Wikipedia

Jan Bedřich z Valdštejna: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
ToBot (dyskusja | edycje)
186 891 edycji
m Wspomagane przez bota ujednoznacznienie (tyle do zrobienia): Asceza; zmiany kosmetyczne
Linia 1:
{{Duchowny infobox
|imię i nazwisko = Jan Bedřich z Valdštejna
|imię i nazwisko oryginalne =
|imię przybrane =
|imię przybrane oryginalne =
|tytuł = [[Biskupi i arcybiskupi prascy|Arcybiskup Metropolita Praski]]<br />[[Prymas]] [[Czechy|Czech]]
|grafika = Arcibiskup Valdštejn av.jpg
|herb =
|dewiza =
|dewiza - j. polski =
|państwo =
|data urodzenia = [[18 sierpnia]] [[1642]]
|miejsce urodzenia = [[Wiedeń]]
|data śmierci = [[3 czerwca]] [[1694]]
|miejsce śmierci = [[Duchcov]]
|1. funkcja =
|1. funkcja - okres =
|2. funkcja =
|2. funkcja - okres =
|wyznanie = [[Kościół katolicki|katolickie]]
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
|inkardynacja =
|data ślubów zakonnych =
|data diakonatu =
|data ordynacji =
|data święceń =
|data nominacji = [[16 czerwca]] [[1668]] <br />(biskup hradecki)<br />[[6 maja]] [[1675]]<br /> (arcybiskup praski)
|data sakry = [[4 marca]] [[1675]]
|data patriarchatu =
|data kreacji =
|papież kreujący =
|kościół tytularny =
|data pontyfikatu =
|odznaczenia =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|wikinews =
|www =
}}
[[Plik:Arcibiskup Valdštejn rv.jpg|240px|thumb|240px|Herb arcybiskupi Valdštejna]]
'''Jan Bedřich z Valdštejna''', znany także jako ''Johann Friedrich Reichsgraf von Waldstein'' (ur. [[18 sierpnia]] [[1642]] w [[Wiedeń|Wiedniu]]; zm. [[3 czerwca]] [[1694]] w [[Duchcov]]ie) – [[Czechy|czeski]] [[ksiądz|duchowny]] [[Kościół katolicki|kościoła katolickiego]], [[Biskupi hradeccy|biskup ordynariusz]] [[diecezja Hradec Králové|hradecki]] w latach [[1668]]-[[1675]]1668–1675, [[biskupi i arcybiskupi prascy|arcybiskup metropolita praski]] i [[prymas]] [[Czechy|Czech]] od [[1675]] r.
 
== Biografia ==
=== Edukacja i początki kariery ===
Urodził się w 1642 r. jako młodszy syn hrabiego Maximilian z Valdštejna i jego żony und Polyxena z domu Thalenberg. Po śmierci ojca w [[1654]] r. jego wychowaniem zajął się Ferdinand Arnošt z Valdštejna. Studiował [[filozofia|filozofię]] u [[jezuici|jezuitów]] w [[Praga|Pradze]], a następnie [[teologia|teologię]] w [[Rzym]]ie, gdzie poznał m.in. [[Jean Baptiste Mathey|Jeana Baptiste Matheya]]. Jeszcze przed otrzymaniem [[święcenia kapłańskie|święceń kapłańskich]] w [[1665]] r. [[papież]] [[Aleksander VII]] mianował go honorowym [[prałat]]em cesarza [[Leopold I Habsburg|Leopolda I]] i nadał mu godność [[kanonik]]a w [[Ołomuniec|Ołomuńcu]], a następnie [[Wrocław|wrocławskiejwrocław]]skiej [[Kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja we Wrocławiu|kolegiaty Św. Krzyża i św. Bartłomieja]]. W [[1668]] r. został wybrany [[wielki mistrz|wielkim mistrzem]] [[Zakon Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą|Zakonu Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą]].
 
=== Biskup hradecki ===
W 1668 r. został wybrany na biskupa ordynariusza hradeckiego, dzięki poparciu cesarza Leopolda I po przejściu na stolicę prymasowską w Pradze jej dotychczasowego biskupa [[Matouš Ferdinand Sobek z Bílenberka|Matouša Ferdinanda Sobeka z Bílenberka]]. Z powodu konfliktu z władzami miasta [[Hradec KraloveKrálové]] przebywał poza swoją rezydencją biskupią. Nie otrzymał także prowizji papieskiej na to stanowisko. W [[1671]] r. przeniósł się do Wrocławia, gdzie został [[dziekanDziekan (Kościół katolicki)|dziekanem]]em dekanatu katedralnego. Dzięki staraniom swojego brata Franciszka, otrzymał przyrzeczenie objęcia [[Archidiecezja wrocławska|biskupstwa wrocławskiego]] po śmierci [[Sebastian von Rostock|Sebastiana von Rostocka]]. Zbiegło się to w czasie z uzyskaniem prowizji na [[Diecezja Hradec KraloveKrálové|diecezję kralowohradecką]]. W marcu [[1675]] r. został konsekrowany na biskupa w [[Katedra św. Wita w Pradze|katedrze św. Wita w Pradze]].
 
=== Arcybiskup praski ===
Za sprawą swojej wpływowej rodziny został wybrany arcybiskupem metropolitą praskim przez tamtejszą kapitułę katedralną po śmierci abpa Sobeka z Bilenberka [[6 maja]] [[1675]] r. Następnie uzyskał zatwierdzenie cesarskie i papieskie, mogąc [[14 marca]] [[1676]] r. dokonać uroczystego [[ingres]]u. Jako arcybiskup praski zmierzał do odnowienia życia religijnego w Czechach oraz do ujednolicenia obrzędów religijnych. W tym celu wydał ''Proper Bohemiae'' i ''Rituale Romano-Pragense''. Dosyć istotnym problemem była mała liczba kapłanów w parafiach, w tym celu sprowadzał on duchownych z ościennych diecezji.
 
print wykonane i odnowione istniejących instrukcji i statutu. Aby rozwiązać wojny trzydziestoletniej spowodowały brak kapłanów, wyznaczył księży z innych diecezji i zapytał opatów różnych zleceń na tworzenie nowych urzędów zakonnego na jego terytorium diecezji. Wschodzących kościoła państwowego, z ograniczonych praw Kościoła i duchownych, i jurysdykcji państwa powinna być rozszerzona, starał się temu sprzeciwić. Zajęło kraju patriotycznych i klasowych interesów i wspierał kultu patronów Czech. Chcąc wzmocnić lokalny patriotyzm starał się szerzyć kult czeskich patronów. Wspierał budowę [[barok]]owych kościołów. Mieszkał w pałacu arcybiskupim na [[Hradczany|Hradczanach]] wybudowanym według projektów Jeana Baptiste Matheya.
 
=== Posiadacz ziemski i śmierć ===
W swoich dobrach rodowych w Duchovie finansował budowę miejscowego kościoła oraz sprowadził [[zakon]]Zakon Braci Mniejszych [[kapucyniKapucynów|zakon kapucynów]], którzy mieli dokonać rekatolizacji miejscowej ludności. Wspierał także ekonomicznie swoich ubogich poddanych.
 
Prowadził [[ascetyzm|ascetyczne]] życie umierając w swojej posiadłości w 1694 r. Przez swoich poddanych uważany był za świętego, ze względu na swoją działalność duszpasterską i społeczną. Został pochowany na Hradczanach w katedrze św. Wita w kaplicy rodowej Valdštejnów.
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko = Gatz| imię = Erwin| autor r = Kurt A. Huber| rozdział= | tytuł = Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1648–1803| wydawca = | miejsce = | rok = | strony =552-554 | isbn = 3-428-06763-0| język = de}}
* Bartunek Václav, ''Pražský arcibiskup Jan Bedřich Valdštejn'', Litoměřice 1979.
* Dunot Antiditus, ''Relatio mortis archiepiscopi Pragensis Iohannis Friderici e comitibus a Waldstein''.
* Slavìček Lubomir, ''„Conte savio“. Jan Bedřich z Valdštejna – mecenáš a podporovatel uměnì'', [w:] "Dějiny a současnost XV", 1993, t. 1, s. 13–16.
* Wojtyła Arkadiusz, ''„Cardinale langravio“ i „Conte savio“ – dygnitarze Rzecy w barokowym Rzymie'', [w:] "Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego Nr. 2 (4)", 2007, s. 27–39.
Linia 81:
{{Władca-Arcybiskup|biskupi=prascy|arcybiskup=metropolita praski|poprzednik=[[Jan František Kryštof z Talmberka]]|następca=[[Jan Josef Breuner]]|lata=[[1675]]-[[1694]]}}
{{Władca-Prymas|prymasi=Czech|prymas=Czech|poprzednik=[[Jan František Kryštof z Talmberka]]|następca=[[Jan Josef Breuner]]|lata=[[1675]]-[[1694]]|}}
 
 
{{DEFAULTSORT: Valdštejna, Jan Bedřich}}
 
[[Kategoria:Biskupi i arcybiskupi prascy]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1642]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Bedřich_z_Valdštejna”