Franciszek Ksawery Branicki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków |
|||
Linia 26:
Jako [[regimentarz]], na czele wiernych [[Stanisław August Poniatowski|Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu]] wojsk koronnych pomagał w latach [[1768]]-[[1772]] tłumić [[konfederacja barska|konfederację barską]]. W dniu [[19 czerwca]] [[1768]] wraz z wojskami rosyjskimi [[Oblężenie Baru (1768)|zdobył Bar]].
W 1770 wobec kryzysu w stosunkach z Rosją, [[Stanisław August Poniatowski]] mianował go swym posłem w Rosji, bez porozumienia z [[Familia (stronnictwo)|Czartoryskimi]]. Dnia [[18 stycznia]] [[1771]] roku Branicki dotarł do [[Petersburg|Sankt Petersburga]]. Stamtąd ostrzegł króla Stanisława, że jeśli misja rosyjska w Warszawie i jej szef [[Kasper von Saldern]] nie porozumieją się z Polakami, nastąpi [[I rozbiór Polski|rozbiór]] i tak też się stało. W [[1772]] udeje się z misją dyplomatyczną do Paryża. Za te zasługi [[Stanisław August Poniatowski]] nadaje mu starostwo białocerkiewskie i mianuje go hetmanem wielkim koronnym.
Przeciwnik reform [[Sejm Czteroletni|Sejmu Czteroletniego]] i [[Konstytucja 3 maja|Konstytucji 3 Maja]], współtwórca [[Konfederacja targowicka|konfederacji targowickiej]]. Przez całą swoją karierę jeden z przywódców patriotycznego stronnictwa prorosyjskiego.
Konserwatysta, stojący murem za biskupem [[Kajetan Sołtyk|Sołtykiem]], oraz chcący utrzymać dawne przywileje hetmańskie. Zdecydowany kontrrewolucjonista. Nie podpisał żadnego z [[Rozbiory Polski|traktatów rozbiorowych]]. Ze względu na swoją prorosyjskość z biegiem XIX wieku stał się synonimem zdrajcy tak jak i inni przywódcy [[Konfederacja targowicka|Targowicy]]. Z buławy wielkiej koronnej zrezygnował w dniu [[13 sierpnia]] [[1793]] roku. W czasie [[Insurekcja kościuszkowska|insurekcji kościuszkowskiej]] [[Sąd Najwyższy Kryminalny]] skazał go na [[kara śmierci|karę śmierci]] przez [[powieszenie]], wieczną [[infamia|infamię]], konfiskatę majątków i utratę wszystkich urzędów. Wobec nieobecności skazanego, wyrok wykonano ''[[in effigie]]'' [[29 września]] [[1794]].
W młodości awanturnik,
Widmo Branickiego jako symbol zdrady narodowej i pychy [[magnateria polska|magnackiej]] pojawia się w dramacie ''[[Wesele (dramat)|Wesele]]'' [[Stanisław Wyspiański|Stanisława Wyspiańskiego]].
| |||