Rozpad alfa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konto2012 (dyskusja | edycje)
poprawa linków
techn
Linia 1:
[[Plik:Alphadecay.jpg|thumb|thumb|Emisja cząstki alfa przez [[jądro atomowe]]]]
{{Procesy jądrowe}}
[[Plik:Alphadecay.jpg|thumb|thumb|Emisja cząstki alfa przez [[jądro atomowe]]]]
'''Rozpad alfa''' (przemiana &alpha;) – [[reakcja jądrowa]] rozpadu, w której emitowana jest [[cząstka alfa| cząstka &alpha;]] (jądro [[hel (pierwiastek)|helu]] <sup>4</sup><sub>2</sub>He<sup>2+</sup>). Strumień emitowanych cząstek alfa przez rozpadające się [[jądro atomowe|jądra atomowego]] to [[promieniowanie alfa]].
 
Zapis reakcjiReakcja rozpadu jądra atomu [[uran (pierwiastek)|uranu]]-238 (<sup>238</sup>U):
:<math>
{}^{238}_{\ 92}\hbox{U}\;\to\;{}^{234}_{\ 90}\hbox{Th}\;+\;{}^4_2\hbox{He}^{2+}
Linia 16:
</math>
 
W wyniku tejrozpadu reakcjialfa powstające jądro ma [[liczba atomowa|liczbę atomową]] mniejszą o 2, a [[liczba masowa|liczbę masową]] o 4 od rozpadającego się jądra.
 
Spośród izotopów spotykanych w naturze wiele jąder należących do łańcuchów uranowego oraz torowego jest emiterami cząstek &alpha;. Natomiast wśród ogółu promieniotwórczych jąder atomowych (także wytworzonych syntetycznie) rozpadowi &alpha; ulegają głównie jądra cięższe - powyżej masy 200, ale także w wśród pierwiastków ziem rzadkich oraz wśród bardzo egzotycznych [[izotop]]ów [[Cyna|cyny]], [[tellur]]u oraz [[ksenon]]u (okolice masy 100).
 
Emitowane cząstki mają zazwyczaj [[Energia kinetyczna|energię kinetyczną]] około 5 [[Elektronowolt|MeV]], co odpowiada prędkości 15,&nbsp;000 &nbsp;km/s.
W rozpadzie &alpha;, cząstka &alpha; formuje się już w jądrze i jest równocześnie odpychana [[Prawo Coulomba|siłami elektrostatycznymi]] a przyciągana [[Oddziaływanie silne|oddziaływaniami silnymi]] pozostałej części jądra. W niewielkiej odległości od jądra siły przyciągania jądrowego przeważają, w większej zaś przeważają siły odpychania. Cząstka &alpha; ma energię mniejszą od energii potrzebnej na pokonanie sił przyciągania, ale dzięki kwantowemu [[zjawisko tunelowe|zjawisku tunelowania]] przenika przez wąską [[bariera potencjału|barierę potencjału]].
 
Energia cząstek alfa emitowanych z danego atomu ma określoną wartość, ponieważ rozpad jest dwuciałowy i prowadzi do określonych poziomów energetycznych powstającego jądra. W przypadku niektórych [[radionuklid]]ów (np. <sup>265</sup>Sg, <sup>266</sup>Sg) możliwy jest rozpad &alpha; do kilku różnych poziomów energetycznych jądra, dzięki czemu energie emitowanych cząstek alfa są również ściśle określone. W takim przypadku udział procentowy cząstek alfa o danej energii zależy od prawdopodobieństwa zajęcia przez powstające jądro odpowiadającego poziomu energetycznego.
 
Rozpad &alpha; jest dość powszechnym zjawiskiem w przyrodzie, odpowiada za niemalże połowę promieniotwórczości naturalnej skorupy ziemskiej.
Linia 33:
* [[sposób rozpadu]],
* [[prawo przesunięć]]
* [[promieniowanie alfa]]
* [[promieniowanie gamma]]
 
{{fizyka jądrowa}}