Ha-Szomer Ha-Cair: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
drobne techniczne
po polsku haszomer hacair nazywa sie od prawie stu lat tak samo
Linia 1:
'''Ha-SzomerHaszomer Ha-CairHacair''' ([[Język hebrajski|hebr.]] '''השומר הצעיר''', "Młody Strażnik") – międzynarodowa [[Żydzi|żydowska]] [[organizacja]] [[młodzież]]owa, część składowa [[Światowa Organizacja Syjonistyczna|Światowej Organizacji Syjonistycznej]]. Powstała w [[1916]] w [[Wiedeń|Wiedniu]] z połączenia ruchu [[Ceirej Cijon]] (mającego charakter kółek samokształcenia z lekcjami hebrajskiego) oraz organizacji [[Ha-Szomer]] o charakterze skautowym, opartej głównie o [[Wielka Brytania|brytyjski]] model [[skauting]]u. W szesnastoosobowej grupie założycielskiej znalazł się m.in. [[Janusz Korczak]] (Henryk Goldszmit).
 
Na ziemiach polskich organizacja rozpoczęła działalność w [[1916]] w [[Galicja|Galicji]]. Ogniska organizacji funkcjonowały w wielu państwach europejskich. W [[1924]] w [[Gdańsk]]u powstała Światowa Federacja Ha-SzomerHaszomer Ha-CairHacair.
 
Organizacja dążyła do budowy żydowskiej państwowości w [[Palestyna|Palestynie]], zajmowała się wychowaniem młodzieży oraz przygotowaniem jej do osadnictwa [[kibuc]]owego. W latach dwudziestych ewoluowała w kierunku [[marksizm]]u. W Polsce przez jej szeregi przeszło kilku późniejszych działaczy komunistycznych, m.in. [[Wacław Komar]] i [[Leopold Trepper]]. Również kilku znanych działaczy międzynarodowego ruchu [[trockizm|trockistowskiego]] należało w młodości do Ha-SzomerHaszomer Ha-CairHacair, np. [[Abraham Leon]], [[Tony Cliff]], [[Ernest Mandel]].
 
W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wielu członków Ha-SzomerHaszomer Ha-CairHacair zaangażowało się w [[ruch oporu]], partyzantkę żydowską i akcje zbrojne. W [[getto warszawskie|getcie warszawskim]] organizacja weszła w skład [[ŻOB]], której komendantem był [[Mordechaj Anielewicz]].
 
Po wojnie organizacja stała się partią polityczną. Razem z innymi syjonistami zajmowała się nielegalnymi przerzutami Żydów do [[Palestyna|Palestyny]], a także działalnością społeczną (np. opieką nad sierotami żydowskimi). Ha-SzomerHaszomer Ha-CairHacair rozwiązano w Polsce w [[1949]], ale istnieje on nadal w Izraelu i kilkunastu innych krajach jako świecka i lewicowa organizacja młodzieżowa. W Izraelu organizacja związana była z partią [[Mapam]], a obecnie związana jest z ugrupowaniem [[Meretz]].
 
== Zobacz też ==