Województwo poznańskie (I Rzeczpospolita): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
Mzopw (dyskusja | edycje)
Linia 29:
 
== Województwo poznańskie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów ==
Województwo poznańskie stanowiło zachodnią część [[Wielkopolska|Wielkopolski]]. Rozciagało się na 294 mile², posiadało 4 [[powiat]]y: poznański (162 mil²), kościański (92 mil²), wałecki za [[Noteć|Notecią]] (30 mil²) i ziemię wschowską (9 mil²). MiałoW 91791 [[Senat (I Rzeczpospolita)|senator]]ów, w tym 3 krzesłowych, (których krzesła stały w senacie podług zawarowanego uchwałami [[urzędy sentorskie|porządku i miejsca]])r. Bylizniesiono to:powiat [[biskup]], [[wojewoda]]wałecki i [[kasztelan]]utworzono poznańscy.jednocześnie Powiatowych, (potocznie nazywanych drążkowymi) było 6, a mianowicie kasztelanowie:powiat międzyrzecki,<ref>Volumina rogoziński, śremski, przemęcki, krzywiński iLegum santockiT. W województwie były trzy [[starostwo|starostwa]] grodowe: poznańskieIX, wschowskie i wałeckie. Starosta poznański był zarazem Generałem Wielkopolskim, mającym pod swoją jurysdykcyą grody województwa i 7 grodów pierwotnej Wielkopolski: poznański, kaliski, gnieźnieński, kcyński, koniński, kościański i pyzdrski. Ziemia wschowska, oprócz starosty grodowego miała własnych [[urzędy ziemskie|urzędników ziemskich]], m.ins. [[podkomorzy|podkomorzego]]334</ref>.
 
Miało 9 [[Senat (I Rzeczpospolita)|senator]]ów, w tym 3 krzesłowych (większych), (których krzesła stały w senacie podług zawarowanego uchwałami [[urzędy sentorskie|porządku i miejsca]]). Byli to: [[biskup]], [[wojewoda]] i [[kasztelan]] poznańscy. Mniejszych, potocznie nazywanych drążkowymi, było 6, a mianowicie kasztelanowie: międzyrzecki, rogoziński, śremski, przemęcki, krzywiński i santocki.
W 1791 r. zniesiono powiat wałecki i utworzono jednocześnie powiat międzyrzecki<ref>Volumina Legum T. IX, s. 334</ref>.
 
Województwo miało dwa komplety urzędników ziemskich: poznańskich i wschowskich. Ze względu na istnienie starosty generalnego Wielkopolski obejmującego swoją kompetencją obydwa wielkopolskie województwa, powiaty, z wyjątkiem później przyłączonej do województwa ziemi wschowskiej, nie miały starostów grodowych.
 
[[Sejmiki ziemskie]] województwo poznańskie odbywało razem z [[województwo kaliskie|województwem kaliskim]] w [[Środa Wielkopolska|Środzie]], gdzie oba województwa obierały 12 posłów na sejm obojga narodów i 4 deputatów na [[Trybunał Koronny|Trybunał]], po połowie z każdego województwa. [[Sejm konwokacyjny (1764)|Sejm konwokacyjny]] z [[1764]] r. postanowił, że Trybunał Koronny prowincji [[Wielkopolska (prowincja Korony Polskiej)|Wielkopolski]], zasiadający w [[Piotrków Trybunalski|Piotrkowie]], będzie zjeżdżał na jedną kadencję do Poznania. Popisy [[pospolite ruszenie|pospolitego ruszenia]] odbywała szlachta województwa pod Poznaniem.