Tubylczy Amerykanie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne zmiany merytoryczne, usunięto treści niezgodne z zasadami Wikipedii - moralną ocenę jednej z narodowości.
m Anulowanie wersji nr 23267309 autora 178.73.63.145, WP:SK
Linia 2:
[[Plik:Americanindiansmapcensusbureau.gif|thumb|Indianie amerykańscy i tubylcy Alaski]]
 
''Native'Tubylczy AmericanAmerykanin''' ([[Językinaczej angielski|ang.]], także "'''rdzenny Amerykanin"''', czasem też "rodowity Amerykanin"), -[[język toangielski|ang.]] pojęcie''Native nieprecyzyjne,American'') – wieloznaczne pojęcie, które w zależności od autora i kontekstu może oznaczać:
'''Tubylczy Amerykanin''' - [[Kalka_(językoznawstwo)|kalka językowa]] pochodząca z amerykańskiej angielszczyzny. [[Eufemizm|Eufemistyczne]] określenie [[Indianie|Indianina]] zgodne z zasadami [[Nowomowa|nowomowy]] i [[Poprawność_polityczna|poprawności politycznej]].
 
''Native American'' ([[Język angielski|ang.]], także "rdzenny Amerykanin", czasem "rodowity Amerykanin") - to pojęcie nieprecyzyjne, wieloznaczne, które w zależności od autora i kontekstu może oznaczać:
* przedstawiciela [[autochton]]icznej ludności obu [[Ameryka|Ameryk]], czyli [[Ludy tubylcze|ludów tubylczych]] które zamieszkiwały [[Nowy Świat (geografia)|Nowy Świat]] przed początkiem europejskiej [[Kolonializm|kolonizacji]]. Do tubylczych Amerykanów zalicza się [[Indianie|Indian]] obu Ameryk, [[Inuit]]ów (Eskimosów) i [[Aleuci|Aleutów]] z północnej części Ameryki Północnej, a czasem też tubylczych [[Hawaje (archipelag)|Hawajczyków]] i [[Metys]]ów. Pojęcia "tubylczy Amerykanin" w tym rozumieniu używa się w wielu krajach, w tym w Polsce (gdzie zwykle oznacza w uproszczeniu tyle, co "Indianin") i w USA (gdzie ma także inne znaczenia).
* członka rdzennej ludności [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] (przedstawiciela amerykańskich Indian lub tubylców [[Alaska|Alaski]], określanych także łącznie jako ''AIAN'', [[język angielski|ang.]] ''American Indian/Alaskan Native''). Pojęcia "tubylczy Amerykanin" (ang. ''Native American'') w tym rozumieniu używa się zwłaszcza w USA i [[Kanada|Kanadzie]] (gdzie ma też inne znaczenia). OCzęści ilePolaków, określeniektórym ''Nativezwykle American''obce jestsą opinie tubylczych społeczności z USA, a także etos podboju Zachodu i [[Wojny Indian|walk z Indianami]], to poprawne dla Amerykanów (i preferowane przez wielu amerykańskich Indian) pojęcie kojarzy się z "[[Poprawność polityczna|polityczną poprawnością]]" – (podobnie jak nazywanie czarnych potomków [[Niewolnictwo|niewolników]] z USA - [[Afroamerykanin|Afroamerykanami]]) to w języku polskim istnieją inne, właściwe określenia, nie mające pejoratywnych skojarzeń.
 
* każdą osobę urodzoną w Stanach Zjednoczonych (lub szerzej - na kontynencie amerykańskim, ang. ''native American''), niezależnie od jej pochodzenia (w tym członków jednej z powyższych grup) - w odróżnieniu od osób napływowych ([[Imigracja|imigrantów]] do USA lub Ameryki w ogóle).
* członka [[Native American Party]] - [[Nacjonalizm|nacjonalistycznego]] ruchu politycznego, działającego w USA w połowie [[XIX wiek|XIX w.]] (zwanego czasami ruchem ''Know Nothing''). W tym rozumieniu pojęcie to używane jest rzadko i niemal wyłącznie w Stanach Zjednoczonych.
 
* członka [[Native American Party]] - [[Nacjonalizm|nacjonalistycznego]] ruchu politycznego, działającego w USA w połowie [[XIX wiek|XIX w.]] (zwanego czasami ruchem ''Know Nothing''). W tym rozumieniu pojęcie to używane jest rzadko i niemal wyłącznie w Stanach Zjednoczonych.
 
== Zobacz też ==
{{commonscommonscat|Category:Indigenous peoples of North America}}
* [[Ludy tubylcze]]
* [[Indianie]]
Linia 23 ⟶ 24:
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.eduskrypt.pl/w_ameryce_polnocnej_jest_coraz_wiecej_prawdziwych_indian-info-70.html W Ameryce Północnej jest coraz więcej prawdziwych Indian]
* [http://alicja_sl.republika.pl/indianie/organizacje.htm Tubylczy Amerykanie - zarys historii Indian amerykańskich]
{{link FA|fr}}
 
{{Link GA|de}}
 
[[Kategoria:Indianie]]
[[Kategoria:Strony przeglądowe]]
[[Kategoria:Tubylcze ludy Ameryki]]
 
{{link FA|fr}}
 
{{Linklink GA|de}}
 
[[ca:Amerindi nord-americà]]