[[Plik:Bedouin_man_with_FezBedouin man with Fez.jpg|thumb|150px|right|Marokańczyk noszący fez]]
'''Fez''' - (arab. ''tarbusz,'' lub ''szaszijja'') – nakrycie głowy o kształcie przypominającym ścięty stożek, wykonane z bordowego [[filc]]u i ozdobione czarnym frędzlem. Występują odmiany tego nakrycia głowy w innych kolorach i nieco zmodyfikowanych kształtach. Noszą je mężczyźni głównie w krajach muzułmańskich: poza Bliskim i Środkowym Wschodem w Pakistanie, Sri Lance, Indonezji i Malezji. Nazwa stosowana najczęściej w języku polskim pochodzi od marokańskiego miasta [[Fez]], gdzie produkowano je co najmniej od [[XVIII wiek]]u.
Kojarzony jest jednak głównie z [[Turcja|Turcją]], gdzie został wprowadzony urzędowo przez sułtana [[Mahmud II|Mahmuda II]] ([[1808]]-[[1839]]), w związku z westernizacją ubioru. Wprowadzenie nakrycia głowy z daszkiem lub rondem byłoby w kraju muzułmańskim o tyle niepraktyczne, że przeszkadzałoby w wykonaniu [[Prostracja (religia)|prostracji]] (sadżda) w czasie modlitwy. Co ciekawe, nakryciaNakrycia głowy o kształcie podobnym do fezu były znane już wcześniej w Grecji, oraz wśród Słowian na Bałkanach. Fezy przyjęły się przede wszystkim w wojsku i administracji państwowej. Z początku noszono je niechętnie, z czasem stały się symbolem dostojeństwa. Świadczy o tym, np. zwrot w dialekcie syryjskim "alajja tarbusz" (arab. 'mam głowę nie od parady'). Nie od rzeczy jest tu przytoczenie faktu, iż naNa grobach w Turcji umieszczano nakrycia głowy, które symbolizowały przynależność zmarłego do klasy społecznej lub grupy zawodowej. W języku tureckim zwrot "apka giymek" (tur. 'zakładać kapelusz'), oznacza mniej więcej to samo, co polskie "stroić się w cudze piórka." W 1925 noszenie fezów zostało zakazane w Turcji przez prezydenta [[Mustafa Kemal Atatürk|Kemala Paszę Atatürka]], również w ramach westernizacji ubioru, i ku wielkiej rozpaczy miejscowej ludności. Do polszczyzny trafiło określenie fezu -– ''turecka czapeczka''.
