Wyspy Salomona (archipelag): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MerlIwBot (dyskusja | edycje)
m robot usuwa ht, dv, ca, se, is, vi, it, lt, sh, an, fo, nl, sv, ro, ms, ar, wo, scn, nds, cv, ko, nn, gl, tl, sl, el, cy, oc, da, hu, fi, id, ast, he, th, tpi, ja, tr, simple, frp, tg, pt, lij, no, sq, eo, bs, uz, fa, pam, sr, kk, sw, cs, ku, bpy, jv
WP:SK, drobne techniczne
Linia 2:
'''Wyspy Salomona''' ([[język angielski|ang.]] ''Solomon Islands'') – [[archipelag]] w południowo-wschodniej części [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]], w [[Melanezja|Melanezji]]. Ciągnie się z północnego zachodu na południowy wschód na długości ok. 1100 km przy szerokości sięgającej 600 km. Łączna powierzchnia wysp wynosi ok. 40 tys. km². Główne wyspy archipelagu to:
[[Plik:Guadalcanal11m.png|thumb|400px|Archipelag Wysp Salomona (w centralnej i prawej części mapki; bez [[Wyspy Santa Cruz|wysp Santa Cruz]], które powinny znajdować się dalej na wschód)]]
* prowincja Choiseul
** [[Choiseul (wyspa)|Choiseul]] - pow. 2971 km²; dł. 144 km; szer. 23 km; Mount Maetambe 1067 m n.p.m.; 20 tys. mieszk. ([[1999]]); gęst. 6,73 os./1 km²; {{koordynaty|7|0|S|156|58|E|umieść=w tekście}}
** Taro - pow. 0,395 km²; dł. 940 m; szer. 420 m; wys. 25 m n.p.m.; 507 mieszk.; gęst. 1283,5 os/1 km²; {{koordynaty|6|42|41|S|156|23|47|E|umieść=w tekście}}
** Vaghena - 320 mieszk.; {{koordynaty|6|41|S|156|36|E|umieść=w tekście}}
** Cyprian Bridge Island - niezamieszkana; {{koordynaty|6|51|S|156|11|E|umieść=w tekście}}
** Nuatambu - niezamieszkana; {{koordynaty|7|8|S|157|10|E|umieść=w tekście}}
** Rob Roy - niezamieszkana; {{koordynaty|7|25|S|157|35|E|umieść=w tekście}}
* [[Bougainville (wyspa)|Bougainville]]
* [[Nowa Georgia (wyspa)|Nowa Georgia]]
Linia 19:
 
== Historia ==
Wyspy zostały odkryte w [[1568]] przez [[Hiszpania|hiszpańskiego]] żeglarza [[Álvaro de Mendaña de Neyra|A. Mendanię de Neyra]], który poszukiwał [[Ofir]]u - mitycznej krainy złota króla Salomona. Blisko trzydzieści lat później, w [[1595]] r. Mandania wypłynął z kolejną ekspedycją, jednak nie potrafił już odnaleźć "ziemi Salomona". Archipelag na blisko dwa wieki zniknął z oczu Europejczyków. Dopiero w [[1768]] r. ujrzał je ponownie w trakcie swej podróży dookoła świata Francuz [[Louis Antoine de Bougainville]]. Przepłynął on swymi statkami pomiędzy dwoma wyspami, z których mniejszą (wschodnią) nazwał Choiseul (od nazwiska ówczesnego ministra spraw zagranicznych Francji, [[Étienne-François de Choiseul]]). Większą (zachodnią) wyspę nazwano później [[Bougainville (wyspa)|Bougainville]]<ref>Balázs Dénes: ''Bougainville - wyspa miedzi'', w: "Poznaj Świat" nr 2 (291), Rok XXV, luty 1977, s. 3-9</ref>.
 
W drugiej połowie XIX w. na wyspy zaczęli napływać osadnicy z Europy. Zaczęły się tu ścierać interesy największej potęgi kolonialnej tych czasów, [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i łakomie poszukujących "niezajętych" jeszcze terenów Niemiec. W [[1886]] r. oba państwa uzgodniły między sobą sposób podziału wysp leżących na wschód od Nowej Gwinei. [[Archipelag Bismarcka]] oraz północną część Wysp Salomona (wyspy Bougainville, Choiseul i Santa Isabel) otrzymały Niemcy, natomiast z południowej części tego drugiego archipelagu utworzono Brytyjski Protektorat Wysp Salomona ([[1893]]). Po kilku latach konflikt pojawił się na nowo: w roku [[1899]], przy nowym podziale, wyspy Choiseul i Santa Isabel przeszły pod protektorat brytyjski, Niemcy natomiast otrzymały w zamian [[Samoa Zachodnie]]. Pozostałe w rękach Niemiec wyspy [[Bougainville (wyspa)|Bougainville]] i [[Buka (wyspa)|Buka]] weszły w skład niemieckiego protektoratu [[Nowa Gwinea Niemiecka|Nowej Gwinei Niemieckiej]], obecnie stanowią część [[Papua-Nowa Gwinea|Papui-Nowej Gwinei]].
 
== {{Przypisy ==}}
<references/>
 
[[Kategoria:Archipelagi Oceanu Spokojnego]]