Mamut włochaty: Różnice pomiędzy wersjami

| łacińska = †''Mammuthus primigenius''

| zoolog = [[Johann Friedrich Blumenbach|Blumenbach]], 1799

| opis =

| typ = [[strunowce]]

Mamut włochaty osiągał rozmiary lekko przewyższające dzisiejszego [[słoń indyjski|słonia indyjskiego]] (''Elephas maximus''), który jest jego najbliższym żyjącym krewniakiem. Miał 2,75 do 3,4 m wysokości i 4 do 6 ton masy<ref>{{Cytuj książkę |imię=A. |nazwisko=Lister |imię2=P. |nazwisko2=Bahn |tytuł=Mammoths |wydawca=Macmillan |rok=1994}}</ref>. Prawdopodobnie miał system społeczny taki jak u słoni, w stadzie trzon stanowiły samice z młodymi, przewodzone przez najstarszą i najbardziej doświadczoną samicę. Młode samce w wieku kilkunastu lat najprawdopodobniej opuszczały rodzinne stado i łączyły się w niewielkie grupy. Stare samce zapewne prowadziły samotniczy tryb życia. Młode [[cielę]]ta mogły padać ofiarą dużych drapieżników takich jak: wilki, hieny i lwy. Dorosłe okazy zapewne nie miały innych wrogów poza człowiekiem.

 

Znaleziono bardzo wiele szczątków mamutów włochatych ze śladami użytkowania przez człowieka. Odkryto nawet pozostałości domostw zbudowanych w całości z kości mamucich. Kość mamucia stanowiła materiał do produkcji różnorodnych [[artefakt (archeologia)|artefaktów]]: broni, narzędzi, przedmiotów kultowych. Mamut włochaty był jednym z najczęściej przedstawianych zwierząt w [[malarstwo jaskiniowe|sztuce naskalnej]]. Gatunek ten przetrwał do końca [[plejstocen]]u. W Europie wymarł ok. 13 tysięcy lat temu, na [[Syberia|Syberii]] prawdopodobnie ok. 10 tysięcy lat temu, a w Ameryce Północnej nie wcześniej niż 10,5 tysiąca lat temu<ref name=pnas09>{{Cytuj pismo |autor=James Haile, Duane G. Froese, Ross D. E. MacPhee, Richard G. Roberts, Lee J. Arnold, Alberto V. Reyes, Morten Rasmussen, Rasmus Nielsen, Barry W. Brook, Simon Robinson, Martina Demuro, M. Thomas P. Gilbert, Kasper Munch, Jeremy J. Austin, Alan Cooper, Ian Barnes, Per Möller i Eske Willerslev |tytuł=Ancient DNA reveals late survival of mammoth and horse in interior Alaska |czasopismo=Proceedings of the National Academy of Sciences |wolumin=106 |wydanie=52 |strony=22352–22357 |rok=2009 |doi=10.1073/pnas.0912510106 |język=en}}</ref>.

 

 

W Polsce największe nagromadzenie szczątków mamuta włochatego odnaleziono w 1967 na wzgórzu św. Bronisławy w Krakowie<ref>{{Cytuj pismo |imię=A. |nazwisko=Hołdys |tytuł=Rzeźnia mamutów |czasopismo=Gazeta Wyborcza |data=24–26 XII 2006}}</ref>. Napotkano tam nagromadzenie kostne (blisko 6 tys. kości i zębów) 86 mamutów, zdechłych lub zabitych, a następnie pociętych przez ludzi. Wiek kości wynosi 23–24 tys. lat. Inne duże znalezisko kości mamutów pochodzi z piaskowni w rejonie [[Pyskowice|Pyskowic]]. Na bazie materiałów z tego stanowiska zrekonstruowano szkielet mamuta stojący w [[Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego|Muzeum Geologicznym PIG w Warszawie]]. Mniejsze znaleziska mamutów są powszechne w całej Polsce, zwłaszcza w jej południowej i środkowej części.

 

{{Przypisy}}