Szpiedzy atomowi: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne, WP:SK |
m Popups: Ujednoznacznienie linku z Czagan na Projekt Czagan |
||
Linia 4:
Współcześnie toczy się sprawa [[Abdul Qadeer Khan|Adbula Qadeera Khana]], [[Pakistan|pakistańskiego]] naukowca, który oskarżony jest o przekazywanie informacji dotyczących technologii jądrowych do [[Iran]]u, [[Libia|Libii]] i [[Korea Północna|Korei Północnej]], a być może – także innych [[reżim]]ów. Khan stał się bohaterem narodowym, ponieważ przyczynił się do utworzenia pakistańskiego arsenału jądrowego. Dochodzenie w jego sprawie jeszcze się nie zakończyło. Jak dotąd nie ustalono także, czy termin "szpiedzy atomowi" może odnosić się do osób działających poza okresem [[Zimna wojna|zimnej wojny]], takich jak Khan lub [[Argentyna|argentyńsko]]-amerykański fizyk Leonardo Mascheroni.
Przedmiotem ożywionej dysputy jest także kwestia wpływu informacji przekazywanych przez szpiegów na rozwój [[Projekt Czagan|sowieckiego projektu atomowego]]. Sposób, w jaki zarządzający nim [[Igor Kurczatow]] i [[Ławrientij Beria]] wykorzystywali otrzymane dane, budzi wiele wątpliwości. Okazuje się bowiem, że nawet kluczowymi dla rozwoju broni jądrowej wiadomościami, takim jak tajne dane teoretyczne dostarczane przez [[Klaus Fuchs|Klausa Fuchsa]], posługiwali się głównie w celu kontrolowania współpracowników, co spowodowało brak zaufania zarówno ze strony rodzimych naukowców, jak i szpiegów. Późniejsze badania wykazały także, że głównym hamulcem dla rozwoju sowieckiej broni jądrowej były nie problemy konstrukcyjne, ale, tak jak w przypadku [[Projekt Manhattan|projektu Manhattan]], trudności z pozyskaniem materiałów rozszczepialnych. W początkowym okresie realizacji programu złoża [[uran]]u na terenie Związku Radzieckiego nie były jeszcze znane (inaczej rzecz się miała w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]).
Działania szpiegów potwierdzono dzięki [[projekt Venona|projektowi Venona]], czyli operacji polegającej na przechwytywaniu i odszyfrowywaniu raportów sowieckich służb wywiadowczych po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]]. W latach pięćdziesiątych informacje te były już dostępne, ale nie wykorzystano ich w procesach z tego okresu ze względu na poufność. Wiele informacji o szpiegach znajduje się w archiwach sowieckich akt, które po upadku Związku Radzieckiego na krótki czas udostępniono badaczom.
| |||