Rajtaria: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.5.4) (robot poprawia it:Raitri |
m poprawa linków |
||
Linia 24:
W [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]] oddziały rajtarii jako jazdy ciężkiej, zmieniającej się z czasem w lekką, pojawiły się w czasach [[Stefan Batory|Stefana Batorego]] w 1579 r. (wg. innych jeszcze przed nim) i istniały przez cały wiek XVII i początek [[XVIII wiek]]u jako [[Autorament|wojska cudzoziemskiego autoramentu]]. W [[Korona Królestwa Polskiego|Koronie]] rajtaria była zwykle dość nieliczna, natomiast zorganizowana była w jednostki o wysokich stanach osobowych - [[regiment]]y i [[skwadron]]y. W [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkim Księstwie Litewskim]] występowały liczne jednostki rajtarii, najczęściej w postaci samodzielnych [[kompania|kompanii]]. Istniały one w ramach [[komput]]u, wojsk prywatnych, a także formowano kompanie i [[chorągiew (wojsko)|chorągwie]] rajtarii ze szlachty powoływanej na [[pospolite ruszenie]]. W drugiej połowie XVII w. każdy litewski [[powiat]] obowiązany był wystawić na pospolite ruszenie jedną chorągiew husarską, jedną [[kozacy|kozacką]] i jedną rajtarską.
Rajtaria nigdy nie uchodziła za typowo polski rodzaj jazdy, jednak polscy rajtarzy wielokrotnie odznaczyli się w toczonych przez Rzeczpospolitą wojnach. Na przykład, w [[Bitwa pod Gniewem|bitwie pod Gniewem]] piękną kartę zapisał regiment rajtarów litewskich, dowodzony przez wojewodzica smoleńskiego [[Mikołaj Abramowicz (wojewoda trocki)|Mikołaja Abrahamowicza]]. Był on zresztą dość nietypowy, został bowiem zaciągnięty systemem towarzyskim, a ponieważ jego żołnierze nosili zbroje husarskie, regiment ten niekiedy był brany za jednostkę husarii. W [[Bitwa pod Chocimiem (1621)|bitwie pod Chocimiem]] w 1621 r. rajtarzy salwą swych pistoletów odpierali atak Turków na szańce polskich wojsk, a pod [[Bitwa pod Kircholmem|Kircholmem]] rajtarzy kurlandzcy dowodzeni osobiście przez księcia [[Fryderyk Kettler|Fryderyka Kettlera]] pomagali husarzom w zwalczaniu piechoty szwedzkiej w centrum bitwy.
Od czasów [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]] zaczęto w Polsce używać zamiennie pojęć rajtaria i arkebuzeria, co było związane z rozwiązaniem tej drugiej formacji w tym właśnie czasie.
| |||