Wiek sprawny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Historia polskiego prawa prywatnego"; Dodano kategorię "Prawo prywatne Polski przedrozbiorowej" za pomocą HotCat
drobne
Linia 1:
'''Wiek sprawny''' (także ''lata sprawne'') – wiek, w którym w średniowiecznym polskim [[prawo zwyczajowe|prawie zwyczajowym]] osiągano pełną [[zdolność do czynności prawnych]]. Zdaniem historyków wiek ten osiągano z chwilą ukończenia dwunastego (dla dziewcząt) lub piętnastego (dla chłopców) roku życia.
 
Osoba w tym wieku mogła samodzielnie zawrzeć ważny [[małżeństwo|związek małżeński]], [[testament|testować]] czy uczestniczyć w obrocie handlowym. Młody pretendent do tronu mógł z chwilą osiągnięcia tego wieku objąć samodzielne rządy lub kontrolę nad własnymnadanym mu terytorium. W przypadku, kiedy prawowity władca umierał zostawiając dziedzica przed osiągnięciem wieku sprawnego, rządy w zastępstwie najczęściej obejmował najwyższy [[Arcybiskup|dostojnik kościelny]]. W wielu przypadkach powoływano nad małoletnim lub małoletnimi [[konsens]] polegający na ustanowieniu tzw. opiekuna, którym zazwyczaj zostawał członek rodu panującego. W polskiej tradycji średniowiecznej przyszły następca tronu przed osiągnięciem dwunastego roku życia miał przydzielonego opiekuna-wychowawcę.
 
Według [[Prawo kanoniczne|prawa kanonicznego]] za wiek sprawny do zawarcia małżeństwa uważano 12 rok życia, ale możliwość zajścia w ciążę przed 15 rokiem życia była stosunkowo niewielka. Jedynie Jadwiga, córka [[Jan II Szalony|Jana II żagańskiego]], urodziła zdrowe dziecko nie mając jeszcze 13 lat. W [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Koronie]] od drugiej połowy XVI wieku za wiek sprawny uważano 15 rok życia dla chłopców i 12 lat dla dziewcząt.