Czerwony klasztor (klasztor na Słowacji): Różnice pomiędzy wersjami

{{disambigR|klasztoru na Słowacji|[[Czerwony Klasztor (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego hasła]]}}

{{Duża grafika|Czerwony Klasztor a3.jpg|800px|Czerwony Klasztor}}

[[Plik:Czerwony Klasztor P1.jpg|thumb|Sklepienie kościoła]]

[[Plik:Czerwony Klasztor a2.jpg|thumb|Dziedziniec]]

 

'''Czerwony Klasztor''' ([[język słowacki|słow.]] ''Červený kláštor'') – kompleks klasztorny na Słowacji w miejscowości [[Czerwony Klasztor]] nad [[Dunajec|Dunajcem]], na pograniczu [[Pieniny|Pienin]] i [[Magura Spiska|Magury Spiskiej]].

==== Historia ====

Został on ufundowany w [[1319]] przez węgierskiego magnata Kokosza Berzewiczego. Fundacja ta była częścią kary, jaką miał on ponieść za zabicie Chyderka z rodu Györgów (za karę miał ufundować 6 klasztorów oraz zamówić w nich 4 tys. mszy). Budowę klasztoru rozpoczęto w [[1330]], była ona również wspierana przez polskich królów: [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza Wielkiego]] i [[Jadwiga Andegaweńska|Królową Jadwigę]], nazywano go nawet Klasztorem Lechnickim. Krakowscy mieszczanie na utrzymanie klasztoru przeznaczyli połowę wsi [[Rychwałd (województwo małopolskie)|Rychwałd]]. Zamieszkany był początkowo przez mnichów z zakonu [[kartuzi|kartuzów]] (posiadali również klasztor w [[Kláštorisko|Kláštorisku]]), a później [[kameduli|kamedułów]]. Zakonnicy byli utrzymywani przez podatki pochodzące z 10 wsi. Rozbudowywali oni obiekt i wznosili dalsze budowle: domki–pustelnie, szpital, aptekę, zajazd dla podróżnych i wieżę kościoła. W latach 1431–1433 klasztor był łupiony przez [[husyci|husytów]]. Zakon działał do lat 80. XVIII, kiedy został skasowany przez cesarza [[Józef II Habsburg|Józefa II]]. Dobra zakonu zostały rozdysponowane wśród kilkuset rodzin niemieckich kolonistów, którzy w tym czasie przybyli do pobliskich Dolnych Lechnic (''Unterlechnitz''), wówczas też upowszechniła się niemiecka nazwa ''Rotes Kloster'' (węg. ''Vöröskolostor''). [[Jadwiga Łuszczewska]] (Deotyma) zwiedzająca w [[1860]] klasztor zastała go zrujnowanym, ale kościół był zadbany. Po pożarze w [[1907]], w wyniku którego zniszczone zostały dachy i zawaliła się wieża kościoła, klasztor przeszedł na własność węgierskiego ministerstwa rolnictwa. W [[1934]] preszowski oddział KCST wydzierżawił go na 50 lat i przeprowadził prowizoryczny remont, w latach 1952–1968 przeprowadzono remont generalny, a cały obiekt został uznany za narodowy pomnik kultury.

{{Bibliografia start}}

# {{Cytuj książkę|imię=Józef |nazwisko=Nyka|autor link= Józef Nyka|tytuł=Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX |miejsce=Latchorzew |data=2006 |wydawca=Wyd. Trawers |isbn= 83-915859-4-8}}

{{Bibliografia stop}}