Teokracja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał lv:Teokrātija
Ricardo77 (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 14:
W średniowieczu państwem teokratycznym ([[Kalifat (ustrój)|kalifat]]) był [[Kalifat Islamski|Wielki Kalifat Arabski]]. Do [[1950]] roku państwem, w którym funkcjonował podobny ustrój, był buddyjski [[Tybet (region)|Tybet]].
 
== Teokracja dziśwspółcześnie ==
Obecnie ustrój teokratyczny występuje sporadycznie.
* [[Afganistan]] - teokracja panowała tutaj w latach 1996–2001 pod rządami [[talibowie|talibów]] kiedy głową państwa był mułła [[Mohammad Omar]] który był tytułowany jako "'''amir ul-mu'minin'''" (arab. "'''wódz wiernych'''")
* [[Iran]] - Islamska teokracja istnieje od 1979 w Iranie, gdzie [[Najwyżsi przywódcy Iranu|ajatollah]] pełni najwyższe stanowisko w państwie - obecnie jest to [[Ali Chamenei]].
* [[Watykan]] i [[Stolica Apostolska]] - stanowią państwa (suwerenne podmioty prawa międzynarodowego) o ustroju teokratycznym złączone ze sobą ścisłą [[unia personalna|unią personalną]] i funkcjonalną. Ich głową jest [[Papież]] - obecnie [[Benedykt XVI]].
* [[Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana z Jerozolimy z Rodos i z Malty|Zakon Maltański]] - suwerenny podmiot prawa międzynarodowego o cechach państwa zakonnego (m.in. stosunki dyplomatyczne z 104 państwami). Na jego czele stoi [[Wielcy mistrzowie zakonu joannitów|Wielki Mistrz]], obecnie jest nim [[Matthew Festing]].
* [[Athos]] - Góra Athos, autonomiczna republika mnichów na [[Półwysep Chalcydycki|Półwyspie Chalcydyckim]] w ramach [[Grecja|Grecji]] - władze sprawuje tam Święta Wspólnota (gr. ''Iera Koinotita'') złożona z 20 przedstawicieli klasztorów, na czele której stoi Protos.
* [[Andora]] - jest to państwo "w połowie" teokratyczne, gdyż biskup [[La Seu d'Urgell]] jest [[Współksiążę episkopalny|współksięciem episkopalnym]] Andory - obecnie jest nim [[Joan Enric Vives Sicília]], który pełni zwierzchnictwo nad Andorą wraz z [[Współksiążę francuski|współksięciem francuskim]] (prezydentem Francji)
 
* [[''{{Państwo|Afganistan]]}} - teokracja panowała tutaj w latach 1996–2001 pod rządami [[talibowie|talibów]] kiedy głową państwa był mułła [[Mohammad Omar]] który był tytułowany jako "'''amir ul-mu'minin'''" (arab. "'''wódz wiernych'''")''
 
Obecnie ustrój teokratyczny występuje sporadycznie. w następujących państwach i terytoriach autonomicznych:
 
* [[{{Państwo|Andora]]}} - jest to państwo "w połowie" teokratyczne, gdyż biskup [[La Seu d'Urgell]] jest [[Współksiążę episkopalny|współksięciem episkopalnym]] Andory - obecnie jest nim [[Joan Enric Vives Sicília]], który pełni zwierzchnictwo nad Andorą wraz z [[Współksiążę francuski|współksięciem francuskim]] (prezydentem Francji)
 
* [[{{Państwo|Iran]]}} - Islamska teokracja istnieje od 1979 w Iranie, gdzie [[Najwyżsi przywódcy Iranu|ajatollah]] pełni najwyższe stanowisko w państwie - obecnie jest to [[Ali Chamenei]].
 
* [[{{Państwo|Watykan]]}} i [[Stolica Apostolska]] - stanowią państwa (suwerenne podmioty prawa międzynarodowego) o ustroju teokratycznym złączone ze sobą ścisłą [[unia personalna|unią personalną]] i funkcjonalną. Ich głową jest [[Papież]] - obecnie [[Benedykt XVI]].
 
* {{flaga|Zakon Maltański}} [[Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana z Jerozolimy z Rodos i z Malty|Zakon Maltański]] - suwerenny podmiot prawa międzynarodowego o cechach państwa zakonnego (m.in. stosunki dyplomatyczne z 104 państwami). Na jego czele stoi [[Wielcy mistrzowie zakonu joannitów|Wielki Mistrz]], obecnie jest nim [[Matthew Festing]].
 
* [[Plik:Flag of the Greek Orthodox Church.svg|25px]] [[Athos]] - Góra Athos, autonomiczna republika mnichów na [[Półwysep Chalcydycki|Półwyspie Chalcydyckim]] w ramach [[Grecja|Grecji]] - władze sprawuje tam Święta Wspólnota (gr. ''Iera Koinotita'') złożona z 20 przedstawicieli klasztorów, na czele której stoi Protos.
 
 
Rząd bez międzynarodowego uznania:
 
* [[Plik:Flag of Tibet.svg|25px]] [[Centralny Rząd Tybetański]]- Ustrój o charakterze teokratycznym występuje też w [[Centralny Rząd Tybetański|Centralnym Rządzie Tybetańskim]] stanowiącym emigracyjne przedstawicielstwo [[Tybet (region)|Tybetu]], z [[Tenzin Gjaco|XIV Dalajlamą Tenzinem Gjaco]] najako czelezwierzchnikiem.
 
Ustrój o charakterze teokratycznym występuje też w [[Centralny Rząd Tybetański|Centralnym Rządzie Tybetańskim]] stanowiącym emigracyjne przedstawicielstwo [[Tybet (region)|Tybetu]], z [[Tenzin Gjaco|XIV Dalajlamą Tenzinem Gjaco]] na czele.
Teokracja propagowana jest także przez [[Ruch Rastafari|rasta]] z domu [[Ruch Rastafari|Nyahbinghi]], którzy domagają się światowej teokracji pod duchowym przywództwem [[Jah]] Rastafari, oraz dobrowolnie żyją w mocno restrykcyjnym systemie teokratycznym swej komuny.
 
== Religia ==
 
Słowo "teokracja" ("teokratyczny") jest też używane w religii [[Świadkowie Jehowy|Świadków Jehowy]] jako określenie zasad, przedmiotów i czynności związanych z tą religią, w przeciwieństwie do zasad, przedmiotów i czynności związanych z innymi religiami lub niereligijnych. Przykładowo: [[Teokratyczna szkoła służby kaznodziejskiej|Teokratyczna Szkoła Służby Kaznodziejskiej]], pieśni teokratyczne, kalendarz teokratyczny, a nawet oprogramowanie teokratyczne.
 
Teokracja propagowana jest także przez [[Ruch Rastafari|rasta]] z domu [[Ruch Rastafari|Nyahbinghi]], którzy domagają się światowej teokracji pod duchowym przywództwem [[Jah]] Rastafari, oraz dobrowolnie żyją w mocno restrykcyjnym systemie teokratycznym swej komuny.