Wędka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków, szablon
lit., dodano "Zobacz też"
Linia 1:
[[Plik:Fishingpole.jpg|thumb|right|Wędka spinningowa z włókna szklanego wraz z kołowrotkiem]]
'''Wędka''' – przyrząd służący do połowu [[Rybyryby|ryb]]. Składa się z wędziska, do którego przymocowana jest [[żyłka wędkarska]], na której końcu znajduje się [[haczyk wędkarski]] z [[Przynętaprzynęta|przynętą]]. Zakłada się, że pierwowzór wędki powstał na [[Hawaje (archipelag)|Hawajach]]. Była to linka zakończona hakiem z przynętą, przyczepiona do łodzi i za nią ciągnięta. Typowej wędki zaopatrzonej w około półtorametrowe wędzisko z [[bambus]]a po raz pierwszy używano w [[Chiny|Chinach]].
 
== Wędzisko ==
Dołączenie do linki z haczykiem wędziska zdecydowanie poprawia warunki i skuteczność połowu. Wędzisko przedłuża rękę, umożliwia celne zarzucenie przynęty wymachem, wbicie haczyka w wargi ryby (czynność zwana zacięciem), amortyzuje ruchy które ryba wykonuje usiłując uciec [[Wędkarstwowędkarstwo|wędkarzowi]] i ściągnięcia jej do siebie (tzw. hol ryby) oraz wyciągnięcia ryby na brzeg, pokład lub do [[podbierak]]a (czynność zwana lądowaniem). Aby dobrze spełniać swoją rolę, wędzisko musi być jednocześnie w miarę lekkie, a równocześnie wystarczająco długie, wytrzymałe na pęknięcia i równocześnie elastyczne.
 
Tradycyjne wędziska wykonuje się z [[Drewnodrewno (biologia)|drewna]] (głównie bambusa) natomiast nowoczesne najczęściej wykonane są z kompozytów [[Włóknowłókno węglowe|włókien węglowych]] (poprzednio stosowano [[Włóknowłókno szklane|włókna szklane]]). Długość przeciętnego wędziska wynosi ok. 3 metrów, ale spotyka się wędziska o długości 15 m, a nawet dłuższe.
W tradycyjnej wędce żyłka jest mocowana bezpośrednio do szczytówki (na końcu wędziska). Wędzisko z kołowrotkiem posiada przelotki, przez które przewleka się żyłkę lub sznur oraz uchwyt do mocowania kołowrotka, na który nawija się żyłkę lub sznur.
 
Linia 11:
Istnieje wiele rodzajów wędek w zależności od stosowanej metody połowu.
 
* '''bat''' – jest to najprostszy rodzaj wędki. Ma ona długość od 2 do kilku metrów. Bat pozbawiony jest przelotek oraz [[Kołowrotekkołowrotek wędkarski|kołowrotka]]. Do końca szczytówki doklejony jest specjalny łącznik, pozwalający na zaczepienie żyłki. Taką wędką najczęściej łowi się w jeziorach lub kanałach [[Metodametoda spławikowa|metodą spławikową]].
 
* '''wędka spinningowa''' – zbudowana jest z włókna węglowego, lub, coraz rzadziej, ze szklanego i ma długość od 1,5 do 3 metrów. Służy do łowienia z lądu i z [[Łódźłódź (jednostka pływająca)|łódki]]. Przeznaczone do połowu ryb zarówno [[Drapieżnictwodrapieżnictwo|drapieżnych]], jak i spokojnego żeru. Zbudowane podobnie jak wędki zwykłe, są jednak krótsze i bardziej wytrzymałe. Najczęściej mają kołowrotek średnich lub dużych rozmiarów. Używa się ich do łowienia we wszystkich typach wód.
 
* '''wędka podlodowa''' – służy do łowienia z lodu. W pokrywie lodowej wierci się dziurę wiertłem. Wędki takiego typu najczęściej są bardzo małe i krótkie. Można na nie łowić na wiele sposobów - metodą spławikową, [[Błystkabłystka|błystką]], [[Mormyszkamormyszka|mormyszką]] itp. Wędki podlodowe są najczęstszym produktem i wymysłem samych wędkarzy. Do takiej wędki używane są bardzo małe kołowrotki (multiplikatory) z łożyskami albo malutkie plastikowe kołowrotki (multiplikatory) z bardzo prostym mechanizmem hamulca.
 
* '''odległościówka''' – zbudowana jest z włókna węglowego. Może mieć budowę zarówno segmentową, jak i teleskopową. Odległościówki najczęściej mają małe przelotki na wysokiej stopce i długość powyżej 4 metrów. Posiadają kołowrotek łożyskowy i łowi się na nie, najczęściej na [[spławik]], białą rybę. Jest to bardzo delikatna wędka, najczęściej używa się do niej lekkiego zestawu.
 
* '''wędka muchowa''' (muchówka) – zbudowana najczęściej z włókna węglowego. Służy do połowu metodą sztucznej muchy. W zestawie muchowym używa się specjalnych kołowrotków o szpuli ruchomej i grubych linek muchowych, które pozwalają podać lekką przynętę na żądaną odległość. Na końcu krótkiego żyłkowego przyponu zamocowana jest [[mucha wędkarska]], która imituje owada w różnym stadium jego rozwoju. Wędkarstwo muchowe jest bardzo widowiskowe i wymaga szczególnych umiejętności obserwacyjnych i zręcznościowych. Najczęstszymi rybami, które łowi się na muchę są [[pstrąg]], [[lipień pospolity]] i [[kleń]].
 
== Zobacz też ==
* [[wędka elektryczna]]
 
{{commons|Category:Fishing rods}}