Federalizm: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: {{Rząd Światowy}} jest redirectem {{Rząd światowy}} + WP:SK |
- szablon, WP:SK |
||
Linia 1:
'''Federalizm''' - przeciwieństwo [[unitaryzm]]u (tj. dążenia do utworzenia hegemonialnego państwa) i [[centralizm]]u (tj. dążności do podporządkowania jednemu ośrodkowi władzy). Zakłada on, że władza, i procesy decyzyjne są podejmowane na tyle blisko danych społeczności, na ile jest to możliwe.
=== Charakterystyka ===
Centralizacji ulegają tylko te dziedziny życia społecznego, gdzie jest to konieczne. Są to przede wszystkim: polityka zewnętrzna, obronna oraz polityka gospodarcza. Zadania, które nie muszą być kompetencją rządu centralnego, są przekazywane [[region (podział administracyjny)|
▲Centralizacji ulegają tylko te dziedziny życia społecznego, gdzie jest to konieczne. Są to przede wszystkim: polityka zewnętrzna, obronna oraz polityka gospodarcza. Zadania, które nie muszą być kompetencją rządu centralnego, są przekazywane [[region (podział administracyjny)|region]]om. Federalizm polega na rozdziale suwerenności między federację oraz jej części składowe, noszące różne nazwy w zależności od kraju. Są to stany (w dawnej polszczyźnie: „państwa") w [[Stany Zjednoczone|USA]], [[Australia|Australii]] i federacjach latynoamerykańskich ([[Argentyna]], [[Brazylia]], [[Meksyk]], [[Wenezuela]]), prowincje w [[Kanada|Kanadzie]], kantony w [[Szwajcaria|Szwajcarii]], kraje związkowe w [[RFN]] i [[Austria|Austrii]]. Stolice są często wyjęte spod ustroju federalnego i stanowią [[dystrykt federalny]] podległy bezpośrednio władzy centralnej.
===Federalizm na świecie===▼
▲=== Federalizm na świecie ===
Kraje federalne to m.in.: [[Stany Zjednoczone|USA]], [[Kanada]], [[Niemcy|RFN]], [[Szwajcaria]], [[Austria]], [[Argentyna]]. Duży stopień federalizmu występuje także w Belgii i w Wielkiej Brytanii. [[Rzeczpospolita Obojga Narodów]] była krajem o charakterze federalnym. [[III Rzeczpospolita]] jest już krajem o unitarnej formie organizacji terenowej.
=== Federacje świata ===
{| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
!Federacja!!Rodzaj!!Jednostki administracyjne!!Głowa państwa
Linia 100 ⟶ 98:
== Zobacz też ==
* [[Federacja]]
* [[Formy państwowe]]
* [[Republika federalna]]
[[Kategoria:Ustroje polityczne]]
| |||