Superpozycja (okrętownictwo): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
rozwinięcie
m drobne redakcyjne
Linia 3:
'''Superpozycja''' – ustawienie [[armata okrętowa|dział]] lub [[wieża artyleryjska|wież artyleryjskich]] na [[okręt|okręcie]] w taki sposób, że drugie działo lub wieża umieszczone jest na podwyższeniu za pierwszym działem (wieżą) i może strzelać ponad nim<ref name=klim>T. Klimczyk, ''Pierwsze...'', s.52-55</ref>.
 
Termin ten używany jest najczęściej w stosunku do wież lub dział tego samego kalibru, umieszczonych w płaszczyźnie symetrii kadłuba, stanowiących artylerię główną okrętu. Rozmieszczenie dział w superpozycji ma kilka zalet, przede wszystkim umożliwia większej ilościliczbie dział strzelanie w kierunku burt ([[salwa burtowa]]), jak i w kierunku dziobu lub rufy okrętu. Tym samym, pozwala na zmniejszenie liczby dział bez redukcji mocy bojowej okrętu. Ponadto, umożliwia skrócenie długości okrętu w stosunku do układu, w którym wszystkie wieże dział umieszczone są w osi podłużnej na jednym poziomie.
 
Umieszczanie dział w superpozycji pojawiło się przed I wojną światową, początkowo na pancernikach, następnie także na okrętach innych klas. Pierwszym okrętem z takim rozmieszczeniem artylerii na rufie, lecz dwóch kalibrów, był francuski pancernik "Henri IV"<ref name=klim/> wodowany w 1899. Testy takiego rozmieszczenia prowadzono w 1907 w USA na [[monitor (okręt)|monitorze]] USS "Florida", po czym pierwszymi okrętami z artylerią główną w superpozycji stały się amerykańskie [[pancerniki typu South Carolina]], projektowane od 1905 i wodowane w 1908 (pierwsze amerykańskie [[drednot]]y)<ref name=klim/>. Po I wojnie światowej układ ten stał się dominujący w konstrukcji okrętów. Zanikł dopiero stopniowo po II wojnie światowej, wraz ze zmniejszeniem się roli [[artyleria okrętowa|artylerii okrętowej]] i liczby dział na okrętach. Po raz pierwszy działa w superpozycji na niszczycielach zastosowano na dziobie na brytyjskich liderach typu ''Parker'' z 1916, a na dziobie i rufie na [[Niszczyciele typu V/W|typie V/W]] z 1917<ref>Robert Gardiner (red.), ''Conway's All the World's Fighting Ships: 1906-1921''. Annapolis: US Naval Institute Press, 1985, ISBN 0-87021-907-3, s. 80-82</ref>.