Friesach (Karyntia): Różnice pomiędzy wersjami

| Miasto = Friesach

| dopełniacz_miasta = Frisach

| herb_miasta = GrafikaPlik:Wappen_at_friesachWappen at friesach.png

| flaga_miasta =

| motto =

| nazwa_państwa = AUT

| jednostka_adm = Kraj związkowy

| nazwa_jednostki_adm = [[Plik:Flag of Kärnten.svg|border|20px]] [[Karyntia]]

| zarządzający = Burmistrz

| burmistrz = Josef Kronlechner

| powierzchnia = 120,83

| stopniN = 46

| minutN = 57

| sekundN =

| szerokość = N

| stopniE = 14

| minutE = 25

| sekundE =

| długość = E

| wysokość = 634

| populacja = 5 1685168

| gęstość = 43

| aglomeracja =

| rok = 2009

| nr_kier = 04268

| kod_poczt = 9360

| tablica_rej = SV

| miasta_partnerskie =

| mapa_miasta =

| www = http://www.friesach.at

| podział miasta =

| galeria_commons =

| wikinews =

| wikiquote =

[[Plik:Friesach Stadtansicht 14042007 01.jpg|thumb|300 px|right300px|Średniowieczne miasteczko Friesach, w oddali Zamek Petersberg]]

Friesach ([[język słoweński|słoweń.]] ''Breže'') -– miasto w powiecie [[Sankt Veit an der Glan]], w [[Karyntia|Karyntii]], w [[Austria|Austrii]]. Uważane za najstarsze miasto Karyntii. Znane z dobrze zachowanych budowli średniowiecznych i fortyfikacji wokół miasta wraz z fosą.

Friesach znajduje się w północnej części Karyntii, niedaleko granicy ze [[Styria|Styrią]], około 40 kilometrów od [[Klagenfurt]]u, stolicy Karyntii.

Pierwsza udokumentowana wzmianka o Friesach pochodzi z roku 860, kiedy to [[Ludwik II Niemiecki]], wnuk [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], przekazał wiele swych dóbr ziemskich, w tym posiadłość ''ad Friesah'' (przed Friesach) Arcybiskupowi Salzburga, Adalwinowi<ref>Dehio-Handbuch Kärnten, Wien 2001, S. 151</ref>.

W latach 1016 -– 1028 Hrabia Wilhelm (mąż [[Święta Emma|św. Hemmy]]), na mocy przywileju otrzymanego od króla [[Konrada II]], założył na tych terenach Markt, który około stu lat później, w latach 1124 -– 1130 został znacznie rozbudowany. Ze względu na swoje położenie przy szlaku prowadzącym z [[Wiedeń|Wiednia]] do [[Wenecja|Wenecji]], Friesach stało się w okresie średniowiecznym ważnym ośrodkiem handlowym.

Friesach było w tym czasie nie tylko centrum handlowym, ale również religijnym.

Friesach szczególnie rozkwitło za panowania Arcybiskupa Eberhard II (1200-1246), kiedy to było drugim co do wielkości miastem Archidiecezji Salzburskiej oraz najważniejszym miastem ówczesnej Karyntii.

Arcybiskupi Salzburga posiadali we Friesach swoją rezydencję. Pod koniec XIII wieku w wyniku konfliktów pomiędzy Arcybiskupami Salzburga a Habsburgami, w krótkim okresie czasu miasto było trzykrotnie podbite, splądrowane i na skutek pożarów, zniszczone.

W roku 2001 Friesach liczyło 5.462 5462&nbsp;mieszkańców, w tym 96,2 z obywatelstw austriackim. 89,8 procent należy do [[Kościół łaciński|Kościoła Rzymsko-Katolickiego]], 2,6 do [[Kościół Ewangelicki|Kościoła Ewangelickiego]], 1,5 procent to wyznawcy [[Islam]]u. 4,8 procent nie należy do żadnego kościoła.

[[Plik:Friesach-pfarrkirche.jpg|thumb|right|Kościół parafialny Św. Bartłomieja]]

[[Plik:Dominikan monastery and church, Friesach.JPG|thumb|300px|right|Kościół i dawny klasztor Dominikanów]]

[[Plik:Seat of Archbishops of Salzburg, Friesach, Carinthia, Austria.JPG|thumb|300px|right|Siedziba Arcybiskupów Salzburga w latach 860-1804, tzw. Fürstenhof]]

* Kościół Św. Błażeja

* Friesacher Burghofspiele -– oraganizowane od 1950 roku przedstawienia teatralne na wolnym powietrzu

* Robert Gratzer: ''Friesach -– Die bewegte Geschichte einer bedeutenden Stadt''. Verlag Johannes Heyn, Klagenfurt 1986, ISBN 3-85366-484-9

* Hubert Hauser: ''Illustrierter Führer durch die Stadt Friesach (Kärnten) und deren Umgebung -– nebst geschichtlichen Daten vom Jahre 860 bis 1905''. Eigenverlag, Verlagsort Friesach, 1905

* Peter Franz Hirner: ''Landesausstellung Friesach 1999 -– die Stadt im Mittelalter''. Technische Universität Graz (Diplom-Arbeit), 1994