Wersja z 00:16, 6 lis 2010 edytuj Leigreigk (dyskusja \| edycje) 16 edycji dorzucono krótką wzmiankę o LHC i link do do strony cernu, na przekór temu komentarzowi za citation needed ← poprzednia edycja		Wersja z 02:51, 7 lis 2010 edytuj anuluj edycję Chrumps (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 50 057 edycji m poprawa linków do ujedn. i przek., WP:SK następna edycja →
Linia 6: [[Zjawisko]] to zostało odkryte przez [[Piotr Kapica\|Piotra Kapicę]], [[John F. Allen\|Johna F Allena]] i [[Don Misener\|Dona Misenera]] w [[1937]] r. Zjawisko nadciekłości wynika ze szczególnych kolektywnych [[efekt kwantowy\|zjawisk kwantowych]] występujących w [[~~Faza ciekła\|cieczach~~ciecz]]ach znajdujących się w bardzo niskiej [[temperatura\|temperaturze]]. Na przykład dla [[~~izotop~~Izotopy\|izotopu]]u [[hel (pierwiastek)\|helu]] <sup>4</sup>He, obserwowana jest poniżej temperatury 2,17 [[Kelwin\|K]] (-270,98 °C), zaś dla [[~~izotop~~Izotopy\|izotopu]]u [[hel (pierwiastek)\|helu]] <sup>3</sup>He, temperatura ta wynosi 1 mK – 2,6 mK w zależności od ciśnienia (0 – 30 barów)<ref>{{Cytuj pismo \| nazwisko = Turski \|imię = Łukasz \| czasopismo = Wiedza i Życie Linia 16: Jakkolwiek w obu tych przypadkach zjawisko to daje taki sam efekt makroskopowy, przyczyna nadciekłości jest nieco inna. Atomy helu-4 są z formalnego punktu widzenia [[bozon]]ami (choć nie są nimi w ścisłym znaczeniu tego słowa) i dlatego ich nadciekłość może być tłumaczona faktem generowania [[kondensat Bosego-Einsteina\|kondensatu Bosego-Einsteina]] przez ten układ. Natomiast atomy helu-3 są [[fermion]]ami, a ich własności w stanie nadciekłym mogą być raczej tłumaczone za pomocą mechanizmów matematycznych transformacji Bogoliubowa używanej także w [[teoria BCS\|teorii BCS]], stworzonej na potrzeby wyjaśnienia zjawiska [[nadprzewodnictwo\|nadprzewodnictwa]]. W przybliżeniu mówi ona, że fermiony, takie jak atomy helu-3, łączą się w pary, które są bozonami i dopiero te pary tworzą kondensat Bosego-Einsteina. Zjawisko nadciekłości helu jest szeroko stosowane do osiągania niskich temperatur w eksperymentach chemicznych i fizycznych (jest [[chłodziwo\|chłodziwem]] dla [[Wielki Zderzacz Hadronów\|LHC]]<ref>http://public.web.cern.ch/public/en/LHC/Facts-en.html</ref>, gdzie wymagana jest duża szybkość odprowadzania ciepła), a także w [[~~przemysł (ekonomia)~~Przemysł\|przemyśle]].{{fakt\|data=2010-10}}.<!--co chłodzenie ma spólnego z nadciekłością?--> == Zobacz też ==

Nadciekłość: Różnice pomiędzy wersjami