Imre Kálmán: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Późniejsze utwory: drobne redakcyjne |
|||
Linia 43:
Kolejna operetka ''[[Bajadera (operetka)|Bajadera]]'' (1921) przyniosła pewien postęp w zakresie rytmiki i harmonii<ref name="Gru334">{{Cytuj książkę |nazwisko= Grun |imię=Bernard |tytuł= Dzieje operetki |strony=334 }}</ref>. Kálmánowski bohater, przybrany tym razem w zdobny w klejnoty [[turban]], i noszący imię hinduskiego księcia Radżami z Lahore, otoczony aurą tajemniczości, przybywa do [[Paryż]]a, aby się w nim zabawić. Tam spotyka Odette Darimonde, w której się zakochuje. Racja stanu walczy z miłością, Odette opiera się księciu, ale ostatecznie wyznaje mu miłość i wyjeżdża wraz z nim do Indii<ref name="Kyd219">{{Cytuj książkę |nazwisko= Kydryński |imię=Lucjan |tytuł= Przewodnik operetkowy |strony=219-222}}</ref>. Kálmán skomponował szereg przebojów muzycznych, choć nie ustrzegł się też pewnej groteskowości<ref name="Gru334"/>. Operetka wystawiona 21 grudnia 1921 roku odniosła znaczny sukces. Przyniósł on kompozytorowi propozycję napisania kolejnego utworu dla odnowionego Theater an der Wien, którego dyrekcję objął w 1923 roku [[Hubert Marischka]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko= Kydryński |imię=Lucjan |tytuł=Usta milczą dusza śpiewa |strony=144-145 }} {{Cytuj książkę |nazwisko= Kamiński |imię=Piotr |tytuł= Tysiąc i jedna opera |tom=1 |strony=719}}</ref>. Premiera ''[[Hrabina Marica|Hrabiny Maricy]]'' 28 lutego 1924 roku przyniosła Kálmánowi sukces porównywalny z z sukcesem ''Księżniczki czardasza''. Libretto Brammera i Grünwalda opowiadało historię zubożałego arystokraty, hrabiego Tassila, który chcąc zapewnić swej siostrze odpowiedni do jej pochodzenia start życiowy, został administratorem majątku młodej i bogatej wdowy i po licznych perypetiach ożenił się z nią. Kálmán znowu zachwycił cygańskim temperamentem, witalnością i liryzmem. Tym razem węgierskie rytmy skojarzył z [[synkopa|synkopą]] jazzową. Jednocześnie mechaniczna niemal perfekcja wykonania wskazywała na pierwsze znamiona wyczerpywania się możliwości obranego przezeń kierunku<ref name="Gru345">{{Cytuj książkę |nazwisko= Grun |imię=Bernard |tytuł= Dzieje operetki |strony=345 }}</ref>.
Kolejny wielki sukces przyniosła kompozytorowi wystawiona po raz pierwszy 26 marca 1926 roku ''[[Księżniczka cyrkówka]]''. Libretto, oparte na pomyśle ze ''Studenta żebraka'', opowiada o wydziedziczonym księciu, pracującym jako akrobata cyrkowy i księżnej Fedorze Palińskiej, intrydze, która doprowadza do ślubu księżniczki z cyrkowcem i miłości, która czyni możliwym pogodzenie się zakochanych<ref name="Kyd226">{{Cytuj książkę |nazwisko= Kydryński |imię=Lucjan |tytuł= Przewodnik operetkowy |strony=226-229}}</ref>. Operetka mimo bardzo dobrego odbioru u publiczności stanowi niemal fotograficzną kopię ''Hrabiny Maricy''<ref name="Gru346">{{Cytuj książkę |nazwisko= Grun |imię=Bernard |tytuł= Dzieje operetki |strony=346 }}</ref>. Sukcesy kolejnych operetek otworzyły przed Kálmánem możliwość wystawienia spektaklu na Brodway. W 1927 roku opracował we współpracy z Oskarem Hammersteinem II [[musical]] ''Golden Hawn''. Gotową partyturę przesłał pocztą. Sztuka odniosła umiarkowany sukces, osiągając 184 przedstawienia<ref name="Gru417">{{Cytuj książkę |nazwisko= Grun |imię=Bernard |tytuł= Dzieje operetki |strony=417-418 }}</ref>. Kryzys twórczy ujawniła w pełni wystawiona w 1928 roku ''Hrabina Chicago''. Kálmán próbował w następnej swojej operetce ''Fiołku z Montmartre'' nawiązać do nowego, bardziej dramatycznego, stylu Lehára. Efekt wykazał jednak jałowość takich poczynań. Na jego własnym, węgierskim terenie pojawił się tymczasem [[Pál Ábrahám]] z ''Teufelsreiter'' (1932), sprawiając, że austro-węgierskość Kálmána zaczęła być postrzegana jako fragment dawnej epoki. W tym czasie centrum życia muzycznego przeniosło się z Wiednia do Berlina. W 1936 roku ustawy norymberskie zamknęły jednak przed Kálmánem sceny niemieckie. Premierę swej kolejnej operetki ''Cesarzowa Józefina'' (1936) powierzył więc teatrowi miejskiemu w [[Zurych]]u. Patetyczna parodia epoki napoleońskiej, nie spotkała się z dobrym przyjęciem u publiczności<ref name="Gru346"/>.
=== Ostatnie lata ===
| |||