Szara pleśń: Różnice pomiędzy wersjami

'''Szara pleśń''' – choroba [[pleśń|pleśniowa]] wielu roślin, wywoływana głównie przez [[gronowiec szary|gronowca szarego]]<ref>{{cytuj książkę|autor=Andrzej Grzywacz (red.)|tytuł=Choroby drzew leśnych. Szara pleśń |miejsce=Poznań |rok=1992 |wydawca=PWRiL oddział w Poznaniu}}</ref> (''Botrytis cinerea'' Pers), [[Grzyby|grzyba]] z klasy [[workowce|workowców]]. [[Patogen]] atakuje różne rośliny: od [[Rośliny pokojowe|doniczkowych]] poprzez ogrodowe, polne do [[las|leśnych]] [[drzewo|drzew]]; w różnych fazach rozwojowych i różne ich części: od [[Nasiono|nasion]] po [[owoc]]e i dorosłe osobniki.

 

Gronowiec szary spośród roślin warzywnych atakuje: [[fasola|fasolę]], [[pomidor]]a, [[sałata|sałatę]], z [[sadownictwo|sadowniczych]]: [[porzeczka|porzeczki]], [[Malina (roślina)|maliny]], [[winorośl]], występuje pospolicie na owocach [[truskawka|truskawek]], gdzie może obniżyć plony o 30–60%. Może infekować prawie wszystkie owoce w czasie ich przechowywania w chłodni<ref>{{cytuj książkę|imię=Józef |nazwisko=Kochman |tytuł=Fitopatologia |wydanie=II |miejsce=Warszawa |rok=1973 |wydawca=Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne |isbn =|strony=692}} </ref>. Występuje również na roślinach ozdobnych: [[cyklamen]]ach, [[Dalia (roślina)|daliach]], [[goździk]]ach, [[róża]]ch, znana jest też z atakowania [[rośliny lecznicze|roślin leczniczych]]: [[Bylica draganek|estragonu]] i [[Lebiodka majeranek|majeranku]]. Kiełki, siewki a nawet sadzonki młodych roślin drzewiastych uszkadzane są najczęściej w tunelach foliowych, [[inspekt]]ach czy [[szklarnia (ogrodnictwo)|szklarniach]] znajdujących się na [[szkółkarstwo|szkółkach]].

 

 

Źródłem rozprzestrzeniania się choroby są martwe części roślin (np. pod korą), na których grzyb zimuje (w postaci [[przetrwalnik]]ów lub [[grzybnia|grzybni]]). Wiosną warunkami szczególnie sprzyjającymi rozwojowi choroby są wzrost [[temperatura|temperatury]] (optimum w zależności od innych warunków przy 15-24 °C) i [[Wilgotność powietrza|wilgotności]] powietrza (powyżej 90%) wskutek długotrwałych opadów. W mniej sprzyjających warunkach choroba może rozwijać się w formie utajonej. ''Botrytis cinerea'' może być [[pasożyt]]em lub [[Saprotrofy|saprofitem]], w związku z czym pleśń można obserwować zarówno na roślinach żywych jak i ich martwych organach.

Siewki i sadzonki drzew iglastych reagują żółknięciem igieł, ich dość szybkim brązowieniem i zamieraniem. Często występuje zamieranie pączków i końców igieł, z dość charakterystycznym ich przegięciem w dół. Młode siewki szybko zamierają, następuje gnicie tkanek oraz występowanie oznak [[etiologia|etiologicznych]] w postaci obfitego, szarego nalotu grzybni i pojawienia się czarnych sklerot. Na zważonych mrozem, zbrązowiałych, nowych przyrostach starszych [[jodła|jodeł]] i [[modrzew]]i obserwowane były masowe pojawy grzybni gronowca szarego. Porażone pędy później czernieją i wykruszają się.

 

Gronowiec szary jest również sprawcą uszkodzeń nasion i owoców drzew leśnych<ref name=Nasionka>{{cytuj książkę|imię=Teresa |nazwisko=Stocka |tytuł=Biblioteczka leśniczego. Grzyby występujące na owocach i nasionach drzew leśnych |miejsce=Warszawa |rok=1999 |wydawca=ŚWIAT}}</ref>. Pojawienie się jego grzybni na materiale nasiennym zapowiada zawsze wyraźne obniżenie zdolności kiełkowania nasion. Do najczęściej atakowanych gatunków należą: [[dąb]], [[buk]], [[lipa]], [[olsza]], [[brzoza]], [[Klon jawor|jawor]], [[jesion]], i [[grab]]. Wysoką patogeniczność stwierdzono również na nasionach [[sosna|sosny]], mniejszą na nasionach [[świerk]]a. Rozwój patogenu w szczególnych warunkach magazynowych możliwy jest przy temperaturze zbliżonej do 0 °C. Zaatakowane nasiona pokrywają się ciemną grzybnią. Wśród strzępków wyraźnie widoczne są trzonki konidialne zawierające skupienia zarodników.

 

[[Plik:Botrytis riesling.jpg|thumb|180px|Zaatakowane grono winorośli]]

 

* [[pleśń]]

* [[pleśnienie owoców i nasion]]

 

{{commons|Botrytis cinerea}}

{{Bibliografia start}}

# {{cytuj książkę|imię=Karol|nazwisko=Mańka|tytuł=Fitopatologia leśna|wydawca=PWRiL|miejsce=Warszawa|rok=1992|isbn = 83-09-01507-0}}

{{Bibliografia stop}}

 

 

[[de:Edelfäule]]

[[en:noble rot]]