Rządomyślność: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
linki czekają na bohatera
poprawa przypisów
Linia 37:
 
==Dalszy rozwój koncepcji==
Hunt i Wickham w swojej pracy Foucault and Law<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Hunt| imię = H.|nazwisko2 = Wickham|imię2 = G.| tytuł = Foucault and Law | wydawca = Pluto Press | miejsce=London|rok = 1994}}</ref> rozpoczynają cześć poświęconą rządomyślności bardzo podstawową definicją zaczerpniętą z prac Foucaulta: „rządomyślność jest dramatyczną ekspansją w zakresie rządzenia, ukazującą wzrost ilości i zasięgu rządowych mechanizmów kalkulacyjnych”<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Hunt| imię = H.|nazwisko2 = Wickham|imię2 = G.|op.cit. tytuł = Foucault and Law | wydawca = Pluto Press | miejsce=London|rok = 1994| strony = 76}}</ref>. Innymi słowy, rządomyślność opisuje nową formę rządzenia, powstałą w połowie osiemnastego wieku, która była ściśle powiązana z utworzeniem i narastaniem nowoczesnych biurokracji. Dzięki zaproponowaniu tej definicji autorzy postrzegają termin ten jako składający się z dwóch części: „rządowy” (governmental) i „-ość” (-ity) – „rządowy” oznacza – właściwy dla rządu danego kraju; a przyrostek „-ość” - badanie tegoż. Przyznają, że definicji tej brakuje pewnego, właściwego Foucaultowi, subtelnego zniuansowania i starają się to zrekompensować poprzez wyjaśnienie kilku innych jego pojęć, takich jak racja stanu, problem populacji, nowoczesna ekonomia polityczna, liberalna sekurytyzacja oraz wyłonienie się nauk humanistycznych.<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Hunt| imię = H.|nazwisko2 = Wickham|imię2 = G.|op.cit. tytuł = Foucault and Law | wydawca = Pluto Press | miejsce=London|rok = 1994| strony = 77}}</ref>
 
</br> Podejście Kerra do pojęcia rządomyślności jest bardziej złożone. Postrzega on je jako skrót od „racjonalności rządowej” (governmental rationality)<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Kerr|imię = Derek|tytuł = „Beheading the king and enthroning the market: A critique of Foucauldian governmentality”|czasopismo = Science & Society|numer = 63| wydanie = 2|strony = 174|data = 1999|wydawca = | miejsce = New York|issn = |doi = }}</ref>. Jest to sposób myślenia o praktykach rządzenia. Kerr nie uważa go za „obszar badania o charakterze krytyczno-rewolucyjnym, ale taki, który pojęciowo reprodukuje kapitalistyczne panowanie”<ref>{{cytuj książkępismo |nazwisko = Kerr| imię = Derek|op.cit.tytuł = „Beheading the king and enthroning the market: A critique of Foucauldian governmentality”|czasopismo = Science & Society|numer = 63| wydanie = 2|strony = 197|data = 1999|wydawca = | miejsce = New York|issn = |doi = }}</ref> poprzez twierdzenie, że jakaś forma rządzenia (i władzy) będzie zawsze konieczna, aby kontrolować i konstytuować społeczeństwo. Z uwagi na definiowanie rządomyślności wyłącznie w terminach państwa, Kerr nie bierze pod uwagę innych form governance oraz idei mentalności rządu w tym szerszym sensie.
 
</br> Natomiast rozumienie tego pojęcia przez Deana obejmuje zarówno pozostałe formy governance oraz ideę mentalności rządzenia, jak i podejścia Hunta, Wickhama i Kerra do tego terminu. Zgodnie z podejściem Hunta i Wickhama, Dean uznaje, że w bardzo wąskim znaczeniu, rządomyślność może być użyta do opisu procesu wyłaniania się rządzenia, dostrzegającego, że jego celem jest optymalizacja, użycie i wychowanie żyjących jednostek jako członków populacji<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Dean| imię = Mitchell | tytuł = Governmentality: Power and Rule in Modern Society | wydawca = Sage | miejsce=London|rok = 1999|strony = 19}}</ref>. Uwzględnia on także ideę racjonalności rządzenia, postrzegając rządomyślność jako jeden ze sposobów spoglądania na praktyki rządzenia. Ponadto, jego zdaniem, rządzenie jest wszystkim co ma coś wspólnego z prowadzeniem siebie lub innych. Opis tego słowa w jego słowniczku: „Rządomyślność: Jak myślimy o rządzeniu innymi i nami samymi w bardzo różnych kontekstach...”<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Dean| imię = Mitchell |op.cit. tytuł = Governmentality: Power and Rule in Modern Society | wydawca = Sage | miejsce=London|rok = 1999|strony = 212}}</ref>. To ujęcie odzwierciedla fakt, że dla Foucaulta rządzenie oznaczało nie tyle struktury polityczne czy administracyjne nowoczesnego państwa, co raczej sposób w jaki postępowanie jednostek i grup może być ukierunkowane. Zbadanie rządzenia oznacza analizę tych mechanizmów, które próbują ukształtować, wyrzeźbić, mobilizować i całkowicie wykorzystać wybory, pragnienia, aspiracje, potrzeby, życzenia i style życia jednostek i grup.<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Dean| imię = Mitchell |op.cit. tytuł = Governmentality: Power and Rule in Modern Society | wydawca = Sage | miejsce=London|rok = 1999|strony = 12}}</ref>
 
</br> Jednakże głównym wkładem Deana do definicji pojęcia jest sposób w jaki rozbija termin na „rządo-” „myślność” lub mentalność rządzenia – mentalność oznaczającą umysłową zdolność lub perspektywę. Oznacza to, że pojęcie rządomyślności nie jest jedynie narzędziem myślenia o rządzeniu i zarządzaniu, ale także oddaje to jak ludzie, którzy są rządzeni postrzegają sposób w jaki są rządzeni. Określa on myślenie mianem „czynności kolektywnej”<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Dean| imię = Mitchell |op.cit. tytuł = Governmentality: Power and Rule in Modern Society | wydawca = Sage | miejsce=London|rok = 1999|strony = 16}}</ref>, tj. sumy wiedzy, wierzeń i opinii posiadanych przez rządzonych. Wskazuje on także na fakt, że mentalność zwykle nie jest „analizowana przez tych, którzy w niej żyją”<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Dean| imię = Mitchell |op.cit. tytuł = Governmentality: Power and Rule in Modern Society | wydawca = Sage | miejsce=London|rok = 1999|strony = 16}}</ref>. Porusza tutaj kwestię możliwego braku rozumienia przez rządzonych nienaturalności zarówno sposobu ich życia, jak i faktu, że uznają oni ten sposób za oczywisty – że ta sama aktywność, w którą się angażują „może być postrzegana jako inna forma praktyki w zależności od mentalności, która ją obleka”<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Dean| imię = Mitchell |op.cit. tytuł = Governmentality: Power and Rule in Modern Society | wydawca = Sage | miejsce=London|rok = 1999|strony = 17}}</ref>. Dean podkreśla także inną istotną cechę koncepcji rządomyślności – jej zwrotność. Jak wyjaśnia:
: ''Z jednej strony, rządzimy innymi i samymi sobą w odniesieniu do tego co uznajemy za prawdziwe na temat tego, kim jesteśmy, które aspekty naszego życia powinny być rozwijane, jak, przy użyciu jakich środków i do jakich celów. Z drugiej strony, nasze sposoby rządzenia i kierowania nami rodzą rożne sposoby wytwarzania prawdy.''<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Dean| imię = Mitchell |op.cit. tytuł = Governmentality: Power and Rule in Modern Society | wydawca = Sage | miejsce=London|rok = 1999|strony = 18}}</ref>
 
</br>Dzięki zwróceniu uwagi na „jak i dlaczego”, Dean łączy „technologie władzy”<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Lemke|imię = Thomas|tytuł = „Narodziny biopolityki. Michela Foucaulta wykłady w Collège de France na temat neoliberalnej rządomyślności”|czasopismo = Economy and Society|numer = 30| wydanie = |strony = 191|data = maj 2001|wydawca = | miejsce = New York|issn = |tłum. polskie - http://www.ekologiasztuka.pl/think.tank.feministyczny/kurs/f0049lemke.pdf }}</ref> z koncepcją rządomyślności. Zgodnie z tym co pisze, każda definicja tego pojęcia powinna zawierać wszystkie zamierzone elementy myśli Foucaulta. Zupełna definicja terminu musi zawierać nie tylko rządzenie w terminach państwa, ale także rządzenie w kategoriach każdego „kierowania postępowaniem”<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Dean| imię = Mitchell |op.cit. tytuł = Governmentality: Power and Rule in Modern Society | wydawca = Sage | miejsce=London|rok = 1999|strony = 10}}</ref>. Musi zawierać ideę mentalności wraz z tym wszystkim co się z nią wiąże: relacyjnością i brakiem zrozumienia „z wewnątrz własnej perspektywy”<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Dean| imię = Mitchell |op.cit. tytuł = Governmentality: Power and Rule in Modern Society | wydawca = Sage | miejsce=London|rok = 1999|strony = 16}}</ref>, a także kolektywnością i faktem bycia częścią kultury społeczeństwa. Musi także zawierać rozumienie sposobów w jakie postępowanie jest zarządzane, nie tylko przez rządy, ale także przez nas samych i przez innych.
 
</br>Semantyczne połączenie rządzenia i mentalności w rządomyślności wskazuje na niemożliwość badania technologii władzy bez analizy mentalności stojącej za nimi zasady. Praktyka chodzenia na siłownię, wyłożona poniżej, stanowi użyteczny przykład, pokazujący jak nasze wybory, pragnienia, aspiracje, potrzeby, życzenia i style życia zostały zmobilizowane i ukształtowane przez różne technologie władzy.