Stefanos Sarafis: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
jeszcze o wyrokach śmierci i ich ocenach (w przypisie o obliczu ELAS)
dod dwóch tytułów źródeł - Woodhouse,"The Struggle for Greece 1941-1949" i szablon cytuj książkę do Grigoriadisa
Linia 37:
Po zwolnieniu z więzienia wraca do Aten, gdzie bierze udział w konspiracji przeciwko dyktaturze gen. [[Joanis Metaksas|Metaksasa]], za co we wrześniu [[1937]] roku zostaje aresztowany i zesłany na wyspę [[Milos]]. Poznał tam, a następnie ożenił Marion Roscoe, która zajmowała się badaniami archeologicznymi na wyspie. Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] zwrócił się do ministra wojny z prośbą o wysłanie na front, lecz nie otrzymał na to zgody. Z zesłania wraca po kapitulacji Grecji w [[1941]] roku.
 
Po powrocie do Aten zostaje aresztowany przez Włochów pod zarzutem przygotowywania powstania zbrojnego i osadzony w więzieniu Averof. Wkrótce został zwolniony wobec braku dowodów. W lutym [[1942]] roku zostaje ponownie aresztowany przez Włochów i osadzony na dwa miesiące w areszcie prewencyjnym. Po wyjściu z aresztu, z pomocą wysokich urzędników kolaboracyjnego rządu zaopatrzony w niezbędne fałszywe dokumenty i zezwolenia podróży <ref>Stefanos Sarafis - "O ELAS", str.62.</ref>, udaje się w góry [[Tesalia|Tesalii]], wspomagając organizację oddziału partyzanckiego pułkownika K.Kostopulosa. Tajnym zadaniem, powierzonym Sarafisowi przez ateńskich konspiratorów - polityków i wojskowych - miało być odciągnięcie przedwojennej kadry oficerskiej od współpracy z oddziałami ELAS, ówcześnie uważanymi za komunistyczne <ref>Aczkolwiek w składzie ELAS walczyły także grupy ideowych komunistów, ruch ten nie przedstawiał postulatów społecznych, wykraczających poza obecne formy europejskich państw demokratycznych. W ówczesnej Grecji, taki program uważano już za komunizm. Najwięcej kontrowersji i skojarzeń z rewolucją rosyjską wzbudziła ocena okoliczności, że wobec 300 tysięcy śmiertelnych ofiar głodu, ELAS zgłaszał i realizował żądanie karania wyróżniających się spekulantów i kolaborantów - zwykle były to te same osoby - wykonując na nich tysiące wyroków śmierci. Zwykle były to działania podejmowane i realizowane oddolnie, przez lokalne oddziały. Przy ogromnej dyscyplinie, panującej w ELAS - wskazuje na nią m.in. dowódca brytyjskiej misji wojskowej do partyznatnów C.M. Woodhouse ''"The Struggle for Greece 1941-1949"'' - trudno jest założyć, że sytuacja ta nie znajdowała aprobaty naczelnego dowództwa. Podobnie, jak trudno jest dowieść tezę o inspiracji tych wyroków przez naczelne dowództwo, tym bardziej, że archiwum ELAS zaginęło zupełnie przypadkowo w 1945 r. (opisuje to S.N.Grigoriadis). </ref>. Pozbawiony zawodowych oficerów ruch ELAS miałby zostać już łatwo unicestwiony przez siły okupacyjne.
 
Z początku misja toczy się poprawnie, a do oddziału Sarafisa przybywa grupa oficerów - dezerterów z ELAS. Jednak w lutym [[1943]] partyzanci ELAS, zatrzymując jeńców - zakładników i obiecując ich zwolnienie, zapraszają pułkowników Sarafisa i Kostopulosa na negocjacje wyjaśniające. Jeszcze przed ich rozpoczęciem, cały oddział zostaje rozbrojony i uwięziony, przez przeważające siły ELAS. Wywołało to wielką konsternację wśród partii politycznych, także wśród lewicy i komunistów, gdyż dowódca oddziału, zastawiającego pułapkę, działał, jak się okazało, z własnej inicjatywy. Podróżując następnie, pod eskortą bojowników ELAS, Sarafis ma możliwość osobistego przekonania się, jak liczna i sprawnie zorganizowana jest to formacja i jak wielki jest już jej wpływ na grecką prowincję - okoliczność, z której nie zdawano sobie w Atenach sprawy. Niespodziewanie dla wszystkich, Sarafis zgłasza wtedy własny akces do Greckiej Ludowej Armii Wyzwoleńczej (ELAS), po czym powraca do Aten <ref>źródło dla tego akapitu: Solon.N.Grigoradis , tom 1 "Κατοχή-Δεκεμβριανά", od str.233, oraz książka samego Sarafisa.</ref>. <br />
Linia 59:
*{{cytuj książkę|imię = Eugeniusz |nazwisko = Duraczyński |imię2 = Jerzy Janusz |nazwisko2 = Terej |tytuł = Europa podziemna 1939-1945 |wydawca = [[Wiedza Powszechna]] |miejsce = Warszawa |rok = 1974 |strony = 191 - 212 |isbn =}}
*{{cytuj książkę|imię = Stefanos |nazwisko = Sarafis |tytuł = Ο ΕΛΑΣ (ELAS) |wydawca = ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ |miejsce = Ateny |rok = 1999 |isbn = 900-205-178-7 }}
* C.M.Woodhouse - "The Struggle for Greece 1941-1949"
*{{cytuj książkę|imię = Solon N. |nazwisko = Grigoriadis |tytuł = "Historia Współczesnej Grecji 1941-1974, t.1 "Okupacja - Dekemvriana"|wydawca = ΕΚΔΟΣΕΙΣ Polaris |miejsce = Ateny |rok = 2009|isbn = 978-960-6829-10-9 }}
{{Bibliografia stop}}