Krakowskie Przedmieście w Lublinie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToBot (dyskusja | edycje)
m spacja po ul./pl.; zmiany kosmetyczne
m drobne redakcyjne
Linia 12:
| przebieg =
{{Ulica infobox/przebieg|WB|||[[Brama Krakowska w Lublinie|Brama Krakowska]], ul. Bramowa}}
{{Ulica infobox/przebieg|SKDU|0|0m|[[Ulica Lubartowska w Lublinie|ul. Lubartowska]],<br />[[Ulica Królewska w Lublinie|ul. Królewska]]}}
{{Ulica infobox/przebieg|PLAD|0||[[Plac Łokietka w Lublinie|pl. Łokietka]]}}
{{Ulica infobox/przebieg|DEL|0|80m|ul. Bernardyńska}}
{{Ulica infobox/przebieg|SKDD|0|100m|ul. Świętoduska,<br />ul. Przechodnia}}
{{Ulica infobox/przebieg|DEL|0|160m|ul. Wróblewskiego}}
{{Ulica infobox/przebieg|DEP|0|260m|ul. Stanisława Staszica}}
{{Ulica infobox/przebieg|DEUL|0|310m|ul. Kapucyńska}}
{{Ulica infobox/przebieg|PLA|0|360-560m|[[Plac Litewski w Lublinie|Placpl. Litewski]]}}
{{Ulica infobox/przebieg|ULL|0|420m|ul. Kościuszki}}
{{Ulica infobox/przebieg|SK|1|560m|ul. [[3 Maja]],<br />ul. [[Hugo Kołłątaj]]aKołłątaja}}
{{Ulica infobox/przebieg|SK|1|790m|ul. [[ul. Ewangelicka,<br />ul. Fryderyka Chopina]]}}
{{Ulica infobox/przebieg|ULP|0|900m|ul. Krótka}}
{{Ulica infobox/przebieg|ULP|1|970m|ul. Wieniawska}}
{{Ulica infobox/przebieg|ULL|1|1010m|[[Ulica Lipowa w Lublinie|ul. Lipowa]]}}
{{Ulica infobox/przebieg|WB|||[[Aleje Racławickie w Lublinie|alAl. Racławickie]]}}
}}
'''Krakowskie Przedmieście''' – główna ulica [[Lublin]]a, częściowo zamknięta dla ruchu kołowego i przekształcona w [[Strefa piesza|deptak]] (na odcinku od ulicy Kapucyńskiej do [[Plac Łokietka w Lublinie|Placuplacu Władysława Łokietka]]).
 
Przez długi czas najważniejszy trakt komunikacyjny miasta, część drogi biegnącej z [[Kraków|Krakowa]] przez Lublin na wschód. Od początku pełniła też istotną funkcję handlowo-usługową – tu mieściły się też siedziby najważniejszych urzędów i instytucji miasta.
 
== Lokalizacja ulicy ==
Ulicę Krakowskie Przedmieście otwiera [[Plac Łokietka w Lublinie|Placplac Władysława Łokietka]], przy którym usytuowana jest [[Brama Krakowska w Lublinie|Brama Krakowska]] (otwierająca drogę do [[Stare Miasto (Lublin)w Lublinie|Starego Miasta]]) i budynek [[Nowy Ratusz w Lublinie|Nowego Ratusza]]. Fragment biegnący do [[Plac Litewski w Lublinie|Placuplacu Litewskiego]] prawie w całości kształtował się w pierwszej połowie [[XIX wiek]]u. Jego cechą charakterystyczną jest niewielka szerokość traktu i silna zwartość zabudowy ulicy. To właśnie ta część pod koniec [[XX wiek]]u została zamknięta dla ruchu kołowego i przebudowana na deptak. Kolejny, młodszy fragment Krakowskiego Przedmieścia (kształtowany na przełomie XIX i XX wieku), otwiera duży plac z fontanną i pomnikiem [[Unia Lubelskalubelska|Unii Lubelskiej]] z jednej strony ([[Plac Litewski w Lublinie|Placplac Litewski]]) i skwer przy centrum handlowym – z drugiej (przy skrzyżowaniu z ul. Kapucyńską). Dalej trakt jest szerszy i biegnie w kierunku skrzyżowania z [[Ulica Lipowa w Lublinie|ulicą Lipową]] i [[Aleje Racławickie w Lublinie|Alejami Racławickimi]].
 
== Historia ulicy ==
[[Plik:Kościół XX. Kapucynów i pomnik Unii Lubelskiej w Lublinie, Adam Lerue.jpg|thumb|left|Kościół wizytek, kościół Kapucynów i pomnik Unii Lubelskiej ok. [[1860]] roku, litografia [[Adam Lerue|Adama Lerue]].]]
[[Plik:Lublin Plac Lokietka widokówka.jpg|thumb|170px|Początek Krakowskiego Przedmieścia. Plac Łokietka (Nowy Ratusz i Brama Krakowska) na widokówce z początku XX wieku.]]
Jednym z najstarszych budynków przy Krakowskim Przedmieściu jest [[Kościół Świętego Ducha w Lublinie|kościół św. Ducha]], który pamięta czasy [[średniowiecze|średniowiecza]] (zbudowany w [[XV wiek]]u, w jego wnętrzu - zespół zabytkowych [[barok]]owych ołtarzy). W nowszej części ulicę wyróżnia barokowy kościół i klasztor [[KapucyniZakon Braci Mniejszych Kapucynów|Kapucynów]] – kolejna wiekowa budowla przy trakcie. Plac Władysława Łokietka (wcześniej zwany Królewskim), który otwiera ulicę od północnego wschodu, od zawsze był skrzyżowaniem dróg biegnących z [[Warszawa|Warszawy]] i Krakowa z tymi, które zmierzają na wschód. To właśnie przy nim został umiejscowiony w [[1828]] roku nowy ratusz miejski, przebudowany z kościoła [[Karmelici Bosibosi|Karmelitów Bosych]]. Jego dzisiejszy wygląd to wynik odbudowy po zniszczeniach wojennych i prac renowacyjnych z połowy XX wieku. Krakowskie Przedmieście od zawsze pełniło funkcję wrót do centrum miasta, dlatego powstawały tu liczne hotele i domy gościnne. W XIX wieku przy ulicy wzniesiono dwa hotele – Hotel Victoria (zburzony w trakcie [[II wojna światowa|II wojny światowej]], wznosił się w miejscu obecnego placu przed Galerią Centrum) i Hotel Europejski (obecnie Hotel Europa). W trakcie II wojny światowej duża część zabudowy Krakowskiego Przedmieścia uległa zniszczeniu, w ichjej miejscemiejscu w latach powojennych zbudowano kilka budynków, których architektura tylko w nieznaczny sposób nawiązuje do architektury przedwojennej. Tak byłojest m.in. w przypadku obecnego gmachu oddziału banku [[PKO Bank Polski|PKO BP]] u zbiegu Krakowskiego Przedmieścia i ul. Wróblewskiego. O ile ta budowla miała jeszcze pewne cechy zabudowy przedwojennej, o tyle konstrukcja [[żelbet]]owa domu towarowego przy ul. Kapucyńskiej nie nawiązywała zupełnie do stylu sprzed [[1939]] roku. W wyniku przebudowy tego fragmentu, przed centrum handlowym powstał duży plac. Podobnych skwerów Krakowskiemu Przedmieściu po wojnie przybyło kilka. Jednym z nich jest Placplac Czechowicza, który powstał w miejscu, w którym stała ważna dla historii miasta kamienica. W czasie jednego z bombardowań w mieszczącym się w niej zakładzie fryzjerskim zginął jeden z najwybitniejszych lubelskich poetów, [[Józef Czechowicz]]. [[Plik:Lublin - Plac Litewski widokówka.jpg|thumb|170px|left|Plac Litewski przy Krakowskim Przedmieściu w roku 1917. W tle hotel Europa.]] Jednym z najbardziej wyróżniających się budynków Krakowskiego Przedmieścia jest gmach Poczty Głównej (''vis a vis'' Placuplacu Litewskiego), który już kilkukrotnie przechodził gruntowną przebudowę zewnętrznej elewacji (jego obecny wygląd zyskał dopiero w pierwszy latach [[XXI wiek]]u). Jednym z najważniejszych wydarzeń dla życia Lublina była przebudowa Krakowskiego Przedmieście w połowie lat 90. XX wieku. Wtedy to odcinek od Placuplacu Władysława Łokietka do Placuplacu Litewskiego stał się miejskim deptakiem. Kursujące tędy do tej pory główne [[Trolejbusy w Lublinie|linie trolejbusowe]] zostały przeniesione poza centrum miasta, a ta część ulicy zaczęła przeżywać silny i dynamiczny rozwój - powstawały tu liczne punkty usługowe, ekskluzywne sklepy, restauracje i bary.
 
== Komunikacja miejska ==
[[Plik:Krakowskie Przedmieście w Lublinie, obchody 440-lecia Unii Lubelskiej.jpg|thumb|Krakowskie przedmieście podczas obchodów 440. rocznicy Uniiunii Lubelskiejlubelskiej]]
 
Ulicą kursują następujące linie autobusowe [[Komunikacja miejska w Lublinie|MPK Lublin]]:
* od Lipowej do Kapucyńskiej: 2, 13, 24, 51 (tylko w jedną stronę), 303 (nocna)
* od Lipowej do 3 Maja: 3 (tylko w jedną stronę), 4, 5, 10, 18, 26, 31, 32, 40, 57, 74, 301 (nocna), 302 (nocna), CA 1 (tylko w jedną stronę)
Linia 50:
== Galeria ==
<gallery>
GrafikaPlik:Brama Krakowska Lublin Poland (by night).jpg|Początek Krakowskiego Przedmieścia - widok na Bramę Krakowską i [[Plac Łokietka w Lublinie|plac Łokietka]].
ImagePlik:Lublin - Krakowskie Przedmieście, Plac Łokietka, Nowy Ratusz.jpg|[[Nowy Ratusz w Lublinie|Nowy Ratusz]] przy [[Plac Łokietka w Lublinie|Placuplacu Łokietka]], widok z [[Brama Krakowska w Lublinie|Bramy Krakowskiej]] – [[Noc Kultury|Noc Kultury 2008]].
GrafikaPlik:Lublin-Krakowskie Przedmiescie fest Invitro.jpg|Część ulicy zamknięta dla ruchu kołowego i przekształcona w strefę pieszą.
ImagePlik:Lublin trzy wieże.jpg|"Trzy„Trzy Wieże"Wieże” przy lubelskim deptaku.
GrafikaPlik:Jozef Czechowicz-pomnik.jpg|Pomnik [[Józef Czechowicz|Józefa Czechowicza]], na Placuplacu J. Czechowicza, przy Krakowskim Przedmieściu.
GrafikaPlik:Hotel lublinianka.jpg|[[Grand Hotel Lublinianka]] przy Krakowskim Przedmieściu widziany od strony [[Plac Litewski w Lublinie|Placuplacu Litewskiego]]
GrafikaPlik:Lublin - Pomnik Unii Lubelskiej.jpg|[[Pomnik Unii Lubelskiej w Lublinie|Pomnik Unii Lubelskiej]] na [[Plac Litewski w Lublinie|Placuplacu Litewskim]].
GrafikaPlik:Plac litewski lublin.jpg|Pomnik marszałka [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]] na [[Plac Litewski w Lublinie|Placuplacu Litewskim]].
ImagePlik:Lublin - Krakowskie Przedmieście i Plac Litewski.JPG|Ulica Krakowskie Przedmieście i [[Plac Litewski w Lublinie|plac Litewski]].
</gallery>
 
== Zobacz też ==
* [[Zabytki Lublina|atrakcje turystyczne Lublina]]
* [[Plac Litewski w Lublinie|Placplac Litewski]]
* [[atrakcje turystyczne Lublina]]
* [[zabytki Lublina]]
 
{{Commonscommonscat|Category:Krakowskie Przedmieście Street in Lublin}}
 
[[Kategoria:Historia Lublina]]