Lidia (kraina): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: ms:Lydia
AldraW (dyskusja | edycje)
Linia 1:
[[Plik:Lydia original area of lydia.jpg|thumb|230px|Lidia]]
[[Plik:Map of Lydia ancient times.jpg|thumb|230px|Lidia u szczytu swej potęgi]]
 
'''Lidia''' ([[Język grecki|gr.]] {{grc|Λυδία}} ''Lydia'') – [[starożytność|starożytne]] państwo w zachodniej [[Anatolia|Azji Mniejszej]], ze stolicą w [[Sardes]].
 
== Historia ==
Lidyjczycy nalezą do [[języki anatolijskie|ludów anatolijskich]], grupy Indoeuropejczyków zamieszkujacej w II i I tys. p.n.e. dzisiejsze tereny [[Azja MniejszaAnatolia|Azji Mniejszej]] i [[Syria |Syrii]].
Pierwszym znanym władcą lidyjskim był [[Gyges]], który podporządkował kraj [[Aszurbanipal]]owi, władcy [[Asyria|Asyrii]], potem jednak zmienił sojusze i wspierał [[Starożytny Egipt|Egipt]]. Jego dzieło kontynuowali [[Ardys]], [[Sadyattes]], [[Alyattes]] i [[Krezus]]. Upadek Asyrii pozwolił Lidyjczykom na skonsolidowanie państwa i rozszerzenie granic po rzekę [[Kızılırmak|Halys]]. Dzięki stopniowemu podbojowi [[kolonia (starożytna Grecja)|kolonii]] greckich Lidia zapewniła sobie dostęp do morza.
 
== Upadek państwa lidyjskiego ==
[[Medowie]] po podboju [[Asyria|Asyrii]] zaatakowali Lidię, prawdopodobnie aby uzyskać dostęp do [[Morze Egejskie|Morza Egejskiego]]. W chwili decydującej bitwy nastąpiło zaćmienie słońca, które przepowiedział [[Tales z Miletu]]. Po tej bitwie, która miała się odbyć 28 czerwca [[585 p.n.e.]], walczące strony zawarły pokój. W [[547 p.n.e.]] Lidia została zaatakowana przez perskiego władcę [[Cyrus]]a. Państwo lidyjskie, którego władcą był [[Krezus]], zawarło sojusz z [[Egipt]]em, [[Babilonia|Babilonią]] i [[Sparta|Spartą]]. Początkowo w wojnie z Cyrusem wojska Krezusa odnosiły sukcesy, lecz gdy zostały one wysłane na leże zimowe Cyrus zaatakował i zmusił Krezusa opuszczonego przez sojuszników do kapitulacji w [[546 p.n.e.]]. Sam władca Lidii wbrew [[Grecja|greckiej]] tradycji nie został stracony, lecz został [[Iran|perskim]] [[namiestnik]]iem Lidii{{fakt|data=2010-03}}. W [[334 p.n.e.]] Lidia została zdobyta przez [[Aleksander Macedoński|Aleksandra Macedońskiego]], a w [[133 p.n.e.]] przez [[imperium Rzymskie|imperium rzymskie]].
 
== Wybrani władcy Lidii ==
Linia 26 ⟶ 27:
 
== Gospodarka ==
Lidyjczyczy zajmowali się hodowlą koni, owiec, których wełnę przerabiano w warsztatach [[miasto|miast]] [[Grecja|greckich]]. Lidia miała duże zasoby surowców, przede wszystkim [[Złoto|złota]], dzięki któremu władcy lidyjscy słynęli z zamożności. Ziemie lidyjskie nadawały się do uprawy dzięki dogodnemu położeniu wśród rzek.
 
== Ciekawostki ==
Linia 42 ⟶ 43:
1. [[Józef Wolski]], ''Historia Powszechna Starożytność, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000''
{{commonscat|Maps of Lydia}}
{{Link GA|zh-classical}}
 
[[Kategoria:Geografia historyczna starożytności]]
[[Kategoria:Lidia|*]]
 
{{Linklink GA|zh-classical}}
 
[[am:ልድያ]]