Zawołanie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 2:
Poparciem powyższej tezy są najnowsze badania heraldyczne (Józef Szymański), z których wynika, że pierwotnie w Polsce zawołania posiadały funkcję co najmniej równorzędną ze znakami plastycznymi, czyli herbami. Dopiero pod wpływem reguł heraldyki zachodnioeuropejskiej, rola zawołania zmniejszała się, praktycznie aż do jego zaniku. Zawołań pozbawione są herby powstałe w okresie późniejszym, w wyniku nobilitacji czy indygenatu. W związku z tym, ustalone przez J. Szymańskiego 116 zawołań, łączyć należy z najstarszymi herbami polskimi. W rodach związanych z tymi herbami, zawołania pełnić mogły rozmaite funkcje, stanowiąc jednocześnie i nazwę herbu i nazwę rodu i zawołanie herbowe (rodowe).
Zawołania herbowe podzielić można na trzy ogólne kategorie:
1.Zawołania osobowe - stanowiące najliczniejszą grupę wśród polskich proklam, wywodzące się od nazwy pojedynczego człowieka, przyjęte następnie przez cały ród, dzielące się z kolei na:▼
1.1
▲Zawołania osobowe - stanowiące najliczniejszą grupę wśród polskich proklam, wywodzące się od nazwy pojedynczego człowieka, przyjęte następnie przez cały ród, dzielące się z kolei na:
1.2
▲1.1 odimienne - będące w istocie imieniem, najprawdopodobniej seniora rodu, czy jego najwybitniejszego ówcześnie przedstawiciela, np. Grzymała.
1.3
▲1.2 przezwiskowe - czyli wywodzące się de facto od pierwotnej formy nazwiska, czy to jednostki czy też całego rodu. Przezwisko, zgodnie ze zwyczajem, urabiano najczęściej od cech fizycznych bądź też charakterologicznych, np. Junosza.
▲1.3 etniczne - wskazujące na pochodzenie rodu, przy czym wskazanie to odnosić się może do dużej jednostki etnicznej, lub również „małej ojczyzny”, czyli terenu „gniazda” rodu: np. Prus, Sas.
2.
2.1. ziemię
2.2. gród, np. Do - łęga, Do - liwa.
2.3. więź rodową, „gniazdową”, np. Brzezina.
Do podgrupy pierwszej zaliczyć wypada także zawołania z nazwami hydrograficznymi - na przykład „Jeziora” czy „Śreniawa” - traktując je - zgodnie z zasadami osiedlania się człowieka - jako określenia terytorium zajmowanego przez ród i związanego z rzeką jako szlakiem komunikacyjnym.
3.
|