Program Powszechnej Prywatyzacji: Różnice pomiędzy wersjami

'''Program Powszechnej Prywatyzacji''' – to realizowany od grudnia [[1994]] roku do [[1998]] roku, rządowy program przekształcenia 512 [[przedsiębiorstwo państwowe|przedsiębiorstw państwowych]] (między 2 a 5% ówczesnego majątku narodowego<ref>T.Kowalik, Struktura własności podstawą nierówności w: Oblicza nierówności społecznych, red. J.Klebaniuk</ref>) w spółki [[prawo handlowe|prawa handlowego]] ([[spółka akcyjna|spółki akcyjne]]) przy udziale ok. 27 mln dorosłych obywateli [[Polska|Polski]].

Pierwszy projekt ustawy o powszechnej prywatyzacji i narodowych funduszach inwestycyjnych wpłynął do Sejmu 31 sierpnia 1992, zaraz po powstaniu rządu [[Hanna Suchocka|Hanny Suchockiej]]<ref name=autonazwa2>[http://orka.sejm.gov.pl/proc1.nsf/0/FB4CE6180B357067C125745F00314587?OpenDocument Rządowy projekt ustawy o powszechnej prywatyzacji i narodowych funduszach inwestycyjnych]</ref>. Pomysłodawcą programu był [[Janusz Lewandowski]] [[Minister Przekształceń Własnościowych]] w rządzie Suchockiej oraz [[Janusz Szomburg]]<ref>[http://akson.sgh.waw.pl/~pwac/sknrk/nfi/index.htm#charakter Piotr Czarnecki, Piotr Wac - Program Powszechnej Prywatyzacji, akcje NFI na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie]</ref>. Sprawozdawcą w imieniu trzech komisji sejmowych był [[Marcin Przybyłowicz]]. Na posiedzeniu Sejmu 18 marca 1993 projekt został odrzucony przez Sejm (181 - za, 203 - przeciw).<ref name=autonazwa2 />.. Projekt upadł, gdyż przeciwko zagłosowała nie tylko cała opozycja, ale także część posłów koalicyjnych ze [[Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe|Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego]] i [[Porozumienie Ludowe|Porozumienia Ludowego]]<ref name=autonazwa1>Antoni Dudek - Pierwsze lata III Rzeczypospolitej, 1989-2001. Kraków, 2004. ISBN 83-86225-64-5; s.286</ref>.

W dyskusji sejmowej podniesiono szereg uwag krytycznych, w tym m.in.: majątek objęty programem oddano do dyspozycji nie obywatelom, którzy uiszczą opłaty rejestracyjne, lecz realizatorom programu; nadano narodowym funduszom inwestycyjnym formy organizacyjne, gdzie zarządy, a nie faktyczni właściciele, uzyskują dominującą pozycję, co spowodować może podporządkowanie części polskiej gospodarki zagranicznym instytucjom finansowym; zarządzanie przez renomowane firmy zarządzające jest bardzo kosztowne; fundusze zostały wyłączone spod bezpośredniej kontroli parlamentu i rządu,<ref>[http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/main/0B43A117 Wystąpienie sejmowe Zbigniewa Frosta w imieniu klubu KPN]</ref>,; niebezpieczeństwo gwałtownej, masowej wyprzedaży świadectw udziałowych przez zbiedniałych obywateli, które mogą być w spekulacyjny sposób koncentrowane przez wąskie grupy polityczno-finansowe zainteresowane przejęciem pełnej kontroli nad najlepszą częścią polskiej gospodarki <ref>[http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/main/5D83A355 Wystąpienie sejmowe Kazimierza Barczyka w imieniu RdR]</ref>; program oparty jest na błędnym założeniu, że istnieją proste rezerwy restrukturyzacyjne, to znaczy że przyjdzie zagraniczna firma zarządzająca i zrobi to, czego nie zrobił polski zarząd<ref>[http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/main/21700256 Wystąpienie sejmowe Wiesławy Ziółkowskiej w imieniu UP]</ref>.

Dziś ekonomiści uważają, że "Narodowe Fundusze Inwestycyjne to stracona okazja prywatyzacyjna"<ref>[http://www.polskieradio.com/news_det.aspx?id=75155&kat=60 Mija 15 lat od referendum uwłaszczeniowego referendum "prywatyzacyjnego" ]</ref>. "NFI można porównać do słynnej definicji szampana w PRL, czyli napoju, który klasa robotnicza piła ustami swoich przedstawicieli". Przeciętny Polak zarobił na NFI po ok. 100 złotych (równowartość 5 litrów wódki), bo tyle mógł dostać za sprzedaż świadectwa udziałowego. <ref>[http://www.wprost.pl/ar/89507/Narodowe-Fundusze-Interesikow/?I=1220 Jan Piński, Aleksander Piński - Narodowe Fundusze Interesików, Wprost nr 17 z 2006.]</ref>..