Bitwa nad Wilson’s Creek: Różnice pomiędzy wersjami

|nazwa = Bitwa nad Wilson'sWilson’s Creek

|opis = Ilustracja bitwy nad Wilson'sWilson’s Creek

|strona1 = [[Unia (USAStany Zjednoczone)|Unia]]

|siły2 = 1200012 000

|straty1 = 1 2351235

|straty2 = 1 0951095

'''Bitwa nad Wilson'sWilson’s Creek''', niekiedy określana jako '''bitwa pod Oak Hills''', miała miejsce [[10 sierpnia]] [[1861]] roku na terenie obecnych [[Hrabstwo Greene (Missouri)|hrabstw Greene]] i [[Hrabstwo Christian (Missouri)|Christian]] w stanie [[Missouri]]. Zwycięstwo [[Skonfederowane Stany Ameryki|Konfederacji]] nad siłami [[Unia (USAStany Zjednoczone)|Unii]] pozwoliło imjej uzyskać kontrolę nad południowo-zachodnią częścią stanu. Była to najważniejsza bitwa [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]] w Missouri w [[1861]] roku i z tego powodu niekiedy określana jest przez historyków jako "Bull„Bull Run zachodu"zachodu” w nawiązaniu do [[pierwszaI bitwa nad Bull Run|pierwszejI bitwy nad Bull Run]] na wschodnim froncie wojny secesyjnej<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Brown |imię=Dee |autor link= |tytuł=Dee Brown'sBrown’s Civil War Anthology |wydawca=Clear Light Publishers |miejsce= |rok=1998 |id= |isbn=9781574160109}}</ref>.

Podczas gdy dowodzona przez generała [[Nathaniel Lyon|Nathaniela Lyona]] armia [[Unia (USAStany Zjednoczone)|Unii]] stacjonowała w pobliżu [[Springfield (Missouri)|Springfield]] w [[Missouri]], zbliżały się do niej siły [[Skonfederowane Stany Ameryki|Konfederacji]] pod dowództwem generała [[Ben McCulloch|Bena McCullocha]] wspierane przez oddziały gwardii stanu [[Missouri]] dowodzone przez generała [[Sterling Price|Sterlinga Price'aPrice’a]]. Obie strony konfliktu spędziły [[9 sierpnia]] [[1861]] roku przygotowując plany ataku. Lyon planował zaatakować przy pomocy dwóch kolumn.

Następnego rankadnia około 5 rano Lyon rozpoczął główny atak na pozycje konfederatów od północy, podczas gdy kolumna dowodzona przez Franza Sigela zaatakowała od południa. Atak Lyona zaskoczył konfederatów i udało mu się szybko zająć obozowisko konfederatów i wyprzeć ich poza grań wzniesienia określanego obecnie jako "krwawe„krwawe wzgórze"wzgórze” (ang. ''Bloody Hill'').

Kolumna Sigela również początkowo odnosiła sukcesy, jednak wkrótce losy bitwy odmieniły się, gdy McCulloch wyprowadził kontratak. W tym okresie mundury jeszcze nie były ustandaryzowane i ludzie McCullocha nosili mundury podobne do mundurów oddziałów Sigela. Początkowo żołnierze Unii uznali zbliżające się oddziały McCullocha za posiłki Unii, ia kiedy odkryli swój błąd, było już za późno. Dzięki temu zamiszaniuzamieszaniu szala bitwy przechyliła się na korzyść konfederatów.

Konfederaci trzykrotnie atakowali pozycje [[Unionista (USA)|unionistów]], jednak nie udało im się przełamać ich linii. Około 11 rano major Samuel Sturgis, który przejął dowództwo nad siłami Unii po tym, jak generał Lyon został postrzelony i zabity w walce, uświadomił sobie, że jego ludzie są wyczerpani i brakuje im amunicji i rozkazał im wycofać się w kierunku miasta [[Rolla (Missouri)|Rolla]]. Konfederaci, którzy odnieśli zwycięstwo na polu bitwy, byli zbyt zdezorganizowani i niedostatecznie wyposażeni, aby podążyć w pościg za oddziałami Unii.

Zwycięstwo Konfederacji zmobilizowało sympatyków [[Skonfederowane Stany Ameryki|Południa]] w Missouri. Sterling Price, który współdowodził nad Wilson'sWilson’s Creek, wykorzystał je, aby wraz z gwardią stanu Missouri rozpocząć inwazję na północ, która doprowadziła [[20 września]] [[1861]] roku do [[pierwszaI bitwa pod Lexington|pierwszejI bitwy pod Lexington]].

Na froncie politycznym, pełniący obowiązki [[gubernator]]a Missouri na wygnaniu [[Claiborne Fox Jackson]] wykorzystał zwycięstwo, aby pod koniec października zwołać sesję stanowego parlamentu, która przegłosowała [[secesja (politologia)|secesję]] stanu Missouri z Unii. Decyzja ta została zaakceptowana przez Konfederację, mimo że sama sesja, a zatem i głosowanie, nie były legalne, ponieważ nie uczestniczyła w nich wymagana liczba parlametarzystówparlamentarzystów.

Pole bitwy nad Wilson’s Creek jest obecnie objęte ochroną federalną jako [[Wilson's Creek National Battlefield]] -– historyczny obszar chroniony na prawach podobnych do [[park narodowy|parku narodowego]] znajdujący się pod zarządem [[National Park Service]].

* {{cytuj książkę |nazwisko=Piston |imię=William Garrett |nazwisko2=Hatcher |imię2=Richard W. |tytuł=Wilson'sWilson’s Creek: The Second Battle of the Civil War and the Men Who Fought It |wydawca=UNC Press |miejsce= |rok=2003 |id= |isbn=0807855758}}

* [http://www.nps.gov/wicr/historyculture/brief-account-of-the-battle.htm A Brief Account of the Battle of Wilson'sWilson’s Creek] [[National Park Service]] {{lang|en}}