Metamorfozy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.1) (robot dodaje: id:Metamorphoses |
m naprawa linków |
||
Linia 20:
Główny element inwencyjny wyróżniający „Metamorfozy” z Mitologii stanowi opowieść o „przemianie”. Opowieści te zachowują jednak wyraźną i konsekwentną cykliczność oraz chronologię (elementy „scalające”), ale równocześnie prezentują różnorodność nastroju i stylu. Można powiedzieć, iż są „enklawą” literackiej cudowności, w której „boskie” zostało funkcjonalnie zespolone z „ludzkim”.
Zwolennicy genologicznej „czystości” traktowaliby zatem „Metamorfozy” Owidiusza jako niepowtarzalny (i już nigdy nie powtórzony) egzemplarz gatunkowy. Należy jednak przywołać i przypomnieć kilkanaście utworów literackich, w których „przemiana” jest istotnym „generatorem" fabularnym. Wątki metamorficzne przejęte z mitologii greckiej i rzymskiej stanowią podstawę topiczną realizowaną w literaturze po czasy najnowsze. Świadczy o tym powszechność kulturowa mitu [[Narcyz (mitologia)|Narcyza]]. Jest on niejako prototypową metamorfozą: najpierw usychająca z nieodwzajemnionej miłości do Narcyza nimfa zostaje z litości zamieniona w echo, potem Narcyz zostaje ukarany paradoksalną metamorfozą (stabilność własnego odbicia i niemożność jego osiągnięcia), w końcu po śmierci zostaje zamieniony w kwiat, który odegra kluczową rolę w micie o [[Persefona (córka Zeusa)|Persefonie]]. Ta metamorfoza ma dużo replik plastycznych (Caravaggio, N. Poussin, S. Dalí). Mit Narcyza staje się też wielką metaforą [[personalizm|filozofii personalistycznej]] (dwie postawy wobec życia – Herkules i Narcyz).
Znaczna część metamorfoz – mitów w postaci niemal niezmienionej, pojawia się w okresach powielających programowo znane tematy mitologiczne (klasycyzm i odwołania neoklasycyzujące), realizowana jest też w literaturze staropolskiej (np. S. Twardowskiego – "Dafnis w drzewo bobkowe przemieniła się", 1638).
| |||