Olaf Skötkonung: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+Commons, WP:SK
drobne merytoryczne, szablon, wikizacja
Linia 1:
{{Władca kraju infobox
[[Plik:Silvermynt slaget för Olof Skötkonung, Nordisk familjebok.png|thumb|Srebnik, który wybijał Olaf I Skötkonung.]]
| król = Olof Skötkonung
| tytulatura = Król Szwecji
| grafika =[[Plik:Silvermynt slaget för Olof Skötkonung, Nordisk familjebok.png|thumb200px|Srebnik, który wybijał Olaf I Skötkonung.]]
| sygnatura grafika =
| dewiza=
| tytuł = Król Szwecji
| data koronacji =
| od = 995
| do = 1021/1022
| poprzednik = [[Eryk Zwycięski]]
| następca = [[Anund Jakob]]
| dynastia = [[Englingerowie]]
| urodzony = ok. 980
| zmarł = 1021/1022
| Miejsce pochówku=
| ojciec = Eryk Zwycięski
| matka = [[Sygryda Storråda]] (Świętosława)
| żona =
| dzieci =
| rodzeństwo =
| commons =
| source =
| quote =
}}
 
'''Olof (Olaf) I Skötkonung''' (ur. ok. 980981, zm. najprawdopodobniej zimą 1021–10221021/1022) – król [[Szwecja|Szwecji]] w latach 995-1021, pierwszy chrześcijański władca tego kraju. byłBył synem [[Eryk Zwycięski|Eryka Zwycięskiego]], króla Szwecji, i [[Sygryda Storråda|Sygrydy-Świętosławy]](?), córki [[Mieszko I|Mieszka I]]. Pierwszy chrześcijański król Szwecji.
 
Olof został szwedzkim królem w 995. Był pierwszym królem, który z pewnością rządził zarówno Szwecją jak i prowincją [[Götaland|Gotlandią]] (''kraj [[Goci (Skandynawia)|Gotów]]''). Przy tym trzeba zwrócić uwagę na to, iż [[Szwedzi]] do tego czasu nie byli jednorodnym państwem. Mimo to badania wskazują, że na początku epoki [[Wikingowie|wikingów]] królestwo Szwecji istniało już za panowania królów z [[Uppsala|Uppsali]]<ref>Ove Moberg: Svenska rikets uppkomst.In: Fornvännen 1944 Heft 3 S. 129-192, hier: S. 170 ff. 181 ff. zitiert in Ruprecht S. 25.</ref>. Olof wydzielił i uprawomocnił również prawo w swoim państwie. Niektórzy historycy uważają jednak już jego ojca za króla całkowicie wszystkichzjednoczonych szwedzkich ziem.
 
Pod rządami Olofa SkötkonungSkötkonunga zaczęto po raz pierwszy bić monetę w [[Sigtuna|Sigtunie]], wprowadzono też pierwsze podatki w historii Szwecji, stąd przydomek króla ("Nakładający Podatki"). Na początku jego rządów zawarto sojusz z [[Władcy Danii|duńskim królem]] [[Swen Widłobrody|Swenem Widłobrodym]];, wprzypieczętowany tymmałżeństwem samymowdowiałej matki ze Swenem w roku 1000996. Wkrótce sojusznicy stoczyli stoczonowspólną [[Bitwa morska pod Svold|bitwę pod Svold]] przeciwko [[Władcy Norwegii|norweskiemu królowi]] [[Olaf I Tryggvason|Olafowi I]]. Po zwycięskiej bitwie podzielili się obaj [[Norwegia|Norwegią]], przy czym Olof otrzymał regiony [[Bohuslän]] i [[Trøndelag]].
 
Legenda opowiada o chrzcie Olafa w 1008 w [[Husaby]] przez angielskiego biskupa Zygfryda. Inne źródła wymieniają w zamian misjonarza Bernharda, który to miał ochrzcić Olofa. NastępnieChrzest OlofOlofa był wynikiem jego zbliżenia z chrześcijańską już wówczas [[Dania|Danią]]. Król założył pierwsze biskupstwo w [[Skara|Skarze]], podporządkowane [[Arcybiskupstwo Bremy|arcybiskupstwu w Hamburgu-Bremie]]. Jego przejście na chrześcijaństwo stałospotkało się dlaz wszystkichoporem Szwedówpogańskiej znacznąludności, przeszkodązwłaszcza wośrodka rządzeniupogańskiego państwemw [[Uppsala|Uppsali]]. WskutekBy tegoprzełamać wybraliwpływy napogańskiej swojegoOlof królaufundował [[Anundw Jakob|AnundaSigtunie Jakoba]]jeden -z synapierwszych Olofakościołów, który byłstał równieżsię jakpóźniej ojciec[[Katedra chrześcijaninemśw. OlofowiOlafa zaśw daliSigtunie|katedrą]]. doMimo rządzeniatego wpływy chrześcijaństwa w tym czasie nie objęły całej GotlandięSzwecji. [[SnorriWedług Sturluson]]legendy podałsam innąkról wersjęzginął abdykacjizimą Olofa:1021/1022 długoletniaroku wojnaw prowadzonaUppsali, przezgdy Olofaodmówił przeciwkozłożenia [[Norwegowie|Norwegom]]pogańskiej nieofiary. spodobałaJego sięmęczeńska wieluśmierć Szwedom,była skutkiempowodem czegouznania byłogo pozbawienieprzez SzwedówKościół wpływówkatolicki za świętego. Po śmierci Olafa na króla obrano jego syna [[BałtykAnund Jakob|Anunda Jakoba]]u., który był również jak ojciec chrześcijaninem.
 
Godnym uwagi jest to, iż członkowie szwedzkiego rodu królewskiego są już w tym czasie godnymi kandydatami na zawarcie małżeństwa lub ożenienia się z innymi przedstawicielami europejskiej arystokracji, np. córka Olafa [[Ingegerda szwedzka]] została żoną wielkiego księcia kijowskiego [[Jarosław I Mądry|Jarosława Mądrego]].
 
Olof poślubił [[Astryda Obodrycka|Astrydę]], księżniczkę [[Obodryci|obodrzycką]], z którą miał:
* [[Anund Jakob]],
* Ingegerda, od 1019 roku żona księcia ruskiego Jarosława Mądrego.
Linia 22 ⟶ 46:
 
== Literatura ==
* {{cytuj książkę |autor= Jerzy Rajman|tytuł= Encyklopedia Średniowiecza |wydawca=Wydawnictwo Zielona Sowa |miejsce= Kraków |rok=2006 |strony=709, hasło: ''Olaf III Skötkonung''|isbn= 83-7435-263-9}}
* Arndt Ruprecht: Die ausgehende Wikingerzeit im Lichte der Runeninschriften. Göttingen 1958.
* Lindström Henrik och Frederik, Svitjods undergång och Sveriges födelse, Bonniers förlag 2006.
 
{{Poprzednik Następca|Pop=[[Eryk Zwycięski]]|Info=[[Władcy Szwecji|Władca Szwecji]]|lata=995-1022|Nast=[[Anund Jakob]]}}
 
[[Kategoria:Władcy Szwecji]]