Grzechy śmiertelne według definicji [[Tomasz z Akwinu|świętego Tomasza z Akwinu]] sprowadzają się do postępowania wbrew przykazaniu miłości Bożej, albo miłości bliźniego, podczas gdy grzechy powszednie polegają jedynie na "braku porządku". (''Summa theologiae'', I-II, 88, 2). Grzech ciężki musi spełniać trzy warunki: dotyczyć ''materii poważnej'' (np. naruszać jedno z [[Dekalog|dziesięciu przykazań]]), być popełniony z pełną świadomością i przy całkowitej wolności. Grzech powszedni natomiast to naruszenie przykazań "w małej rzeczy", a w ''materii poważnej'' bez całkowitej świadomości lub bez całkowitej dobrowolności.
Grzech ciężki w Kościele katolickim, a także [[prawosławie|prawosławnym]] może zostać odpuszczony poprzez [[Sakrament pokuty i pojednania|sakrament pokuty]]. Popełniając grzech ciężki, katolik traci [[Łaska uświęcająca|łaskę uświęcającą]] niezbędną do zbawienia. W ujęciu [[prawosławie|prawosławnym]], w którym kapłan jest tylko świadkiem wyznania grzechów i "nawrócenia" w obliczu [[Bóg|Boga]] rozróżnienie to w praktyce jest zatarte. Także w [[protestantyzm]]ie rozróżnienie to jest w praktyce odrzucane. [[Marcin Luter]] uważał wszystkie grzechy za śmiertelne, choć możliwe do odkupienia, natomiast [[Jan Kalwin]] wiązał to rozróżnienie z wiarą grzesznika i z [[predestynacja|predestynacją]] (wszyscy są grzeszni, ale wybranych Bóg uchroni przed popełnieniem grzechów śmiertelnych). W Kościele [[katolicyzm|katolickim]], w którym władza odpuszczania grzechów wiąże się nierozerwalnie z kapłaństwem wykształciła się legalistyczna tradycja ([[kazuistyka]]), w której próbowano precyzyjnie wyznaczyć granicę między grzechami ciężkimi i powszednimi, gdyż te drugie nie musiały być wyznawane i odpuszczane podczas spowiedzi. Te wysiłki katolickich teologów moralnych przyniosły bardzo niejednoznaczne rezultaty, były krytykowane nie tylko przez teologów prawosławnych i protestanckich, ale także przez wielu katolików (klasyczną [[jansenizm|jansenistyczną]] krytykę kazuistyki zawierają m.in ''[[Prowincjałki]]'' [[Blaise Pascal|Pascala]]).
