Fanarioci: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
|||
Linia 1:
'''Fanarioci''' ([[Język grecki|grec.]] ''Φαναριώτες'' '' fanariotes'') – to potomkowie [[Grecy|greckiej]] arystokracji, pozostałej w [[Imperium osmańskie|imperium osmańskim]] po podboju [[Stambuł|Konstantynopola]] przez [[Turcja|Turków]] w [[1453]].
Zamieszkiwali głównie w konstantynopolitańskiej dzielnicy [[Fanarion]]. Trudnili się handlem dalekosiężnym (a przy tym często i szpiegostwem), dochodząc w [[XVII wiek]]u do wielkiego znaczenia gospodarczego i politycznego. Znali po kilka europejskich języków, byli więc zwykle
W latach [[1711]]-[[1821]] fanarioci (wówczas już niekoniecznie tylko pochodzenia greckiego) byli wyznaczani przez [[sułtan]]ów na [[hospodar]]ów [[Wołoszczyzna|Wołoszczyzny]] i [[Mołdawia|Mołdawii]], krajów podporządkowanych wówczas całkowicie [[Imperium osmańskie]]mu. Pierwszym z nich był [[Mikołaj Mavrocordat]]. Ich rządy charakteryzowały się dużą zmiennością na tronach (np. [[Konstantyn Mavrocordat]] dziesięciokrotnie obejmował trony hospodarskie), co wynikało z faktu pobierania opłat przez sułtana za nominację na tron i chęci zwielokrotnienia zysku z tego tytułu, oraz częstym obsadzaniem stanowisk przez otaczających hospodarów Greków, przyznawaniem im rozmaitych przywilejów gospodarczych itp. Hospodarami zostawali najczęściej przedstawiciele rodzin [[Mavrocordat]], [[Ipsilanti]], [[Moruzi]]. Zaprzestanie tej praktyki było wynikiem [[powstanie wołoskie (1821)|powstania na Wołoszczyźnie w 1821]], a także utraty zaufania sułtana do Greków wobec wybuchu w 1821 [[wojna o niepodległość Grecji|powstania w Grecji]]. Zarówno w historiografii rumuńskiej jak i w potocznym odbiorze okres rządów fanariotów w Mołdawii i na Wołoszczyźnie utożsamiany jest z grecyzacją obu księstw, wyzyskiem ekonomicznym i upadkiem kultury narodowej.
| |||