Administrator diecezji: Różnice pomiędzy wersjami

'''Administrator diecezjalnydiecezji''' – w Kościele katolickim [[biskup]] lub [[prezbiter]] tymczasowo zarządzający [[diecezja|diecezją]] w trakcie [[wakat]]u ([[sediswakancja|sediswakancji]]) lub trwałej przeszkody w sprawowaniu władzy przez [[biskup diecezjalny|biskupa diecezjalnego]], wybierany przez diecezjalne [[kolegium konsultorów]]. Nie należy mylić tego urzędu z [[administrator apostolski|administratorem apostolskim]], który ma podobne zadania i uprawnienia, ale jest mianowany przez [[Stolica Apostolska|Stolicę Apostolską]].

W przypadku zaistnienia na stolicy biskupiej sedyswakancji (wskutek np. śmierci, rezygnacji lub przejście na emeryturę dotychczasowego biskupa diecezjalnego), rządy w diecezji tymczasowo przejmuje jej [[biskup pomocniczy]], a jeśli jest ich kilku, najstarszy stażem biskupim spośród nich. Jeśli w danej diecezji nie ma biskupa pomocniczego, tymczasowym kolegialnym zwierzchnikiem diecezji staje się kolegium konsultorów<ref>kanon 419</ref>. W obu przypadkach na kolegium ciąży obowiązek, aby w ciągu ośmiu dni powołać administratora diecezjalnegodiecezji<ref>kanon 421 § 1</ref>. Administratorem może być kapłan mający ukończone 35 lat i odznaczający się "wiedzą i roztropnością"<ref>kanon 425</ref>. W prawie kanonicznym nie istnieje wymóg, aby na administratora powołać biskupa pomocniczego lub [[wikariusz|wikariusza generalnego]] diecezji, lecz w praktyce jest to bardzo często stosowane, ponieważ osoby te mają zwykle duże rozeznanie i doświadczenie w kwestiach dotyczących zarządzania diecezją, gdyż na co dzień pomagają w tym biskupowi diecezjalnemu. Jeżeli jednak administratorem diecezjalnym zostanie [[prezbiter]], a w diecezji jest biskup pomocniczy, ten ostatni, mimo swego biskupstwa, musi uznać zwierzchnią władzę kanoniczną administratora.

Administrator diecezjalnydiecezji obejmuje rządy niezwłocznie po wyborze, nie jest do tego potrzebna akceptacja Stolicy Apostolskiej<ref>kanon 427, § 2</ref>. Ma jednakże obowiązek niezwłocznie powiadomić papieża o swojej nominacji<ref>kanon 422</ref>.

W sytuacji ''sede plena'', a więc gdy diecezja ma urzędującego biskupa diecezjalnego, administrator diecezjalnydiecezji może być powołany w razie zaistnienia przeszkody w działaniu stolicy biskupiej, którą dokładniej definiuje kanon 412. W praktyce najczęściej chodzi tu o długotrwałą chorobę biskupa diecezjalnego, rzadziej jego wymuszoną okolicznościami dłuższą nieobecność lub np. uwięzienie. Administratora powołuje się jednak wyłącznie w sytuacji, gdy:

Administrator diecezjalnydiecezji nie może zostać odwołany inaczej niż decyzją papieską, przy czym papież zobowiązany jest powiadomić o fakcie odwołania administratora kolegium konsultorów. W takiej sytuacji kolegium wybiera nowego administratora. Władza administratora wygasa z mocy prawa z chwilą kanonicznego objęcia rządów przez nowego biskupa diecezjalnego lub (przy ''sede plena'') powrotu do obowiązków dotychczasowego biskupa<ref>kanon 430</ref>. Papież może również w dowolnym czasie powołać dla diecezji administratora apostolskiego, który przejmuje wówczas rządy od administratora diecezjalnegodiecezji.

Administrator diecezjalnydiecezji posiada te same uprawnienia i obowiązki, co biskup diecezjalny. Jedynym konkretnym ograniczeniem wymienionym w kodeksie prawa kanonicznego jest zakaz wynoszenia z kurii dokumentów, niszczenia ich lub zmieniania<ref>kanon 428 § 2</ref>. Fakt bycia administratorem nie upoważnia jednakże prezbitera do wykonywania czynności pontyfikalnych, czyli takich, które może wykonywać jedynie kapłan wyświęcony na biskupa. Dotyczy to m.in. udzielania sakramentu [[bierzmowanie|bierzmowania]] czy [[święcenia kapłańskie|święceń kapłańskich]].