Incydent mukdeński: Różnice pomiędzy wersjami

'''Incydent [[Shenyang|mukdeński]]''', zwany również '''incydentem mandżurskim''' lub '''incydentem 18 września''' – [[Japonia|japońska]] prowokacja, będąca pretekstem dla aneksji [[Mandżuria|Mandżurii]]. Odpowiedzialną za tę prowokacjęprowokacje była japońska [[Armia Kwantuńska]] pod dowództwem [[Shigeru Honjō]]., która [[18 września]] [[1931]] roku wysadziła ona w powietrze odcinek należącej do [[Japonia|Japonii]] [[Kolej Południowo-mandżurska|Kolei Południowomandżurskiej]] i oskarżyła o ten sabotaż [[Chiny]]. Zdarzenie to porównywane jest z [[pożar Reichstagu|pożarem Reichstagu]] z [[27 lutego]] [[1933]] roku.

Celem oficerów [[Armia Kwantuńska|Armii Kwantuńskiej]] było znalezienie dogodnego pretekstu, wpod oparciu o któryktórym siły japońskie mogłyby wkroczyć na terytorium Mandżurii oraz zastąpić tamtejsze władze chińskie kontrolowanym przez Japończyków marionetkowym rządem. Postanowiono, że przeprowadzi się sabotaż na odcinku linii kolejowej koło [[Liutiao Hu|jeziora Liutiao]]. W rzeczywistości miejsce to nie miało wielkiego znaczenia strategicznego zarówno dla wojsk chińskich, jak i japońskich. Niedaleko tego miejsca stacjonował jednak garnizon chińskiej armii rządowej, którym dowodził „młodszy marszałek” [[Zhang Xueliang]]. Plan zakładał, że za eksplozje obwini się właśnie stacjonujących tam żołnierzy. Armia Kwantuńska, której zadaniem byłabyło właśnie ochrona Kolei Południowomandżurskiej, mogłaby w ramach akcji odwetowej zająć Mandżurię siłą.

[[18 września]] [[1931]] roku ok. godziny 21.00 w pobliżu [[Koszary|koszar]] zatrzymał się pociąg z czterema wagonami. Mimo że to zdarzenie wydawało się podejrzane, zlekceważono je. O godzinie 22.20 rozległ się potężny wybuch i słychać było odgłosy strzelaniny. Japoński oddział, który patrolował właśnie tę okolicę, poszedł sprawdzić co się stało. Gdy patrol ten przybył na miejsce zdarzenia został ostrzelany. Japończycy twierdzili później, że odpowiedzialnymi za strzelaninę oraz wybuch, który zniszczył część torów kolejowych, są chińscy żołnierze. W rzeczywistości za tą dywersją stali japońscy oficerowie: m.in. pułkownik [[Seishirō Itagaki Seishiro]] i podpułkownik [[Kanji Ishiwara]].

[[Plik:Mukden 1931 japan shenyang.jpg|thumb|right|240px|Wkroczenie Japończyków do Mukdenu.]]

Około godziny 23.30 japońscy żołnierze zaatakowali chiński garnizon. Japończycy dysponowali większą siłą ognia - ostrzeliwali koszary nawet z [[artyleria|artylerii]]. Zaskoczeni atakiem, chińscy żołnierze zaczęli się wycofywać. Nie napotkawszy większego oporu, inny oddział japoński zaczął szturmować [[Shenyang|Mukden]]. Nazajutrz przejęto pełną kontrolę nad miastem wraz zez znajdującymi się tam [[lotnisko|lotniskiem]] i [[arsenał]]em. Japończycy zdobyli je dzięki wykorzystaniu ciężkiej artylerii, jaką sprowadzono potajemnie. Po [[Shenyang|Mukdenie]] zdobyto również miasta [[Changchun]] oraz [[Dandong]]. Japończycy planowali następnie zająć [[Jilin (miasto)|Jilin]] (na wschód od [[Changchun]]), by połączyć się z japońską Armią Korei.

Cesarski Sztab Generalny (''Sanbō-honbuSambo Hombu'') zareagował dopiero, gdy Armia Kwantuńska chciała uderzyć na [[Harbin]]. [[Sztab]] nie pozwolił na zajęcie tego miasta, gdyż obawiano się reakcji [[ZSRR]]. Jednak Sowieci postanowili, że nie będą mieszać się w incydent, jeśli tylko armia japońska zagwarantuje im nienaruszalność radzieckich interesów na Kolei Wschodniochińskiej. Wszędzie tam, gdzie wybuchały walki, zaskoczone wojska chińskie oraz chińskie władze nie umiały zapobiec dalszemu pochodowi wojsk japońskich. Dopiero gdy Japończycy doszli do linii rzeki [[Nenrzeka Nonni|rzeki JiangNonni]], chińska armia stawiła zaciekły opór. Od [[25 stycznia]] do [[4 lutego]] [[1932]] roku trwało oblężenie [[Harbin]]u. Do zdobycia miasta, mimo braku zgody sowieckiej, wykorzystano Kolej Wschodniochińską do przerzucenia wojsk. Dzięki temu Kolej Wschodniochińska znalazła się praktycznie w rękach Japończyków. Mimo starań wojsk chińskich, Armii Kwantuńskiej udało się zająć trzy [[podział administracyjny ChRL|chińskie prowincje]] bez większego trudu.

Zarówno chińska, jak i światowa, opinia publiczna ostro potępiła [[Japonia|Japonię]] za ten akt zbrojny. Amerykański [[sekretarze stanu USA|sekretarz stanu]] [[Henry Stimson]] przekazałwystosował [[7 stycznia]] [[1932]] rządowinotę do rządu Japonii oświadczenie(zwaną potępiające[[Doktryna Stimsona|„Doktryną Stimsona”]]), w której potępił zbrojne wtargnięcie i mieszanie się w wewnętrzne sprawy Chin ([[doktryna Stimsona]]). Skutkiem krytyki ze strony międzynarodowej opinii było wystąpienie [[Japonia|Cesarstwa Japonii]] z [[Liga Narodów|Ligi Narodów]] w [[1933]].

W marcu [[19341932]] przemianowano [[Mandżuria|Mandżurię]] na Wielkie {{nihongo|[[Mandżukuo|Cesarstwo MandżuriiMandżukuo]]|Kraj Mandżurów}}, osadzająca na jej tronie postawiono ostatniego cesarza z [[Dynastia Qing|dynastii mandżurskiej]] - [[Puyi]]. W rzeczywistości Puyi nie posiadał onżadnej realnej władzy, gdyż państwem zarządzali japońscy wojskowi. [[Mandżukuo]] stało się nie uznawaną przez [[Republika Chińska|Chiny]] japońską kolonią. W tym samym roku w [[Szanghaj]]u Chińczycy wszczęli anty-japońskie zamieszki, bojkotując japońskie towary i zabijając kilku Japończyków. Odpowiedzią na to były rozpoczęte [[28 stycznia]] [[bombardowanie|naloty bombowe]] na miasto, a zdarzenie to nazwano [[incydent szanghajski|„incydentem szanghajskim”]]. Stosunki między oboma mocarstwami były wciąż napięte. W [[1937]] roku po kolejnej prowokacji wybuchła trwająca osiem lat [[wojna chińsko-japońska (1937-1945)|II wojna chińsko-japońska]].