Sinice: Różnice pomiędzy wersjami

'''Sinice, cyjanofity, cyjanobakterie, cyjanoprokariota''' (Cyanobacteria) – gromada [[Organizm samożywny|organizmów samożywnych]], dawniej uznawanych za [[rośliny]], według nowszej taksonomii zaliczanych do ''Procaryota'' ([[Prokarionty|prokarioty]], królestwo [[bakterie|bakterii]]).

Nazwa tradycyjna '''Cyanophyta''' (końcówka ''-phyta'' – roślina), stosowana w [[taksonomia|taksonomii]] wcześniejszej, kładzie nacisk na te właściwości, które upodabniają sinice do organizmów roślinnych – zdolność do tlenowej [[fotosynteza|fotosyntezy]] oraz obecność [[chlorofilChlorofile|chlorofilu]]u. To podobieństwo jest o tyle naturalne, że [[chloroplast]]y roślin powstały w wyniku [[endosymbioza|endosymbiozy]] z sinicami – są po prostu uwstecznionymi sinicami.

W dawniejszej literaturze [[algologiaFykologia|algologicznej]] systematyka opierała się nie na (słabo do niedawna znanych) powiązaniach filogenetycznych, lecz na cechach morfologicznych. Sinice dzielono wówczas na dwie główne grupy – kokogoniowe, tworzące [[zarodnik]]i jednokomórkowe i hormogoniowe – tworzące wielokomórkowe zarodniki zwane hormogoniami. Jeden z takich systemów przedstawił Bourelly (1970), a do polskiej algologii zaadaptowała [[Joanna Kadłubowska]]<ref>{{cytuj książkę|nazwisko= Kadłubowska|imię = Joanna Zofia|tytuł = Zarys algologii| wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe| miejsce=Warszawa| rok =1975}}</ref>:

Sinice to w większości [[Organizm samożywny|organizmy samożywne]], mające zdolność wytwarzania [[ZwiązkiZwiązek organiczneorganiczny|związków organicznych]] na drodze [[fotosynteza|fotosyntezy]].

Zdolności te sprawiają, że sinice mogą być [[organizmy pionierskie|organizmami pionierskimi]]. Można je spotkać w prawie każdym środowisku na Ziemi, są odporne na długotrwałe susze czy wysokie temperatury gorących źródeł, a nawet wysokie zasolenie czy kwasowość podłoża. Do [[TermofileTermofil|termofili]] należą m.in. ''Mastigocladus laminosus'', ''Oscillatoria filiformis'', ''[[Leptolyngbya laminosa|Phormidium laminosum]]'', ''Synechococcus lividus''. Sinice współżyją również z roślinami bądź jako [[epifit]]y, bądź jako [[endofity]] (''Anabaena azollae'' w paproci ''[[Azolla]]'') jak i ze zwierzętami i protistami (w ''[[Paulinella]] chromatophora''). [[Endosymbioza|Endosymbiotyczne]] sinice nazywane są [[Cyjanelle|cyjanellami]], a cały organizm ''cyjanomem''. Niektóre gatunki współtworzą [[porosty]].

Sinice mają budowę prokariotyczną. W peryferyjnej części komórki znajdują się [[tylakoid]]y, które zawierają tylko [[Chlorofile|chlorofil]] a. Występują w nich również inne barwniki takie jak: niebieska [[fikocyjanina]], czerwona [[fikoerytryna]], żółty [[Karoteny|karoten]]. Barwników tych zazwyczaj jest więcej niż chlorofilu a, toteż sinice mają charakterystyczne sino-zielone zabarwienie. [[Materiał zapasowy roślin|Materiałem zapasowym]] są [[polisacharydy]] [[glukoza|glukozowe]] przypominające [[amylopektyna|amylopektynę]] i [[glikogen]]<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Gumiński|imię=Stefan|tytuł=Fizjologia glonów i sinic|wydawca=Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego|miejsce=Wrocław|data=1990|strony=96|isbn=83-229-0372-3}}</ref> nazywane potocznie [[skrobia sinicowa|skrobią sinicową]], a także [[cyjanoficyna]] i [[wolutyna]]<ref>{{cytuj książkę|autor r=Richard Harder|rozdział=Systematyka| inni= Eduard Strasburger (red.)|tytuł=Botanika: podręcznik dla szkół wyższych| wydanie=2 pol. wg 28 oryg| wydawca=PWRiL| miejsce=Warszawa|strony=518|rok=1967}}</ref>. Nieliczne gatunki sinic nie posiadają barwników asymilacyjnych – są [[Organizm cudzożywny|heterotrofami]].

* [[Egzospora|Egzospory]], powstają gdy komórka macierzysta otwiera się na szczycie i odcina je ze swego wnętrza; w stadium początkowym nie mają ściany komórkowej,tylko otoczone są błoną