101 646
edycji
(→Linki zewnętrzne: PSA - wszystko na temat swoistego antygenu sterczowego) |
(formatowanie (tabelka), drobne redakcyjne) |
||
{{disambigR|biologii|[[PSA|inne znaczenia tego słowa]]}}
{{źródła|data=2010-03}}
'''PSA''' (z [[język angielski|ang.]] ''Prostate Specific Antigen'' – ''antygen swoisty dla prostaty'') – [[antygen]] [[Gruczoł krokowy|gruczołu krokowego]] ([[Gruczoł krokowy|prostaty]]). Jest [[Glikoproteiny|glikoproteiną]] wytwarzaną w tym [[gruczoł|gruczole]], obecną we [[krew|krwi]] w stężeniu podwyższonym w przypadku przerostu prostaty lub [[Rak gruczołu krokowego|raka prostaty]].
WIEK [[Kilogram|ng]]/[[Litr|ml]]▼
{| class="wikitable" style="text-align:center"
40-49 < 2.5▼
|+ Prawidłowe stężenie PSA<br>we krwi
50-59 < 3.5▼
! style="width:100px" | Wiek
60-69 < 4.5▼
70-79 < 6.5▼
|-
| 40–49
|-
| 50–59
|-
| 60–69
|-
| 70–79
|}
PSA występuje prawie wyłącznie w komórkach wydzielniczych przewodów stercza. Jedynymi opisanymi dotąd komórkami spoza stercza, wykazującymi dodatnią reakcję na obecność PSA, są komórki nabłonkowe gruczołów okołocewkowych u kobiet.
=== Historia ===
PSA wykryty został w roku [[1970]] w tkance gruczołu krokowego{{fakt|data=2010-03}}. W roku [[1971]] wykazano obecność PSA w nasieniu, a w roku [[1979]] wyizolowano czystą postać PSA z tkanki prostaty, zaś w roku [[1980]] wykryto obecność PSA w [[Surowica (hematologia)|surowicy krwi]] i dokonano pomiaru jego stężenia. Jest oznaczany w badaniu laboratoryjnym krwi od [[1979]] roku. Od połowy [[lata 80. XX wieku|lat 80. XX wieku]] PSA stał się szeroko stosowany w praktyce klinicznej jako [[Markery nowotworowe|marker nowotworowy]] [[Rak gruczołu krokowego|raka prostaty]].▼
▲PSA wykryty został w roku [[1970]] w tkance gruczołu krokowego{{fakt|data=2010-03}}. W roku [[1971]] wykazano obecność PSA w nasieniu, a w roku [[1979]] wyizolowano czystą postać PSA z tkanki prostaty, zaś w roku [[1980]] wykryto obecność PSA w [[Surowica (hematologia)|surowicy krwi]] i dokonano pomiaru jego stężenia. Od połowy [[lata 80. XX wieku|lat 80. XX wieku]] PSA stał się szeroko stosowany w praktyce klinicznej jako [[Markery nowotworowe|marker nowotworowy]] [[Rak gruczołu krokowego|raka prostaty]].
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}
=== Linki zewnętrzne ===
* [http://www.brachyterapia.coi.pl/html/prost.html#kwal Kwalifikacja do leczenia w Brachyterapii]
* {{Cytuj stronę | nazwisko = | imię = | tytuł = PSA - swoisty antygen sterczowy | url = http://eurologia.pl/a/177,psa | opublikowany = Eurologia | data = | data dostępu = 2011-01-28 }}
[[Kategoria:Geny na chromosomie 19]]
|