Latarnia umarłych: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Galeria: Kapliczka Sobierajów |
int., lit., interwiki |
||
Linia 1:
[[Grafika:Kraków-latarnia umarlych kosc sw Mikolaja.jpg|thumb|Latarnia umarłych przy [[Kościół św. Mikołaja w Krakowie|kościele św. Mikołaja]].]]
'''Latarnia umarłych''' — murowana budowla z kamienia lub cegły, wznoszona w [[XII wiek|XII]], [[XIII wiek|XIII]] i [[XIV wiek|XIV]] [[wiek]]una terenach [[Francja|Francji]], północnych [[Włochy|Włoch]], [[Austria|Austrii]], w [[Niemcy|Niemczech]], [[Polska|Polsce]] i [[Czechy|Czechach]]. Powstawały jako samodzielne budowle najczęściej na cmentarzach lub w okolicy szpitala. W zamyśle budowniczych miała wędrowców informować swym światłem o zbliżaniu się do miejsca świętego: między ziemią a niebem<ref>{{Cytuj stronę|url= http://www.gazetarycerska.pl/readarticle.php?article_id=26 |tytuł= Latarnie umarłych |opublikowany= Gazeta Rycerska; 23 marzec 2005 |język=pl |data dostępu= 14 stycznia 2011}}</ref>, czyli do miejsc związanych ze śmiercią. Konstrukcja latarni była
W dawnych wiekach tylko bogaci mieszczanie mogli sobie pozwolić na służbę, która z pochodniami i latarniami towarzyszyła im w czasie spacerów. Latarnie umarłych stawiano na cmentarzach, przy szpitalach, przytułkach i leprozoriach wszędzie tam gdzie obecna była śmierć<ref>{{cytuj pismo|nazwisko = Ruchałowski |imię = Andrzej |tytuł = Latarnie umarłych|url =
Linia 9:
* Jedyna oryginalna, najbardziej okazała i najlepiej zachowana znajduje się dziś przy [[Kościół św. Mikołaja w Krakowie|kościele św. Mikołaja]] przy ulicy Kopernika 9. Trafiła tutaj w [[1871]], od [[XIV wiek]]u ostrzegała przed przekroczeniem progów szpitala św. Walentego dla trędowatych, który do [[1818]] znajdował się na [[Kleparz|Kleparzu]] przy dzisiejszym placu Słowiańskim. Jest to stosunkowo niewysoka, mierząca ok. 3,5 metra gotycka kolumna, zakryta szpiczastym daszkiem, ozdobionym figurą Jezusa. Źródłem światła był w niej kaganek, wciągany na szczyt latarni przez wewnętrzny kanał. W 1845 roku została ona uwieczniona na płótnie przez Michała Stachowicza<ref>{{Cytuj stronę|url= http://polskalokalna.pl/news/zywym-na-przestroge-zmarlym-ku-pamieci,1388933|tytuł= Żywym na przestrogę, zmarłym ku pamięci (BF)|opublikowany= 28 października 2009|język=pl |data dostępu= 15 stycznia 2011}}</ref>.
* [[Słup dębnicki (kapliczka)|Słup dębnicki]] — słupowa kapliczka przy ul. Konopnickiej<ref>{{Cytuj stronę|url= http://www.bip.krakow.pl/zalacznik.php?zid=24045&wer=0&new=n&mode=shw |tytuł= Emil Zaitz, Michał Zaitz: Sprawozdanie z badań archeologicznych prowadzonych w 2008 roku na terenie planowanej budowy krakowskiego Centrum Kongresowego przy Rondzie Grunwaldzkim |opublikowany= wrzesień 2008|język=pl |data dostępu= 14 stycznia 2011}}</ref>.
* W zieleni [[Park Krakowski|Parku Krakowskiego]] ukryta jest kolejna z zachowanych latarń, mogła ona niegdyś wskazywać drogę do letniej rezydencji królewskiej w Łobzowie.
* U wylotu ulicy Sebastiana na tyłach hotelu Royal stoi kolejna latarnia która na obecne miejsce trafiła na pocz. [[XIX wiek]]u. Pochodzi z poł.[[XVII wiek]]u stała przy nieistniejącym już dziś kościele św. Sebastiana, przy którym znajdował się niegdyś kolejny ze szpitali dla trędowatych i chorych wenerycznie. Dzisiaj potocznie nazywana jest kapliczką św. Gertrudy.
Linia 21:
== Galeria ==
{{commonscat|Lanterns of the Dead in Poland}}
<gallery>
Plik:Kapliczka w Parku Krakowskim.jpg|Kapliczka w Parku Krakowskim w Krakowie
Plik:Kapliczka przy ulicy Kopernika w Krakowie z 1812.jpg|Kapliczka przy ulicy Kopernika 44 w Krakowie
Plik:Kapliczka w Ludwinowie.jpg|[[Słup dębnicki (kapliczka)|Kapliczka przy
Plik:Kraków-latarnia umarlych kosc sw Mikolaja.jpg|Kapliczka przy kościele
Plik:Kapliczka Sobierajów z XVIII w w Krakowie.jpg|Kapliczka Sobierajów przy ulicy Dobrego Pasterza w Krakowie
</gallery>
| |||