Prowincja Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zakonu Braci Mniejszych w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Historia: + link wew. Prowincja św. Franciszka z Asyżu Zakonu Braci Mniejszych w Poznaniu
m drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 27:
Po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] w dawnych klasztorach prowincji, które znalazły się w odrodzonym państwie polskim żyło jeszcze sześciu braci. Jednocześnie w wyniku plebiscytu na terenie Polski znalazł się także [[Klasztor Franciszkanów w Panewnikach|klasztor w Panewnikach]], należący do wrocławskiej prowincji św. Jadwigi<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Janicki| imię = Syrach Bogdan| autor link = Syrach Janicki| tytuł = Czytanki majowe na jubileusz 100-lecia konsekracji bazyliki w Panewnikach| wydawca = Klasztor Franciszkanów w Panewnikach| miejsce = Jaworzynka-Panewniki| rok = 2008| strony = 13-24| isbn =}}</ref>. Władze tejże prowincji powiększając w międzyczasie swój stan posiadania na terenie Polski o klasztory w [[Klasztor Franciszkanów w Wieluniu|Wieluniu]], [[Parafia św. Józefa Robotnika w Rybniku|Rybniku]] i [[Klasztor Franciszkanów w Choczu|Choczu]], utworzyły z nich odrębny komisariat. Komisariat ten niebawem podjął starania o włączenie w swoje struktury braci i klasztorów prawie wymarłej prowincji Niepokalanego poczęcia NMP. Władze generalne zdecydowały jednak, że odwrotnie komisariat panewnicki zostanie włączony do dawnej prowincji gdyż ta prawnie nadal istniała. Dokonał tego 17 marca 1923 r. generał zakonu [[Bernardyn Klumper]], dekretem ''Antiqua Ordinis Provincia''. Prowincja powiększyła się tym samym o 58 zakonników a jej główną siedzibą od tej pory stał się klasztor w Panewnikach. Później, z uwagi na podobną nazwę innej prowincji na terenie Polski, zmieniono nazwę na ''Prowincja Wniebowzięcia NMP w Polsce''.
 
Okres międzywojenny był czasem dynamicznego rozwoju odrodzonej prowincji. Przyjmowano kolejne placówki ([[Klasztor Franciszkanów we Wronkach|Wronki]], [[Klasztor Franciszkanów w Kobylinie|Kobylin]], [[Klasztor franciszkanów w Pakości-Kalwarii|Pakość Kalwaria]], [[Klasztor franciszkanów w Jarocinie|Jarocin]], [[Parafia św. Franciszka z Asyżu w Chorzowie Klimzowcu|Chorzów]]) oraz otwarto niższe i wyższe seminarium duchowne. Prowincja rozwinęła także na szeroką skalę działalność wydawniczą. W przededniu wybuchu II wojny światowej prowincja liczyła już 214 braci<ref name="tomofmss">{{cytuj pismo |nazwisko = Tomczak OFM|imię = Salezy|autor link = |tytuł = Zarys dziejów Prowincji Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce (1923-1991)|czasopismo = [[Szkoła Seraficka]]|wolumin = 1|wydanie = |strony = 129|data =2008 |wydawca = Prowincja Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zakonu Braci Mniejszych w Katowicach|miejsce = Katowice|issn = 1898-7842|doi = }}</ref>.
 
Okres wojny i okupacji przerwał pomyślny rozwój prowincji, a wielu braci zostało zmuszonych do opuszczenia klasztorów. Spośród nich, wielu się ukrywało lub przebywało w klasztorach innych prowincji, niektórzy pracowali w duszpasterstwie diecezjalnym a 9 kapłanów podjęło się posługi kapelanów wojskowych na różnych frontach. Kilku spośród nich zostało odznaczonych orderem Virtuti Militari. Niektórzy ponieśli śmierć męczeńską, w tym sługa Boży o. [[Euzebiusz Huchracki]], którego proces beatyfikacyjny jest w toku<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Janicki| imię = Syrach Bogdan| autor link = Syrach Janicki| tytuł = Jubileusz 100-lecia konsekracji bazyliki w Panewnikach| wydawca = Klasztor Franciszkanów w Panewnikach| miejsce = Jaworzynka-Panewniki| rok = 2008| strony = 29-32| isbn =}}</ref>. Do bardziej znanych męczenników II wojny światowej należą ponadto: [[Fabian Waculik]], [[Pacyfik Szmuk]], [[Fortunat Hupa]] i inni. W sumie ofiarami wojny stało się 16 braci, 17 zostało wtrąconych do hitlerowskich obozów koncentracyjnych a 12 było więzionych w obozach jenieckich. W [[Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941-1942)|Armii Andersa]] służył jako kapelan [[Marcin Szawerna|o. Rudolf Marcin Szawerna]], po wojnie w stopniu [[major]]a<ref>{{cytuj książkę |autor r = Hugolin Pieprzyk OFM | rozdział = Marcin Rudolf Szawerna | autor = Mieczysław Pater (pod red.)| tytuł = Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku| wydawca = Księgarnia św. Jacka| miejsce = Katowice| rok = 1996| strony = 413-414| isbn = 83-7030177-0}}</ref>.
Linia 36:
Mimo niesprzyjającej sytuacji, okres powojeny był czasem dalszego dynamicznego wzrostu i rozwoju. Otwierano nowe placówki ([[Klasztor Franciszkanów w Opolu|Opole]], [[Klasztor Franciszkanów w Wejherowie|Wejherowo]], [[Klasztor Franciszkanów we Wschowie|Wschowa]], [[Kościół Bożego Ciała w Poznaniu|Poznań]], [[Klasztor Franciszkanów w Bytomiu|Bytom]], [[Klasztor Franciszkanów w Helu|Hel]], [[Parafia Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Zabrzu|Zabrze]], [[Klasztor franciszkanów w Pakości|Pakość-miasto]], [[Klasztor Franciszkanów w Woźnikach|Woźniki]], [[Kościół i klasztor poreformacki w Toruniu na Podgórzu|Toruń-Podgórz]]) i przyjmowano wielu kandydatów. Prowincja podjęła się dzieł misyjnych w [[Kongo]], [[Republika Środkowoafrykańska|Republice Środkowoafrykańskiej]], [[Boliwia|Boliwii]], [[Kustodia Ziemi Świętej|Kustodii Ziemi Świętej]] i innych. Rozwinęła ponadto na szeroką skalę działalność w krajach europejskich jak: [[Niemcy]], [[Austria]], [[Włochy]], Rosja, [[Ukraina]], [[Białoruś]], [[Estonia]] i [[Czechy]]. Duża ilość braci oraz rozległość terytorialna pozwoliła na wyodrębnienie się z prowincji w 1991 r. nowej [[Prowincja św. Franciszka z Asyżu Zakonu Braci Mniejszych w Poznaniu|prowincji zakonnej św. Franciszka]] z siedzibą w Poznaniu.
 
Członkami prowincji byli lub są m.in.: malarz [[Rafał Credo]], kompozytor [[Ansgary Malina]], kaznodzieje: [[Sylwester Swaczyna]] i, [[Bazyli Machalica]] i Bazyli Gabriel (500 serii rekolekcji i [[Misje święte|misji świętych]] w ciągu 23 lat kapłaństwa, między 1905 a 1936)<ref name="tomofmss" />, teologowie: [[Euzebiusz Wieczorek]], [[Anzelm Czyż]], [[Wenanty Zubert]], [[Antoni Jozafat Nowak]], [[Sebastian Jasiński]], działacze społeczni i patriotyczni: [[Karol Bik-Dzieszowski]], [[Wawrzyniec Lewalski]], [[Ignacy Sosnowski-Kiefer]], [[Romuald Byzewski]], [[Rafał Grzondziel]] oraz historyk [[Edward Frankiewicz]].
 
== Stan obecny ==