Grosz praski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: sk:Pražský groš |
linki wewn |
||
Linia 3:
'''Grosz praski''' ([[Łacina|łac.]] ''grossus pragensis'', [[język czeski|czes.]] ''pražský groš'') – srebrna [[moneta]] [[Czechy|czeska]] wprowadzona przez [[Wacław II|Wacława II]] w [[1300]] r. Była bita do [[1547]] r. Stała się najpopularniejszą monetą obiegową i przeliczeniową w średniowiecznej, środkowej [[Europa|Europie]]. W [[Polska|Polsce]] nazywany również '''groszem czeskim''' lub '''groszem szerokim'''.
Podstawą jej znaczenia były zasobne [[złoże mneralne|złoża]] [[srebro|srebra]] w [[Kutná Hora|Kutnej Horze]], które pozwalały na bicie do kilkunastu milionów groszy rocznie. Żaden inny kraj regionu nie mógł sobie pozwolić na utrzymanie wartości grosza zbliżonej do grosza praskiego. Próba [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza Wielkiego]] z [[grosz krakowski|groszem krakowskim]] nie udała się. Małe [[zasoby]] srebra w Polsce powodowały, że koszt bicia groszy był wyższy, niż możliwa do osiągnięcia wartość rynkowa, którą narzucał grosz praski. Oczywiście również grosz praski ulegał [[dewaluacja|dewaluacji]]. Waga grosza wynosiła 3,78 g, co odpowiadało 12 [[denar|denarom małym]] i stanowiło 1/60 obrachunkowej jednostki – [[kopa|kopy]]. Początkowo zawierał 3,527 g czystego srebra, sto lat później już tylko ok. 2 g, a na początku [[XVI wiek|XVI]] w. 1,255 g. Nie zmienił się natomiast nigdy typ grosza praskiego. Na
Grosz praski w [[XIV wiek|XIV]] w. opanował rynek pieniężny [[Śląsk]]a, Polski i [[Mazowsze|Mazowsza]]. W [[XV wiek|XV]] w. zdominował również [[Litwa|Litwę]], [[Białoruś]] i [[Ukraina|Ukrainę]]. Zdarzają się odkrycia
=== Przykładowe ceny ===
W XIV i XV w. wół kosztował w Polsce ok. 30 groszy praskich, koń ok. 300 groszy praskich, buty chłopskie 4 grosze, baran 8 groszy, łuk 8 groszy, kusza 60-120 groszy, pełna [[zbroja]] płytowa 475 groszy, kura 1 grosz, 1/2 [[achtel]]a czyli pół beczułki [[piwo|piwa]] – 8 groszy, najtańsza [[przyłbica]] 144 grosze, [[miecz]] do 70 groszy, sztylet 8 groszy. Jeden [[Łan (miara powierzchni)|łan]] ziemi w [[Pyzdry|Pyzdrach]] kosztował 192 grosze, a kram w [[Przemyśl]]u 960 groszy. [[Biblia]] kosztowała 30 grzywien krakowskich, czyli 1440 groszy praskich. [[Grzywna krakowska]] to oprócz miary wagi również jednostka obliczeniowa równa 48 groszom.
=== Transakcje ===
Linia 20:
* [[Grosz]]
* [[Grosz krakowski]]
{{Commons|Category:Prague groschen}}
{{Przypisy}}
|