Azotyn izoamylu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KamikazeBot (dyskusja | edycje)
nowe szablony zwrotów S i R + ew. drb. tech.
m WP:SK, kat.
Linia 62:
|minerał =
}}
'''Azotyn amylu''', '''azotyn izoamylu''' (C<sub>5</sub>H<sub>11</sub>ONO) – organiczny [[związki chemiczne|związek chemiczny]], [[estry|ester]] [[kwas azotowy(III)|kwasu azotowego(III)]] i [[alkohol pentylowyPentanol|alkoholu pentylowego]]. Dostępny handlowo jako mieszanina izomerów<ref name="Aldrich">{{cytuj stronę|url=http://www.sigmaaldrich.com/catalog/ProductDetail.do?lang=pl&N4=59160|FLUKA&N5=SEARCH_CONCAT_PNO|BRAND_KEY&F=SPEC#test|tytuł=Karta charakterystyki w katalogu Sigma-Aldrich|data dostępu=2009-11-23}}</ref>.
 
Jest cieczą barwy żółtej o piekącym smaku. Bardzo trudno [[rozpuszczalność|rozpuszczalny]] w [[woda|wodzie]], dobrze w [[rozpuszczalnik]]ach organicznych (np. w [[eter dietylowy|eterze dietylowym]]).
 
Stosowany w przemyśle kosmetycznym i do otrzymywania [[związki dwuazoniowe|związków dwuazoniowych]].
Używany jako [[odtrutka|antidotum]] przy [[zatrucie|zatruciach]] [[cyjanki|cyjankami]], [[cyjanowodór|kwasem cyjanowodorowym]] i innymi związkami cyjanowymi. Ma zdolność rozszerzania [[naczyniaukład krwionośnekrwionośny|naczyń krwionośnych]] i obniżania [[ciśnienie|ciśnienia]] [[krew|krwi]] i dlatego był dawniej stosowany w [[choroba niedokrwienna serca|dusznicy bolesnej]], [[astma|astmie]], [[migrena|migrenie]]. Dwie szklane fiolki azotynu amylu znajdują się w każdym [[Indywidualny Pakiet Przeciwchemiczny|Indywidualnym Pakiecie Przeciwchemicznym]] (IPP). Używany jest także rekreacyjnie jako [[poppers]].
 
Otrzymywany podobnie jak inne [[azotynAzotyny alkilualkilów|azotyny alkilowe]].
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Estry]]
[[Kategoria:Odtrutki]]
 
[[cs:Dusitan amylnatý]]