Traktat Taft–Katsura: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m WP:SK, lit.
Linia 1:
'''Traktat Taft - Katsura''', '''Notatka Służbowa Taft - Katsura''' lub '''Porozumienie Taft - Katsura''' - tajna dyplomatyczna notatka służbowa podpisana przez sekretarza wojny Stanów Zjednoczonych [[William Howard Taft|Williama Howarda Tafta]] i premiera Japonii [[:en:Katsura Tarō|Tarō Katsura]] {{lang|en}} 29 lipca 1905 roku. W porozumieniu ustalono, że Stany Zjednoczone uznają japońską strefę wpływów w Korei, wzamianw zamian za wolną rękę w działaniach na Filipinach. Porozumienie nie było tajnym traktatem, ale zwykłą notatką służbową, która miała złagodzić relacje amerykańsko-japońskie. Tekst notatki wyszedł na jaw w 1924 roku.
 
== Szczegóły ==
Notatka została spisana podczas spotkania sekretarza wojny Stanów Zjednoczonych Williama Howarda Tafta i premiera Japonii Tarō Katsura 27 lipca 1905 roku w Tokio. Sama notatka datowana była na 29 lipca 1905 roku.<br />
Podczas spotkania dyskutowano na trzy tematy:<br />
 
Podczas spotkania dyskutowano na trzy tematy:<br />
* Pierwszy: dotyczył opiniopinii Katsura na temat pokoju w Azji wschodniej. Rząd Japonii widział tutaj podstawę swojej polityki zagranicznej. Skończony przez porozumienie Japonii, Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. <br />
* Drugi: dotyczyło sprawy Filipin. Taft uważał, że Japonii byłoby na rękę, gdyby Filipiny administrowane byłyby przez silne państwo jak Stany Zjednoczone. Katsura stwierdził natomiast, że Japonia nie miała i nie ma żadnych agresywnych zamiarów co do Filipin. <br />
* Trzeci: dotyczył sprawy Korei. Katsura dał do zrozumienia, że zajęcie i skolonizowanie Korei to priorytet dla Japonii, ponieważ Korea była bezpośrednią przyczyną prowadzonej [[Wojna rosyjsko-japońska|wojny rosyjsko-japońskiej]]. Katsura stwierdził, że całkowite rozwiązanie problemu Korei będzie logicznym rezultatem wojny. Katsura domagał się stworzenia Japońskiego protektoratu nad Koreą, ponieważ obawiał się podpisania przez Koreę porozumień z innymi krajami, co wymusiłoby na Japonii walkę z jej sojusznikami. Taft poparł dążenia Japonii wysunięte przez Katsura oraz zapewnił, że prezydent [[Theodore Roosevelt]] również poprze rząd japoński.
 
== Koreańska reakcja ==
Niektórzy historycy koreańscy jak np. Ki-baik Lee <ref> Nowa Historia Korei, tłumaczenie Edward J. Schultz i Edward W. Wagner, Harvard U. Press, 1984</ref>, było zdania, że traktat naruszył korańsko - amerykańskie porozumienie o przyjaźni i handlu z Incheon, z 22 maja 1882 roku. [[:en:Joseon Dynasty|Rząd Joseon]] {{lang|en}} uważał ww. traktat za układ obrony, z którego USA się nie wywiązały. <br />Porozumienie utorowało drogę Japonii do działań w Korei, które później zostały potwierdzone w [[Traktat z Portsmouth (1905)|Traktacie z Portsmouth]] z 1905 roku.<br />
 
Dzisiaj Traktat Taft - Katsura jest ciemną plamą historii, i przytaczany jest przez aktywistów koreańskich, jako przykład dla nieufności w stosunku do dyplomacji reprezentowanej przez rząd Stanów Zjednoczonych.
 
{{Przypisy}}