Przemko ścinawski: Różnice pomiędzy wersjami

__TOC__

 

 

Na skutek nacisków księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa w [[1284]] wymienił się ze swoim bratem [[Konrad II Garbaty|Konradem II Garbatym]] na [[Ścinawa|Ścinawę]] (Probus wolał mieć u swych granic księcia bardziej uległego). Przemko, podobnie jak jego brat Henryk III, był wiernym wykonawcą polityki Probusa, popierając go we wszystkich ważniejszych przedsięwzięciach, także w konflikcie z biskupem wrocławskim [[Tomasz Zaremba|Tomaszem]]. Kiedy Henryk IV Probus podjął działania zmierzające do opanowania Krakowa po śmierci [[Leszek Czarny|Leszka Czarnego]] w [[1288]], nie mogło tam zabraknąć księcia ścinawskiego.

 

Przemko zginął podczas wyprawy w [[bitwa pod Siewierzem|bitwie pod Siewierzem]], między siłami koalicji [[Bolesław II mazowiecki|Bolesława II]], księcia Płocka i [[Władysław I Łokietek|Władysława Łokietka]] a siłami Henryka Probusa. Data bitwy podana w kronice [[Jan Długosz (historyk)|Jana Długosza]] to [[26 lutego]] [[1290]], jednak bardziej prawdopodobna wydaje się data [[26 lutego]] [[1289]], podawana przez inne źródła<ref>zob. Semkowicz Aleksander, Walka o monarchię 1288 – 1294, ustęp z dziejów piastowskich, w: Kwartalnik Historyczny, t. V, Lwów 1891, s. 734 – 735, Sobaniec Stefan Zabiegi Henryka IV o Kraków i jego usiłowania odnowienia królestwa, w: Księga pamiątkowa ku czci profesora Oskara Haleckiego, Warszawa 1935, s. 243, Sperka Jerzy, Przemko urodzony po 1265, a przed 1271, w: Piastowie – leksykon biograficzny, Kraków 1999, s. 624 – 625, Wędzki Andrzej, Przemko (zm. 1289), w: PSB, pod red. E. Rostworowskiego, t. XXVIII/1, z. 119, Wrocław 1985, s. 725, Jasiński Kazimierz, Rodowód Piastów Śląskich, t. II,Wrocław 1975, s. 84 – 85, Jurek Tomasz, Henryk Probus i Henryk głogowski stosunki wzajemne w latach 1273 – 1290, w: Śląski Kwartalnik Historyczny „Sobótka”, t. XLVII/4 za rok 1987, s. 565, Barciak Antoni, Książę Przemek ściniawski i bitwa siewierska, w: Nihil superfluum esse, Prace z dziejów średniowiecza ofiarowane Profesor Jadwidze Krzyżaniakowej, Poznań 2000, s. 281, Zielonka Zbigniew, Henryk Prawy, Katowice 1982, s. 167 – 168, Długopolski Edmund, Władysław Łokietek na tle swoich czasów, Wrocław 1951, s. 3 – 4, Baszkiewicz Jan, Polska czasów Łokietka, Warszawa 1968, s. 41, Zientara Benedykt, Henryk IV Probus, w: Poczet królów i książąt polskich , Warszawa 1984, s. 209 – 210.</ref>.

O śmierci Przemka informują nas w niezwykle barwnym opisie: ''Nagrobków książąt śląskich'' i ''Kroniki książąt polskich''<ref>Nagrobki książąt śląskich w:MPH, t.II, s. 713, Kronika książąt polskich w: MPH, t.II, s. 536</ref>. Według tych relacji nie była to zwykła śmierć podczas zamieszania bitewnego, lecz księcia już po wzięciu do niewoli miano obedrzeć ze zbroi i dobić<ref>Z tak przedstawioną interpretacją zgadzają się: Boras Zygmunt, Książęta piastowscy Śląska, Katowice 1974, s. 148, Zielonka Zbigniew, Henryk Prawy, Katowice 1982, s. 167 – 168, Wędzki Andrzej, Przemko ... , s. 725, Jurek Tomasz, Dziedzic królestwa Polskiego – książę głogowski Henryk (1274 – 1309) , Poznań 1993 , s. 12, gdzie autor zwraca uwagę na tworzenie się legendy wokół „męczeńskiej” śmierci Przemka z rąk Władysława Łokietka, Barciak Antoni, Książę Przemek Ściniawski i bitwa siewierska , w: Nihil superfluum esse – Prace z dziejów średniowiecza ofiarowane Profesor Jadwidze Krzyżaniakowej , Poznań 2000, s. 281, Sadowski Tomasz, Książęta opolscy i ich państwo, Wrocław 2001 , s. 87, Sperka Jerzy, Przemko w: Piastowie, leksykon biograficzny, Kraków 1999,s. 624.</ref>.

 

 

W kilkanaście lat po śmierci Przemka pod Siewierzem powstała w Lubiążu doskonałej roboty płyta nagrobna, której napis ''Wszystko, co Bóg i natura dały Polakom najlepszego, najwznioślejszego, było udziałem księcia Przemka'' ("Que dedit in donis

Po śmierci Przemka Henryk IV, powołując się na prawa zwierzchnie, przyłączył Ścinawę do księstwa wrocławskiego.

 

 

=== [[Żagań]] ===

Powstanie Lubina i jego historii nie są do końca znane, ale dotychczasowe badania datują założenie miasta zostało w [[1170]] roku i lokowane w [[1202]] roku. Dystrykt lubiński wchodzący w skład księstwa głogowskiego, przyszedł po [[1273]] roku do księstwa ścinawskiego. Wkrótce po [[Konrad I głogowski|Konradzie I głogowskim]] władzę przejął tutaj Przemko. W [[1288]] roku książę Przemko lokował Lubin na prawie magdeburskim.

 

 

=== [[Wołów]] ===

Niestety wystawiony dokument zaginął, ale źródła podają że Wołów został założony w [[1285]] roku. Nie znamy zatem bliższych szczegółów ani nawet daty wołowskiego procesu lokacji. Można jednak z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że prawa miejskie otrzymał Wołów zapewnie z rąk księcia Przemka zdecydowanego zwolennika prowadzenia na Śląsku intensywnej akcji lokacyjnej. W działalności lokacyjnej książę zdobył więc sporo doświadczeń, które wykorzystywał w kolejnych lokacjach, w tym wołowskiej. Wobec zaginięcia wołowskich dokumentów nie da się dokładnie opisać ówczesnego ustroju miasta.

 

 

 

{{Książę żagański|poprzednik=nowy tytuł|następca=[[Konrad II Garbaty]]|urząd=książę żagański|lata=[[1278]]-[[1284]]}}