Wawrzyniec Goślicki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne, podpisy pod fotografiami, lit., int. |
m drobne merytoryczne, uzupełnienie sekcji Twórczość.. |
||
Linia 3:
[[Plik:6 Poznan 129.jpg|166px|thumb|right|[[Nagrobek]] Wawrzyńca Goślickiego w [[Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu|katedrze poznańskiej]]]]
'''Wawrzyniec Goślicki''' herbu [[Grzymała (herb szlachecki)|Grzymała]], znany także jako ''Laurentius Grimalius, Goslicius, Grimaldius'' (ur. [[1538]]
== Biografia ==
Pochodził z okolic [[Płock]]a. Studiował na [[Akademia Krakowska|Akademii Krakowskiej]], a następnie w [[Padwa|Padwie]], [[Bolonia|Bolonii]]. Przebywał również w [[Rzym]]ie, gdzie poznał Pawła Manucjusza. W [[1568]] opublikował w [[Wenecja|Wenecji]] dzieło swojego życia – ''De optimo senatore libri duo'', które ponownie opublikowano w Bazylei w
Mimo dwukrotnych starań ([[1578]] i [[1585]]), ponoć z winy Zamojskiego, nie udało mu się uzyskać stanowiska [[podkanclerzy koronny|podkanclerzego koronnego]].
Linia 17:
* Poznaniu (2-krotnie: 1602 i [[1607]])
* Warszawie ([[1603]])
Goślicki zmarł w Ciążynie 31 października [[1607]]. Spoczywa w katedrze w [[Poznań|Poznaniu]].
Pod koniec życia pisał kolejny traktat ''de hereticis''. Rozprawy tej nie ukończył, zaś jej autograf został najprawdopodobniej, wraz z innymi rękopisami, spalony przez Niemców po upadku Powstania Warszawskiego. Goślicki zmarł w Ciążyniu 31 października [[1607]] r. Spoczywa w katedrze w [[Poznań|Poznaniu]].▼
== Dzieła i poglądy ==
Goślicki był również mecenasem uczonych i artystów, między innymi [[Paweł Piasecki (biskup)|Pawła Piaseckiego]].
Dzieło ''De optimo senatore
Goślicki opowiedział się za monarchią mieszaną, w której szczególną rolę przypisywał senatowi utrzymującemu równowagę między królem a narodem [''populus'' - szlachta] i skupiającemu osoby doskonałe cnotą. Szczególna pozycja Senatorów ma gwarantować w kraju rządy podporządkowane Rozumowi i cnocie. Z tego powodu, król powinien w każdej sprawie zasięgać rady senatorów po to, by uniknąć kierowania się namiętnościami przy sprawowaniu rządów. Młodym ludziom zalecał służbę ojczyźnie na polu bitwy, starszym - w parlamencie. Do polityki dopuszczał również kapłanów. Podkreślał rolę zgodnego z prawem naturalnym, niezmiennego i powszechnie przestrzeganego prawa stanowionego. Opowiadał się za publiczną edukacją. Wyznawał zasadę ''urząd jest nagrodą za cnotę''. Wykazał się imponującą wiedzą z zakresu filozofii i historii starożytnej.
Rozprawę Goślickiego kilkakrotnie wydano w Anglii: w [[1598]] ''The Counsellor Exactly Portraited in two books'', którego ponowna edycja w [[1607]] nosiła tytuł
▲Pod koniec życia pisał kolejny traktat ''
=== Twórczość literacka ===
*''De victoria Sigismundi Augusti'', Padwa 1564, (wiersz na zwycięstwo nad Moskwą w 1560)
*''De optimo senatore libri duo'', Wenecja 1568, drukarnia J. Zilettus; wyd. następne: Bazylea 1593; przekład ang. pt. ''The Counsellor Exactly Portraited in two books'', wyd. Londyn 1598 (skonfiskowane z rozkazu królowej Elżbiety); wyd. następne pt. ''A Common Wealth of Good Counsaile'', 1607 (ponownie skonfiskowane); pt. ''The Accomplished Senator in two books written'', Londyn 1768 lub 1773; (pomimo 2-krotnej konfiskaty dzieło to było znane w Anglii, na co wskazują cytaty w broszurach i ulotkach politycznych sprzed roku 1649; znał je także W. Shakespeare)
*''Mowa duchowieństwa koronnego na sejmie warszawskim do Króla JM'' (brak miejsca i roku wydania), wyd. nast. w zbiorze: M. Stephanides ''Opuscula tam ecclesiastici quam equestris ordinis'', Kraków 1632
=== Listy i materiały ===
{{Przypisy}}
|