Wersja z 18:13, 29 lis 2010 edytuj MystBot (dyskusja \| edycje) 55 125 edycji m [r2.6.4+] robot dodaje: fr:Santi Gucci ← poprzednia edycja		Wersja z 10:30, 13 gru 2010 edytuj anuluj edycję Staszek99 (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 49 933 edycje m Popups: Ujednoznacznienie linku z Kolumna na kolumna (architektura), WP:SK następna edycja →
Linia 7: '''Santi Gucci''' (ur. ok. [[1530]] we [[Florencja\|Florencji]], zm. ok. [[1600]] na zamku w [[Książ Wielki\|Książu Wielkim]]<ref>Krystyna Sinko, ''Santi Gucci Fiorentino i jego szkoła'', Kraków 1933, s. 31.</ref>) – architekt i rzeźbiarz pochodzenia [[Włochy\|włoskiego]] działający w Polsce. Tworzył w stylu późnego [[renesans]]u oraz [[manieryzm (sztuka)\|manieryzmu]]. Pochodził z [[Florencja\|florenckiej]] rodziny artystycznej. Uczył się u swojego ojca [[Caccio Bandinelli\|Caccia Bandinellego]] (restauratora florenckiej katedry), artystą był też jego przyrodni brat, [[Francesco Camilliani]]. Gucci rozpoczął pracę w swym zawodzie we Włoszech w wieku 17 lat. Na jego styl oddziałały w dużym stopniu tradycje zarówno włoskie, jak i [[Niderlandy (region historyczny)\|niderlandzkie]]. Gucci przybył do Polski w latach sześćdziesiątych XVI w. Był nadwornym artystą króla [[Stefan Batory\|Stefana Batorego]] i [[Anna Jagiellonka (1503-1547)\|Anny Jagiellonki]], [[Zygmunt II August\|Zygmunta Augusta]], [[Henryk III Walezy\|Henryka Walezego]]. Wykonywał również prace dla rodów magnackich, Myszkowskich i Firlejów. Na początku działalności rzeźbiarskiej w Polsce dostarczał wzorów do maszkaronów attyki na sukiennicach w Krakowie. Podobnie jak wszyscy znakomitsi muratorzy i rzeźbiarze włoscy działający w Polsce w XVI w. ([[Bartolomeo Berrecci]], [[Jan Maria Padovano]]) Gucci wykonywał swoje prace wespół z licznym gronem współpracowników. W [[1558]] roku pracował już w Polsce na [[Zamek Królewski w Niepołomicach\|zamku niepołomickim]]. W [[1575]] wymieniony został już jako budowniczy królewski, żonaty z Polką Katarzyną Górską. Tytuł [[serwitor królewski\|serwitora królewskiego]] nosił Gucci zarówno za panowania króla [[Stefan Batory\|Stefana Batorego]], jak i po jego śmierci; był przy tym nie tylko tytularnym, ale i rzeczywistym artystą królewskim – kierował przebudową zamku dla króla Stefana w [[Łobzów (Kraków)\|Łobzowie]]. W latach [[1565]]-[[1585]] pracował na [[zamek w Janowcu\|zamku w Janowcu]], w [[1591]] w [[Warszawa\|Warszawie]], gdzie pracował na służbie u kanclerza [[Jan Zamoyski\|Jana Zamoyskiego]]. Był autorem projektu m.in. [[zamek w Baranowie Sandomierskim\|zamku Leszczyńskich w Baranowie Sandomierskim]]. W latach [[1594]]-[[1595]] wykonał na zamówienie [[Anna Jagiellonka (1523-1596)\|Anny Jagiellonki]] jedno z najwybitniejszych swych dzieł – [[nagrobek Stefana Batorego]] oraz stallę do [[Kaplica Mariacka na Wawelu\|jego kaplicy grobowej w katedrze wawelskiej]]. W 1603 roku wyrzeźbił [[Nagrobek Wawrzyńca Spytka Jordana (Santi Gucci)\|nagrobek Wawrzyńca Spytka Jordana]], który znajduje się w [[Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty w Krakowie\|kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty w Krakowie]]. Prowadził pracownię kamieniarską w [[Pińczów\|Pińczowie]]; tam też utrzymywał dobre stosunki z rodziną [[Myszkowscy\|Myszkowskich]]. Pracownia ta działała również po jego śmierci, kształcąc nowych artystów i przedłużając tradycję charakterystycznego stylu gucciowskiego manieryzmu. == Najważniejsze dzieła == === Architektura === * [[Ulica Kanonicza w Krakowie\|Dom przy Kanonicznej 21 w Krakowie]], 1582-92, Gucci kamienicę dziedzińcową z krużgankami wewnętrznymi nadaje charakter małego pałacu; budynek cechuje swobodna i urozmaicona kompozycja galerii z jej zmiennymi rytmami: w przyziemiu [[kolumna (architektura)\|kolumny]] z głowicami jońskimi, na piętrze [[filar~~\|filary~~]]y oraz repertuar motywów dekoracyjnych; na dziedziniec prowadzi wejście ujęte w [[portal]], architekt zastosował charakterystyczne dla siebie skontrastowanie: prostocie partii górnej przeciwstawił dolną o półkolumnach ujętych klamrami rustykowanych pasów, * Rezydencja w Łobzowie dla Stefana Batorego, 1585-87, buduje układ skrzydłowy z dziedzińcem arkadowym, * [[Kaplica Myszkowskich]] przy kościele Dominikańskim Krakowie, * [[Zamek w Baranowie Sandomierskim\|Zamek W Baranowie]], 1591-1606, * Rezydencja pałacowa Myszkowskich w Książu Wielkim, 1585-95, * [[Kaplica św. Anny w Pińczowie]], 1600. ===Nagrobki===▼ [[Nagrobek rodziny Kryskich]]: Anny, Pawła i Wojciecha, 1572-1576▼ ▲=== Nagrobki === Nagrobek Zygmunta II Augusta w [[Kaplica Zygmuntowska na Wawelu\|Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu]], 1574-75:▼ ▲* [[Nagrobek rodziny Kryskich]]: Anny, Pawła i Wojciecha, 1572-1576 Pomnik Anny Jagielonki w [[Kaplica Zygmuntowska na Wawelu\|Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu]], 1574-75: ▲ Nagrobek Zygmunta II Augusta w [[Kaplica Zygmuntowska na Wawelu\|Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu]], 1574-75: [[Nagrobek Firlejów w Janowcu\|Nagrobek Andrzeja i Barbary Firlejów w Janowcu]], 1588-87, ▼ Pomnik Anny Jagielonki w [[~~Nagrobek~~Kaplica ~~Stefana~~Zygmuntowska ~~Batorego]]~~na Wawelu\|Kaplicy ~~Mariackiej~~Zygmuntowskiej na Wawelu]], ~~1594~~1574-9575: ▲* [[Nagrobek Firlejów w Janowcu\|Nagrobek Andrzeja i Barbary Firlejów w Janowcu]], 1588-87, Stalle w Kaplicy Batorego, 1594-95, wykonane z czerwonego marmuru piaskowca, alabastru; o 3 siedzeniach z wysokim zapleckiem wypełnionym trzema ślepymi arkadami z herbem Polski w półkolistym zwieńczeniu przedpiersie podzielone pilastrami i dyskami na geometryczne pola; tympanon wypełniają [[putto\|putta]] podtrzymujące pod kartuszem z Orłem koronę królewską; dekoracje mają cechy wspólne z elementami ornamentalnymi z Kaplicy Zygmuntowskiej, ▼ [[Nagrobek Stefana Batorego]] Kaplicy Mariackiej na Wawelu, 1594-95 [[Nagrobek Branickich w Niepołomicach\|Nagrobek Grzegorza i Katarzyny Branickich w Niepołomicach]],▼ ▲ Stalle w Kaplicy Batorego, 1594-95, wykonane z czerwonego marmuru piaskowca, alabastru; o 3 siedzeniach z wysokim zapleckiem wypełnionym trzema ślepymi arkadami z herbem Polski w półkolistym zwieńczeniu przedpiersie podzielone pilastrami i dyskami na geometryczne pola; tympanon wypełniają [[putto\|putta]] podtrzymujące pod kartuszem z Orłem koronę królewską; dekoracje mają cechy wspólne z elementami ornamentalnymi z Kaplicy Zygmuntowskiej, Nagrobek Arnulfa i Stanisława Uchańskich, ok. 1590, znajduje się w Uchaniach na Lubelszczyźnie; podobne motywy ornamentalne występują w nagrobku Firlejów; wzbogacono go dodatkowo o główki kobiece w zwieńczeniu, guzy „gucciowskie”, ▼ ▲ [[Nagrobek Branickich w Niepołomicach\|Nagrobek Grzegorza i Katarzyny Branickich w Niepołomicach]], Nagrobek Pawła i Anny Uchańskich, pocz. XVI w., wykonany z piaskowca z marmurowymi inkrustacjami, alabastrowe figury zmarłych, pierwotnie polichromowany z bogatą dekoracją roślinno-zwierzęcą.▼ ▲ Nagrobek Arnulfa i Stanisława Uchańskich, ok. 1590, znajduje się w Uchaniach na Lubelszczyźnie; podobne motywy ornamentalne występują w nagrobku Firlejów; wzbogacono go dodatkowo o główki kobiece w zwieńczeniu, guzy „gucciowskie”, ===Pozostałe prace warsztatowe===▼ ▲* Nagrobek Pawła i Anny Uchańskich, pocz. XVI w., wykonany z piaskowca z marmurowymi inkrustacjami, alabastrowe figury zmarłych, pierwotnie polichromowany z bogatą dekoracją roślinno-zwierzęcą. Nagrobki pojedyncze: Stanisława Zbąskiego w Kurkowie i Andrzeja Nowiny Kośli w Kraśniku.▼ Nagrobki piętrowy: Arnulfa i Stanisława Kobylnickiego i jego żony w Kobylnikach.▼ ▲=== Pozostałe prace warsztatowe === Chrzcielnice: w kaplicy grobowej Branickich, w kościele parafialnym w Kazimierzu z 1587, w Janowcu z 1598 i w Sancygniowie.▼ ▲ Nagrobki pojedyncze: Stanisława Zbąskiego w Kurkowie i Andrzeja Nowiny Kośli w Kraśniku. Fontanny▼ ▲ Nagrobki piętrowy: Arnulfa i Stanisława Kobylnickiego i jego żony w Kobylnikach. Epitafia: Katarzyny z Rapów Fogelderowej z 1575 znajdującego się zew. ścianie kościoła Mariackiego i Jana Zaborowskiego w krużgankach kościoła dominikanów oraz tablicę erekcyjną umieszczoną w kaplicy Przemienienia Pańskiego w tym kościele. ▼ ▲ Chrzcielnice: w kaplicy grobowej Branickich, w kościele parafialnym w Kazimierzu z 1587, w Janowcu z 1598 i w Sancygniowie. ==Cechy stylowe==▼ ▲* Fontanny Bogata dekoracyjność.▼ ▲ Epitafia: Katarzyny z Rapów Fogelderowej z 1575 znajdującego się zew. ścianie kościoła Mariackiego i Jana Zaborowskiego w krużgankach kościoła dominikanów oraz tablicę erekcyjną umieszczoną w kaplicy Przemienienia Pańskiego w tym kościele. „[[Horror vacui]]”.▼ Płaszczyznowość uzyskiwana przez rozpięcie całej kompozycji na ścianie.▼ ▲== Cechy stylowe == Afunkcjonalność struktury architektonicznej.▼ ▲ Bogata dekoracyjność. Formy: miękkie, lekkie, fantazyjne, dalekie od ideałów klasycznych dojrzałego renesansu.▼ ▲ „[[Horror vacui]]”. W oddaniu postaci z jednej strony stylizacja w oddaniu postaci, w sztucznych pozach i układzie szat, a werystycznie ukazana twarz. ▼ ▲ Płaszczyznowość uzyskiwana przez rozpięcie całej kompozycji na ścianie. Charakterystyczne motywy ornamentalne: [[rozeta\|rozetki]] pojedyncze lub w rzędach, wazy płomieniste, [[gzyms\|gzymsy]] ozdobione rzędem spłaszczonych liści akantu, guzy „gucciowskie”.▼ ▲ Afunkcjonalność struktury architektonicznej. Styl Gucciego to połączenie cech włoskich z krakowskimi. ▼ ▲ Formy: miękkie, lekkie, fantazyjne, dalekie od ideałów klasycznych dojrzałego renesansu. ▲* W oddaniu postaci z jednej strony stylizacja w oddaniu postaci, w sztucznych pozach i układzie szat, a werystycznie ukazana twarz. ▲* Charakterystyczne motywy ornamentalne: [[rozeta\|rozetki]] pojedyncze lub w rzędach, wazy płomieniste, [[gzyms~~\|gzymsy~~]]y ozdobione rzędem spłaszczonych liści akantu, guzy „gucciowskie”. ▲* Styl Gucciego to połączenie cech włoskich z krakowskimi. {{Przypisy}}

Santi Gucci: Różnice pomiędzy wersjami