Jan Peucker: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m HotCat: Usunięto kategorię "Ludzie związani z Warszawą"; Szybkie dodanie kategorii "Pochowani na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie" |
|||
Linia 1:
[[Plik:Warsaw 1861.JPG
'''Jan Peucker''', także Peiker, Peyker (ur. [[14 kwietnia]] [[1824]] w [[Kurlandia|Kurlandii]], zm. [[7 kwietnia]] [[1861]] w [[Warszawa|Warszawie]])<ref>Napis na nagrobku: Juan von Peucker, obrist leutenant, geb. den 2/14 April 1824, gest. den 25/7 Maerz/April 1861 (...)</ref> – oficer [[Rosja|rosyjski]]; popełnił samobójstwo, nie chcąc strzelać do manifestantów podczas patriotycznego pochodu w Warszawie.
Kurlandczyk, syn Teodora, służył w Zarządzie Kwatermistrzostwa Wojsk Rosyjskich w stopniu [[podpułkownik]]a. Z racji wysokiej rangi był zorientowany w planach użycia wojska przeciwko spodziewanej manifestacji mieszkańców Warszawy, protestujących przeciwko rozwiązaniu [[Towarzystwo Rolnicze w Królestwie Polskim|Towarzystwa Rolniczego]]. Manifestacja warszawiaków 7 kwietnia 1861 ruszyła spod siedziby zlikwidowanego Towarzystwa przy placu Ewangelickim (późniejszy plac Małachowskiego), kierując się w stronę [[Plac Zamkowy w Warszawie|placu Zamkowego]]. Nie chcąc uczestniczyć w masakrze cywilów, Peucker zastrzelił się na terenie [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Warszawskiego]]; zaskoczony jego czynem namiestnik [[Michaił Gorczakow|Gorczakow]] wydał polecenie wycofania wojska do [[koszary|koszar]], co pozwoliło na spokojne opuszczenie placu przez uczestników manifestacji i uniknięcie ofiar.
Samobójstwo Peuckera uczyniło go bohaterem mieszkańców Warszawy. Jego postawę wspominał m.in. [[Oskar Awejde]] jeszcze kilka lat po [[powstanie styczniowe|powstaniu styczniowym]], wskazując, że społeczeństwo polskie, a nawet naród rosyjski, zostały napełnione wówczas nadzieją na wyzwolenie spod [[rozbiory Polski|ucisku carskiego]]. Innej formy protestu oczekiwał rosyjski, emigracyjny rewolucjonista [[Aleksander Hercen]], który pisał: {{Cytat|Wieczne odpoczywanie, to bohater, ale dlaczego strzał ten został oddany w czystą pierś? Jeśli już strzelać, to lepiej do tych generałów, którzy każą rozstrzeliwać bezbronnych.}}
Peucker został pochowany na [[cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie|cmentarzu ewangelicko-augsburskim]] przy [[ulica Młynarska w Warszawie|ul. Młynarskiej]] 54 na warszawskiej [[Wola (dzielnica Warszawy)|Woli]]. Jego nagrobek stał się miejscem pielgrzymek warszawiaków. Pogrzeb znanego warszawskiego kupca Edwarda Andrzeja Koelichena (15 kwietnia 1861) wykorzystano, by grób Peuckera udekorować naręczami kwiatów; wydarzenia te stały się przyczyną decyzji carskiego generała-gubernatora Fiodora Paniutina, by ograniczyć udział w uroczystościach pogrzebowych w Warszawie wyłącznie do członków rodzin osoby zmarłej. Pamięć Peuckera uhonorowano także wybiciem w Warszawie srebrnego medalu z nazwiskiem i datą samobójczej śmierci na awersie oraz z krzyżem, złamaną szpadą w cierniowej koronie i napisem na rewersie: ''Za cnotliwy czyn''.
{{
== Źródła ==
Linia 17:
{{DEFAULTSORT:Peuker, Jan}}
[[Kategoria:Wojskowi Imperium Rosyjskiego]]
[[Kategoria:
[[Kategoria:Urodzeni w 1824]]
[[Kategoria:Zmarli w 1861]]
| |||