Sobór św. Izaaka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ZéroBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał ca:Catedral de Sant Isaac
WP:SK, lit.
Linia 1:
{{Koordynaty|59|56|03.44|N|30|18|24|E|umieść=na górze|zapis=kątowo}}
[[Plik:Saint Isaac's Cathedral.jpg|250px|right|thumb]]
'''Sobór świętego Izaaka Dalmatyńskiego''' ([[język rosyjski|ros.]] ''Исаакиевский собор'') - największa [[prawosławie|prawosławna]] świątynia w [[Sankt Petersburg]]u oraz druga co do wielkości w [[Rosja|Rosji]] (zaraz po [[Cerkiew Chrystusa Zbawiciela|Soborze Chrystusa Zbawiciela]] w [[Moskwa|Moskwie]]), wybudowana z polecenia [[car]]a [[Aleksander I Romanow|Aleksandra I]]; mierzy 97,6 m szerokości, 111,2 m długości oraz 101,5 m wysokości; zwieńczona jest złoconymi kopułami (pokrytymi 100 kg czystego złota), z których największa posiada promień ok. 11 m. Może pomieścić 14 tys. wiernych.<ref name="www.cathedral.ru/isaac/arch">http://www.cathedral.ru/isaac/arch</ref><ref name="www.jezyk-rosyjski.com">[http://www.jezyk-rosyjski.com/Wyjazdy_na_wschod/Sankt_Petersburg/Sobor_sw._Izaaka.html Sobór św. Izaaka, jezyk-rosyjski.com]</ref>.
 
== Historia ==
[[Plik:St Isaacs cathedral royal doors.jpg|200px|right|thumb|Wnętrze świątyni - [[carskie wrota]]]]
Sobór był budowany 40 lat ([[1818]]-[[1858]]). Budowla była wznoszona na podmokłym, niełatwym do tego typu inwestycji terenie, co wymagało postawienie konstrukcji na wbitych głęboko w ziemię, drewnianych palach. Koszt budowy oszacowano wówczas na ponad 20 mln rubli.<ref name="www.petersburg.ovh.org/cerkwie.htm">[http://www.petersburg.ovh.org/cerkwie.htm Cerkwie Sankt Petersburga, Petersburg.ovh.org]</ref>. Od samego początku inwestycja napotykała szereg trudności. Największą przeszkodą było to, że świątynie nie stawiano od zera - z polecenia Aleksandra I musiano zachować już istniejące trzy poświęcone ołtarze oraz ściany starszej, lecz nieudanej świątyni autorstwa [[Antonio Rinaldi]]ego.<ref name="Olga Małecka-Malcew">Olga Małecka-Malcew (pod redakcją), ''Petersburg'', seria wydawnicza Miasta Marzeń (Biblioteka Gazety Wyborczej)</ref>. Specjalnia komisja zaaprobowana przez cara wybrała na głównego architekta - [[Francuzi|Francuza]] [[Auguste de Montferrand]]a (1786-1858), który wcześniej pobierał nauki w pracowni nadwornego architekta cesarza [[Napoleon Bonaparte|Napoleona Bonaparte]], [[Charles Percier|Ch. Perciera]]. Z czasem okazało się, że wznoszona budowla nie spełnia oczekiwań. Car nakazał wówczas, powołanej w tym celu specjalnej komisji, korektę projektu przy jednoczesnym poszanowaniu, jeśli to możliwe, istniejących ścian i fundamentów. Ponadto zobowiązał komisję do zachowania głównych cech konstrukcyjnych zaplanowanych przez Montferranda. Poprawianiem projektu zajęli się - oprócz samego Montferranda (który został dopuszczony do prac) - [[Awram Mielnikow]], [[Wasyl Stasow]], A. Michajłow Starszy i inni. Ich nadrzędnym celem stało się zachowanie imponującej pod względem rozmiarów kopuły. W tym celu wzmocniono fundamenty i dodano cztery nowe słupy, na których miała się ona oprzeć. Efektem prac zespołu były nowinki architektoniczne: podwójne sklepienie soboru (konstrukcyjne i dekoracyjne) oraz składająca się z trzech części kopuła (jej wewnętrzna czasza ma kształt [[sfera|sfery]], środkowa - [[stożek (geometria)|stożka]], a zewnętrzna - [[parabola (matematyka)|paraboli]]). Dzięki zastosowaniu wielu nowatorskich rozwiązań Sobór Świętego Izaaka jest trzecią pod względem wielkości świątynia kopułową [[Europa|Europy]] - wyprzedzają go jedynie [[Bazylika św. Piotra na Watykanie]] oraz [[Katedra św. Pawła w Londynie]].<ref name="Olga Małecka-Malcew" />.. Według danych dostępnych w muzeum w soborze <ref name="www.cathedral.ru/isaac/arch">http://www.cathedral.ru/isaac/arch</ref> od tej świątyni większa jest również [[Katedra Santa Maria del Fiore]] we [[Florencja|Florencji]].
 
Po [[rewolucja październikowa|rewolucji październikowej]] budynek został porzucony, a następnie przekształcony w muzeum [[ateizm]]u. Usunięto charakterystyczną rzeźbę gołębicy, która została zastąpiona przez [[wahadło Foucaulta]] o długości 98 m. W czasie istnienia należało do największych na świecie (zostało zlikwidowane w [[lata 90. XX wieku|latach 90.]]). Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] kopuła została pokryta szarą farbą, aby uniknąć przyciągania uwagi przez wrogie samoloty. Po upadku komunizmu, muzeum zostało zlikwidowane i zezwolono wiernym na udział w praktykach religijnych, jednakże tylko w lewej kaplicy. Nie praktykuje się nabożeństw w nawie głównej. Wyjątki stanowią specjalne okazje oraz święta, takie jak [[Boże Narodzenie]].
 
Sobór św. Izaaka stanowi aktualnie jedną z największych atrakcji turystycznych Petersburga. Poza swoją imponującą wielkością i bogatym wystrojem architektonicznym, dysponuje jednocześnie jednym z najlepszych punktów widokowych w mieście - na szczycie znajduje się taras widokowy. We wnętrzu świątyni znajduje się muzeum.<ref name="www.petersburg.ovh.org/cerkwie.htm">[http://www.petersburg.ovh.org/cerkwie.htm Cerkwie Sankt Petersburga, Petersburg.ovh.org]</ref>.
 
{{Przypisy}}
Linia 17:
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Commonscommonscat|Category:Saint Isaac's Cathedral|Sobór św. Izaaka}}
* [http://www.cathedral.ru/ Oficjalna strona internetowa]
* [http://www.top.turystyka.pl/?s=galeria&id=65 Galeria zdjęć soboru]
Linia 24:
[[Kategoria:Zabytki Rosji]]
[[Kategoria:Cerkwie Sankt Petersburga]]
 
{{Linklink GA|ru}}
 
[[be:Ісаакіеўскі сабор]]