Żebropławy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ark (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 6:
|grafika = Haeckel Ctenophorae.jpg
|opis =
|podkrólestwo = [[tkankowce właściwe]]
|typ = żebropławy
|wikispecies = Ctenophora
Linia 13:
'''Żebropławy''' (Ctenophora), '''bezparzydełkowce''' (Acnidaria) – [[typ (biologia)|typ]] [[dwuwarstwowce|dwuwarstwowych]] zwierząt [[bezkręgowce|bezkręgowych]] obejmujący co najmniej 100 [[gatunek (biologia)|gatunków]]{{r|Moore}}. Dawniej, ze względu na podobieństwo do [[meduza|meduz]], wraz z [[parzydełkowce|parzydełkowcami]] były zaliczane do [[jamochłony|jamochłonów]] – żebropławy jednak nie mają [[Komórka parzydełkowa|komórek parzydełkowych]]. Prowadzą [[pelagial|pelagiczny]] tryb życia, głównie w morzach i oceanach. Niektóre pełzają po dnie.
 
=== MorfologiaBudowa i tryb życiabiologia ===
Żebropławy mają ciało o [[symetria budowy ciała organizmu|symetrii dwupromienistej]] i kształcie wydłużonym, jajowatym lub gruszkowatym. Charakterystyczną cechą morfologii jest obecność położonych wzdłuż ciała ośmiu pasm żeberek, czyli zgrubień na zewnętrznej powłoce. Od parzydełkowców różni je brak [[Knidocysta|knid]]. Nie występuje też [[metageneza]].
 
Linia 27:
 
=== Klasyfikacja biologiczna ===
Ustalenie pozycji filogenetycznej żebropławów na drzewie życia jest problematyczne. Uzyskane wyniki badań różnią się w zależności od zakresu analizowanych danych. AnalizyWiększość morfologiczneanaliz plasująmorfologicznych plasuje żebropławy bliżej zwierząt [[zwierzęta dwubocznie symetryczne|dwubocznie symetrycznych]] (Bilateria) niż [[gąbki|gąbek]] (Porifera) i [[parzydełkowce|parzydełkowców]] (Cnidaria), natomiast badania molekularne wskazują na bliższe pokrewieństwo Cnidaria z Bilateria<ref name="Halanych">{{Cytuj pismo|nazwisko=Halanych |imię=Kenneth M. |tytuł=The new view of animal phylogeny|czasopismo=Annual Review of Ecology and Systematics |wolumin=35 |strony=229-256 |język=en |data=2004 |doi= 10.1146/annurev.ecolsys.35.112202.130124 }}</ref>, co wspierają również dane kopalne, sugerujące pozycję [[grupa siostrzana|siostrzaną]] żebropławów dla Cnidaria + Bilateria{{r|Eoandromeda}}.
 
Relacje pokrewieństwa wewnątrz typu również są niejasne. Dwie najważniejsze prace z tego zakresu (Harbison, 1985 i Podar et al., 2001) znacznie różnią się wynikami z powodu całkowicie odmiennych metod analizy oraz przyjętych zakresów danych<ref>{{cytuj pismo|autor=Allen G. Collins, etPaulyn alCartwright, Catherine S. McFadden, Bernd Schierwater |tytuł=Phylogenetic Contextcontext and Basalbasal Metazoanmetazoan Modelmodel systems Systems|czasopismo=Integrative and Comparative Biology |wydaniewolumin=45 |woluminwydanie=4|strony=585-594 |język=en |data=2005 |url=http://icb.oxfordjournals.org/cgi/content/full/45/4/585#SEC5|doi=10.1093/icb/45.4.585 }}</ref>.
[[Plik:Ctenophore.jpg|200px|thumb|Przedstawiciel żebropławów]]
Przedstawicieli żebropławów tradycyjnie dzieli się na dwie [[gromada (biologia)|gromady]]:
* Tentaculata<ref>Nazwa Tentaculata jest również stosowana jako synonim [[Czułkowce|Lophophorata]] – [[Czułkowce|lofoforowce]], inaczej czułkowce).</ref> ([[ramieniowe]]),
* Nuda ([[bezramieniowe]]).
Do gromady ramieniowych należą te żebropławy, którym w zdobywaniu pożywienia pomagają dwa krzaczasto rozgałęzione, kurczliwe ramiona, położone naprzeciwlegle w przedniej części ciała. Ramiona te spełniają również funkcje obronne. Konsekwentnie, przedstawiciele gromady bezramieniowych cechy tej nie posiadają.
 
W zapisie kopalnym żebropławy znane są od [[prekambr]]u. Do [[fauna ediakarańska|fauny ediakarańskiej]] należy ''[[Eoandromeda]]'', będąca najstarszym znanym żebropławem{{r|Eoandromeda}}.
 
{{Przypisy|przypisy=
<ref name="Moore">{{Cytuj książkę|nazwisko=Moore|imię=Janet|tytuł=Wprowadzenie do zoologii bezkręgowców |wydawca=Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego|data=2011|isbn=978-83-235-0503-7}}</ref>
<ref name=Eoandromeda>{{Cytuj pismo |autor=Tang Feng, Stefan Bengtson, Wang Yue, Wang Xunlian, Yin Chongyu |tytuł=</em>Eoandromeda<em> and the origin of Ctenophora |czasopismo=Evolution & Development |wolumin=13 |wydanie=5 |strony=408–414 |rok=2011 |doi=10.1111/j.1525-142X.2011.00499.x |język=en}}</ref>
|stopień = ===
}}
 
{{Wikinews|Żebropław w Morzu Bałtyckim}}
=== Bibliografia ===
{{Bibliografia start}}|
* {{Cytuj książkę | nazwisko= Jura | imię=Czesław | tytuł= Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy | data=2007 | wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN]]| miejsce=Warszawa | isbn=978-83-01-14595-8}}
* {{Cytuj książkę | tytuł = Zoologia : bezkręgowce. T. 1 | inni = Red. nauk. Czesław Błaszak | data = 2009 | wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN]] | miejsce = Warszawa | isbn = 978-83-01-16108-8 | strony =}}
}}
{{Bibliografia stop}}
 
{{Animalia (L-E-D)}}
 
[[Kategoria:Żebropławy| ]]