Chrząszcze: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Idioma-bot (dyskusja | edycje)
m r2.6.3) (robot dodaje: pfl:Käwwer
Ark (dyskusja | edycje)
liczby, drb. red.
Linia 1:
{{Zwierzę infobox
|Nazwanazwa zwyczajowa = Chrząszcze
|Łacińska łacińska = Coleoptera
|TSN = 109216
|Zoolog zoolog = [[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1758
|Obrazek grafika = Biedronki tetatet.jpg
|Opis_obrazka opis = [[biedronkaBiedronka siedmiokropka]]<br />(''Coccinella septempunctata'')
|Podkrólestwo podkrólestwo = [[tkankowce właściwe]]
|Nadtyp = [[pierwouste]]
|Typ typ = [[stawonogi]]
|Podtyp podtyp = [[sześcionogi]]
|Gromada gromada = [[owady]]
|Podgromada podgromada = [[owady uskrzydlone]]
|Rząd rząd = '''chrząszcze'''
|Wikispecies wikispecies = Coleoptera
|Commons commons = Category:Coleoptera
{{wikisłownik |wikisłownik = chrząszcz}}
}}
'''Chrząszcze''', '''tęgopokrywe''' (Coleoptera syn. tęgopokrywe) – jeden z najliczniejszych [[rząd (biologia)|rzędów]] [[owady|owadów]] (Insecta). Obejmuje ok. 400400–450 tys. znanych gatunkównauce [[gatunek (wbiologia)|gatunków]]. W [[Polska|Polsce]] ok.stwierdzono 7około tys.)6200 gatunków{{r|FaunaT1}}. Szacuje się, że liczba nieopisanych gatunków może sięgać kilku milionów. Chrząszcze to [[Gatunek kosmopolityczny|zwierzęta kosmopolityczne]], zamieszkujące najrozmaitsze środowiska i klimatystrefy klimatyczne. Mogą być roślinożerne, drapieżne, padlinożerne, wszystkożerne, mogą zamieszkiwać zarówno ląd jak i wody słodkie.
 
== Opis rzędu ==
'''Chrząszcze''' przechodzą przeobrażenie zupełne: ([[larwa]], [[poczwarka]], [[imago|owad dorosły]]). Cechą charakterystyczną chrząszczy jest [[Głowa owada|aparat gębowy typu gryzącego]]. Aparat ten składa się z wargi górnej, dwóch [[Żuwaczka|żuwaczek]], nazywanych też szczękami górnymi, żuchwy czyli tzw. szczęki dolnej oraz wargi dolnej. Dwie pary zrośniętych ze sobą [[Głaszczki|głaszczek]], będących częścią szczęk i wargi dolnej, są narządem dotyku. Nazywa się je głaszczkami szczękowymi i wargowymi.
[[Skrzydło owada|Skrzydła]] pierwszej pary przekształcone są w grube pokrywy, które nie biorą udziału w locie, a jedynie służą do osłaniania błoniastych skrzydeł drugiej pary. [[Oskórek]] [[chityna|chitynowy]] gruby, często rzeźbiony. [[Czułki]] mogą być różnorakiego kształtu. Liczba ich członów zazwyczaj nie przekracza 11, a tylko wyjątkowo może być 12 lub 14. Opisano też gatunki o większej liczbie członów. Z drugiej strony są też gatunki z czułkami o 1 lub 2 członach.
Linia 26 ⟶ 27:
 
W obrębie rzędu wyróżnia się cztery podrzędy:
* [[Chrząszcze drapieżne|Adephaga]] – [[chrząszcze drapieżne]]
* [[Chrząszcze wielożerne|Polyphaga]] – [[chrząszcze wielożerne]]
* [[Archostemata]] (w Polsce nie występują{{r|FaunaT1}})
* [[Myxophaga]]
 
== Zobacz też ==
* [[Chrząszcze Polski]].
{{wikisłownik|chrząszcz}}
* [[Chrząszcze Polski]]
 
{{Przypisy|przypisy=
[[Kategoria:Chrząszcze|!]]
<ref name="FaunaT1">{{Cytuj książkę | inni= Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.) | tytuł = Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków | tom = I | data = 2004 | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | isbn = 83-88147-04-8}}</ref>
}}
 
[[Kategoria:Chrząszcze|! ]]
 
{{Link GA|ar}}
{{Link GA|es}}
{{Link GA|lt}}
{{Link GA|uk}}
{{link FA|de}}
 
{{Linklink GA|ar}}
{{Linklink GA|es}}
{{Linklink GA|lt}}
{{Linklink GA|uk}}
 
[[ar:خنفساء]]