Okręty podwodne typu Balao: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Matrek (dyskusja | edycje)
poprawa jakości - część 2: nagłówek ver. 1.0
Matrek (dyskusja | edycje)
podmiana
Linia 37:
|commons = Category:Balao class submarines
}}
'''Okręty podwodne typu Balao''' – obok jednostek typu ''[[okręty podwodne typu Gato|Gato]]'', podstawowe [[Stany Zjednoczone|amerykańskie]] [[okręt podwodny|okręty podwodne]] [[II wojna światowa|drugiej wojny światowej]]. W trakcie zmagań wojennych 101 ze 122 wybudowanych okrętów ''Balao'' prowadziło operacje podwodne na [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]], biorąc udział w [[Wojna podwodna na Pacyfiku 1941–1945|prowadzonej na tym obszarze wojnie podwodnej]]. W trakcie działań określanych mianem [[Wojna na Pacyfiku|wojny na Pacyfiku]], zatopionych zostało 10 okrętów typu ''Balao'', co stanowiło 1/5 strat [[United States Submarine Force|amerykańskiej floty podwodnej]] w tym konflikcie. Okręty te jednakże wniosły duży wkład do sukcesu jednostek podwodnych [[United States Navy|amerykańskiej floty]], które zatapiając ponad 50% [[Japonia|japońskich]] statków handlowych, odcięły Cesarstwo Japońskie od źródeł zaopatrzenia jego [[gospodarka wojenna|gospodarki wojennej]]. Po zakończeniu działań wojennych duża część okrętów tego typu przeszła proces [[modernizacja|modernizacji]], a 56 względnie nowych jednostek zostało przetransferowanych do flot innych państw..
 
== Dane techniczneKonstrukcja ==
Okręty typu ''Balao'' miały bardzo podobną konstrukcję do jednostek typu ''Gato''. Do ich budowy zastosowano jednak inny materiał - znacznie bardziej wytrzymałą stal [[High Tensile Steel|HTS]] (''high tensile steel''), co z jednej strony umożliwiło zmniejszenie grubości ścian kadłuba, z drugiej zaś zwiększenie o 100 [[stopa angielska|stóp]] testowej głębokości zanurzenia do 400 stóp (122 metry)<ref>Paul E. Fontenoy: ''Submarines: An Illustrated History of Their Impact'', s 25</ref>. Podobnie jak jednostki typu ''Gato'', okręty ''Balao'' zaopatrzone były w przedwojenne wynalazki: [[radar]]y przeszukiwania przestrzeni powietrznej, zdolne do ostrzeżenia o zbliżającym się samolocie zanim okręt znajdzie się w zasięgu jego broni<ref name=USsub_wwII>Norman Friedman: ''U.S. Submarines Through 1945: An Illustrated Design History'', ss. 233-240</ref>.
* Wyporność: 1550 [[tona|t]] (wynurzony),<br />2460 t (zanurzony)
 
* Długość: 93,6 [[metr|m]] ([[Znak wolnej burty|linia wodna]]), 95,0 m (całość)
== Historia operacyjna ==
* Szerokość: 8,31 m
=== II wojna światowa ===
* Zanurzenie: 4,65 m
[[plik:USS Lagarto (SS-371).jpg|250px|left|thumb|Zatopiony 3 maja 1945 roku [[USS Lagarto (SS-371)|USS "Lagarto" (SS-371)]]]]
* Głębokość zanurzenia (testowa): 122 m (poza SS 361-364 – 91m)
[[Kanonierka]] [[Karatsu (kanonierka)|Karatsu]] i samolot 28 września 1943 roku zatopiły [[USS Cisco (SS-290)|USS "Cisco"]] na [[Morze Sulu|Morzu Sulu]]<ref name=Fontenoy_spis>Paul E. Fontenoy: ''Submarines: An Illustrated History of Their Impact'', ss. 306-309</ref>. W grudniu tego toku [[USS Capelin (SS-289)|"Capelin"]] nie powrócił za patrolu na [[Morze Celebes]]. 14 czerwca 1944 roku japońskie okręty [[zwalczanie okrętów podwodnych|ZOP]] w pobliżu [[Honsiu]] zatopiły [[USS Golet (SS-361)|"Golet"]]. 17 października 1944 roku [[USS Escolar (SS-294)|"Escolar"]] prawdopodobnie wpłynął na [[mina morska|minę]] na [[Morze Żółte]]. [[Niszczyciel]] "[[Harukaze]]" 24 października zatopił [[USS Shark (SS-314)|"Shark"]] w [[Cieśnina Luzon|Cieśninie Luzon]], tego samego dnia [[USS Tang (SS-306)|"Tang"]] został zatopiony przez jedną z własnych torped. 4 lutego 1945 roku japoński samolot zatopił [[USS Barbel (SS-316)|"Barbel"]] nie daleko [[Palawan]], w marcu tego roku [[USS Kete (SS-369)|"Kete"]] nie powrócił z patrolu w cieśninie [[Cieśnina Colnett|Colnett]], 3 maja 1945 roku [[stawiacz min]] [[Hatsutaka]] zatopił [[USS Lagarto (SS-371)|USS "Lagarto"]] w [[Zatoka Tajlandzka]], zaś 6 sierpnia 1945 roku japoński samolot w pobliżu [[Bali (wyspa)|Bali]] zatopił [[USS Bullhead (SS-332)|"Bullhead"]]<ref name=Fontenoy_spis/>.
* Prędkość: 20¼ [[węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]] (37,5 km/h) wynurzony, 8¾ węzłów (16 km/h) zanurzony
 
* Uzbrojenie:
=== Okres powojenny ===
** 10 wyrzutni [[Torpeda|torped]] kal. 533 mm) (6 przednich, 4 tylne) z zapasem 24 torped;
==== Modernizacje ====
** 1&nbsp;×&nbsp;102&nbsp;mm / długość 50 kalibrów (w SS.285-291)
W 1955 roku [[USS Barbero (SS-317)]] został przebudowany na okręt rakietowy przenoszący [[pocisk manewrujący|pociski manewrujące]] [[SSM-N-8 Regulus I|Regulus]]<ref name=Fontenoy_spis/>. [[USS Becuna (SS-319)|"Becuna"]] [[USS Blackfin (SS-322)|"Blackfin"]] [[USS Caiman (SS-323)|"Caiman"]] [[USS Blenny (SS-324)|"Blenny"]] [[ARA Santiago del Estero (S-22)|"Chivo"]] [[USS Atule (SS-403)|"Atule"]] [[USS Sea Poacher (SS-406)|"Sea Poacher"]] i [[USS Sea Robin (SS-407)|"Sea Robin"]] przeszły modernizację [[Greater Underwater Propulsion Power Program|GUPPY IA]] (zwiększenie pojemności baterii, zmiana kształtu kiosku na bardziej opływowy, instalacja chrap, zwiększenie prędkości podwodnej do 15 węzłów)<ref name=Fontenoy_spis/>.
** 1&nbsp;×&nbsp;127&nbsp;mm / długość 25 kalibrów (w pozostałych)
 
** 1×40 mm działo przeciwlotnicze (poza SS.361-364)
[[ARA Santa Fe (S-21)|USS "Catfish"]], [[USS Entemedor (SS-340)|"Entemedor"]], [[USS Clamagore (SS-343)|"Clamagore"]], [[USS Cobbler (SS-344)|"Cobbler"]], [[USS Cochino (SS-345)|"Cochino"]] , [[USS Corporal (SS-346)|"Corporal"]], [[USS Cubera (SS-347)|"Cubera"]], [[USS Diodon (SS-349)|"Diodon"]], [[USS Dogfish (SS-350)|"Dogfish"]], [[USS Greenfish (SS-351)|"Greenfish"]], [[USS Halfbeak (SS-352)|"Halfbeak"]], [[USS Hardhead (SS-365)|"Hardhead"]], [[USS Jallao (SS-368)|"Jallao"]], [[USS Menhaden (SS-377)|"Menhaden"]], [[USS Picuda (SS-382)|"Picuda"]], [[USS Bang (SS-385)|"Bang"]], [[USS Pomfret (SS-391)|"Pomfret"]], [[USS Razorback (SS-394)|"Razorback"]], [[USS Ronquil (SS-396)|"Ronquil"]], [[USS Sea Fox (SS-402)|"Sea Fox"]], [[USS Threadfin (SS-410)|"Threadfin"]], [[USS Stickleback (SS-415)|"Stickleback"]] i [[USS Tiru (SS-416)|"Tiru"]] przeszły przebudowę do standardu GUPPY IIA (GUPPY IA plus bardziej zaawansowane baterie akumulatorowe umożliwiające zwiększenie prędkości podwodnej do 16 węzłów)<ref name=Fontenoy_spis/>.
** 1&nbsp;×&nbsp;76&nbsp;mm / długość 50 kalibrów działo przeciwlotnicze (w SS.361-364)
 
** 1×20 mm działo przeciwlotnicze (tylko SS.313-360 i SS.365-416)
[[USS Clamagore (SS-343)|"Clamagore"]], [[USS Cobbler (SS-344)|"Cobbler"]], [[USS Cochino (SS-345)|"Cochino"]], [[USS Greenfish (SS-351)|"Greenfish"]], [[USS Tiru (SS-416)|"Tiru"]] przeszły później modernizację GUPPY III przedłużającą ich kadłuby o 10 [[stopa angielska|stóp]] (3 metry) celem zapewnienia dodatkowej przestrzeni dla nowego [[układ kontroli ognia|układu kontroli ognia]]<ref name=Fontenoy_spis/>.
** 2×12,7 mm karabiny maszynowe (poza SS.361-364)
 
** 2×7,62 mm karabiny maszynowe (w SS.361-364)
[[USS Sabalo (SS-302)|"Sabalo"]], [[USS Sablefish (SS-303)|"Sablefish"]], [[USS Tilefish (SS-307)|"Tilefish"]], [[USS Bergall (SS-320)|"Bergall"]], [[USS Blower (SS-325)|"Blower"]], [[USS Brill (SS-330)|"Brill"]], [[USS Bumper (SS-333)|"Bumper"]], [[USS Capitaine (SS-336)|"Capitaine"]], [[USS Carbonero (SS-337)|"Carbonero"]], [[USS Carp (SS-338)|"Carp"]], [[USS Cusk (SS-348)|"Cusk"]], [[USS Guitarro (SS-363)|"Guitarro"]], [[USS Hammerhead (SS-364)|"Hammerhead"]], [[USS Sterlet (SS-392)|"Sterlet"]], [[USS Scabbardfish (SS-397)|"Scabbardfish"]], [[USS Segundo (SS-398)|"Segundo"]], [[USS Sea Cat (SS-399)|"Sea&nbsp;Cat"]], [[USS Sea Owl (SS-405)|"Sea&nbsp;Owl"]], [[USS Sennet (SS-408)|"Sennet"]] i [[USS Piper (SS-409)|"Piper"]] otrzymały [[Chrapy (żegluga)|chrapy]]<ref name=Fontenoy_spis/>.
* Załoga: 60 oficerów i marynarzy (podczas pokoju); 80-85 oficerów i marynarzy (podczas wojny)
 
* Maszynownia:
[[USS Perch (SS-313)|"Perch"]] i [[USS Sealion (SS-315)|"Sealion"]] zostały przebudowane na okręty transportowe, natomiast [[USS Burrfish (SS-312)|"Burrfish"]] przeszedł przebudowę na [[Ship Submersible Radar|okręt dozoru radarowego]] (''Radar Picket Submarine'' – SSR)<ref name=Fontenoy_spis/>.
** 4&nbsp;×&nbsp;1370&nbsp;koni mechanicznych (1 MW) silnik Diesla (10 cylindrów [[General Motors]] [[Electro-Motive Corporation|278A]] (poza okrętami SS292-312 i SS381-416 [[Elliott Motor]]),
 
** 2 * 126 komorowe [[Exide]] bateriami (poza SS.292-298, 300-303, 312, 361-364, 367-369, 377-380, & 410 [[Gould]]))
[[USS Apogon (SS-308)|"Apogon"]], [[USS Pilotfish (SS-386)|"Pilotfish"]] i [[USS Skate (SS-305)|"Skate"]] 1 lipca 1946 roku zostały użyte jako cele na [[Bikini (atol)|Atolu Bikini]]<ref name=Fontenoy_spis/>.
** dwa wały napędowe
 
* Zasięg:
26 sierpnia 1949 roku, "Cochino" zatonął w pobliżu [[Norwegia|Norwegii]] w wyniku eksplozji baterii, zaś 29 maja 1958 roku USS "Stickleback" został w pobliżu [[Hawaje|Hawajów]] przypadkowo staranowany i zatopiony przez [[niszczyciel eskortowy]] [[USS Silverstein (DE-534)|USS "Silverstein" (DE-534)]]<ref name=Fontenoy_spis/>.
** 11.800 mil morskich przy prędkości 10 węzłów (21&nbsp;900&nbsp;km przy prędkości 19 km/h) na powierzchni
 
** 100 mil morskich przy prędkości 3 węzłów (185 km przy prędkości 5,6 km/h) w zanurzeniu
==== Transfery zagraniczne ====
* Maksymalny czas zanurzenia: 48 godzin.
[[USS Lamprey (SS-372)|"Lamprey"]] i [[USS Macabi (SS-375)|"Macabi"]] zostały sprzedane do [[Argentyna|Argentyny]], gdzie służyły jako Santa Fe i "Santiago Del Estero", a w latach 1971-1972 zostały pocięte na złom<ref name=Fontenoy_spis/>. Jednostki te zostały zastąpione we flocie argentyńskiej pod tymi samymi nazwami przez "Catfish" i "Chivo". W trakcie [[Wielka Brytania|brytyjsko]]-argentyńskiego [[Wojna o Falklandy-Malwiny|konfliktu]] o [[Falklandy]], uczestniczący w niej jako "Santa Fe" - "Catfish", został 25 kwietnia 1982 roku ostrzelany przez brytyjskie [[śmigłowiec|helikoptery]], wysadzony na brzeg i porzucony przez załogę w [[Zatoka Króla Edwarda|Zatoce Króla Edwarda]] w [[Georgia Południowa|Georgii Południowej]]<ref name="Harper">Steven R. Harper, USN: ''Submarine Operations During Falklands War'', ss.9-12</ref>. "Santiago Del Estero" został wycofany ze służby w 1983 roku<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
"Dogfish", "Greenfish", [[USS Sand Lance (SS-381)|"Sand&nbsp;Lance"]] i [[USS Plaice (SS-390)|"Plaice"]] zostały sprzedane [[Brazylia|Brazylii]], gdzie służyły jako "Guanabara", "Amazonas", "Rio Grande del Sul" oraz "Bahia", po czym zostały wycofane ze służby w latach 1975-1983<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
"Burrfish" został sprzedany do [[Kanada|Kanady]] i zezłomowany w roku 1969, [[USS Spot (SS-413)|"Spot"]] i [[USS Springer (SS-414)|"Springer"]] zostały sprzedane [[Chile]] jako "Simpson" i "Thomson", gdzie zostały wycofane ze służby w późnych latach 70. "Scabbardfish" i "Hardhead" sprzedano do [[Grecja|Grecji]] gdzie służyły jako "Triana" i "Papanikolos" zanim zostały skreślone z listy floty na początku lat 90<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
[[USS Besugo (SS-321)|"Besugo"]], "Capitaine" i [[USS Lizardfish (SS-373)|"Lizardfish"]] zostały sprzedane do [[Włochy|Włoch]] jako "Francesco Morossini", "Alfredo Cappellini" oraz "Evangelista Toricelli" , gdzie służyły do połowy lat 70<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
Sprzedane do [[Holandia|Holandii]] pod nazwami "Zeeleeneuw" i "Walrus" [[USS Hawkbill (SS-366)|"Hawkbill"]] i [[USS Icefish (SS-367)|"Icefish"]], zostały pocięte na złom w latach 1970-1971<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
"Atule" i "Sea Poacher" zostały sprzedane [[Peru]] jako "Pacocha" i "La Pedrera". W 1988 roku "Pacocha" zatonęła w wyniku kolizji, zaś "La Pedrera" została usunięta z floty w 1995 roku<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
"Jallao", [[USS Kraken (SS-370)|"Kraken"]], "Bang" i "Ronquil" zostały sprzedane do [[Hiszpania|Hiszpanii]] jako "Narciso Montuirol", "Almirante Garcia de los Reyes", "Cosme Garcia" i "Isaac Peral", gdzie w latach 80 zostały pocięte na złom<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
Do w latach 1948-1960, [[Turcja|Turcji]] przekazano "Brill", "Bumper", "Hammerhead", "Blower", [[USS Chub (SS-329)|"Chub"]], [[USS Mero (SS-378)|"Mero"]], [[USS Blueback (SS-326)|"Blueback"]], [[USS Mapiro (SS-376)|"Mapiro"]], "Guitarro", [[USS Boarfish (SS-327)|"Boarfish"]] i "Bergall", jako "Birinci Inöni", "Canakkale", "Cerbe", "Dumlupinar", "Gur", "Hizar Reis", "Iknici Inönii", "Piri Reis", Preveze", "Sakarya" i Turget Reis", gdzie zostały wycofane ze służby na początku lat 70. W ich miejsce Turcja otrzymała "Caiman", "Threadfin", "Sea Fox", "Razorback", "Pomfret", "Entemedor", "Cobbler" i "Corporal", po czym okręty te służyły we flocie tureckiej jako "Dumlupinar", "Birinci Inöni", "Burak Reis", "Murat Reis", "Orus Reis", "Preveze", "Canakkale" i "Ikinci Inöni", a następnie do lat 90. zostały zwrócone<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
[[Wenezuela]] nabyła "Tilefish" i "Cubera" jako "Carite" i "Tiburon", zwalniając je w późnych latach 70<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
Pozostałe okręty typu ''Balao'' zostały w latach 60. przeniesione do służby szkoleniowej, a następnie skreślone ze stanu floty w latach 70<ref name=Fontenoy_spis/>.
 
{{Przypisy|2}}
 
== Bibliografia ==
{{Bibliografia start}}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Fontenoy| imię = Paul E.| tytuł = Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare)| wydawca = ABC-CLIO| miejsce = | rok = marzec 2007| strony = | isbn = 1851095632}}
* {{cytuj stronę | url = http://www.fleetsubmarine.com/radar.html| tytuł = Air & Sea Search Radar| data dostępu = 2011-08-31| autor = | opublikowany = FleetSubmarine.com| praca = | data = 2002| język = en}}
* {{cytuj stronę | url = http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?Location=U2&doc=GetTRDoc.pdf&AD=ADA279554| tytuł = Submarine Operations During Falklands War| data dostępu = 2011-05-02| autor = Steven R. Harper, USN| opublikowany = [[Naval War College]], [[Newport (Rhode Island)|Newport]]| praca = | data = 17 czerwca 1994| język = en}}
* {{Cytuj książkę | autor = Norman Friedman| autor link = Norman Friedman| tytuł = U.S. Submarines Through 1945: An Illustrated Design History| data = January 1995| wydawca = US Naval Institute Press| isbn = 1-55750-263-3 | strony = }}
{{Bibliografia stop}}
{{Portal|Okręty}}
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Bibliografia start}}
* {{cytuj stronę | url = http://www.fleetsubmarine.com/| tytuł = US Fleet Submarines| data dostępu = 2011-08-31| autor = | opublikowany = FleetSubmarine.com| praca = | data = 2002| język = en}}
* [http://www.williammaloney.com/Dad/WWII/SubmarineLing/SubmarineLingindex.html USS "Ling"] Okręt muzeum USS "Ling" (SS-297) (en)
* [http://www.williammaloney.com/Aviation/SubmarineLionfish/index.htm USS "Lionfish"] Okręt muzeum USS "Lionfish" (SS-298) (en)
{{Bibliografia stop}}
 
{{Okręty podwodne typu Balao}}
Linia 75 ⟶ 108:
[[Kategoria:Okręty podwodne według typu]]
[[Kategoria:Okręty podwodne typu Balao| ]]
[[Kategoria:Amerykańskie okręty podwodne z okresu II wojny światowej]]
 
[[de:Balao-Klasse]]