Obraz Smętnej Dobrodziejki Krakowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dr.
Tanja5 (dyskusja | edycje)
m Górnej Nadrenii już nie ma http://portalwiedzy.onet.pl/9514,,,,nadrenia,haslo.html, serce Maryi, Jezus Chrystus, szablony bibl. i linków
Linia 21:
 
== Wygląd ==
Obraz jest namalowany techniką tempery (z zastosowaniem złotej folii) na desce. Jego wymiary wynoszą 260 × 147 cm. Przedstawia on Marię w typie ''[[Mater Dolorosa]]''. Ukazana została ona w geście modlitewnym, jej twarz wyraża uczucie głębokiego bólu i współcierpienia z [[Jezus Chrystus|Chrystusem]]em (co jest zgodne z kontekstem, mimo Jegojego nieobecności na obrazie). Poświadcza to nie tylko ekspresyjna poza, ale także detale: zaczerwienione, zmęczone oczy, łzy na policzkach, grymas ust. Cierpienie podkreślone jest także przez miecz przeszywający [[serce MariiMaryi]]. Głowę ma okrytą białym [[maforion]]em i [[podwika|podwiką]]. Odziana jest w ciemnoczerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz z zielonkawą podszewką i złocistym, ozdobnym obszyciem. Matka Boska stoi na zielonym runie. Asystują jej cztery anioły odziane w długie [[Alba (szata liturgiczna)|alby]]; w rękach trzymają ''[[arma Christi]]''. Tło tworzy wygrawerowany deseń z motywem winnej latorośli.
 
== Analiza ==
Obraz Matki Bolesnej został namalowany w duchu późnogotyckiego realizmu, powszechnego w sztukach plastycznych od XV wieku. Kompozycja według większości badaczy powstała pod wpływem dzieł [[Górna Nadrenia|górnoreńskiegogórnonadreńskiego]] grafika – [[Mistrz E.S.|Mistrza E.S.]] Jedna z rycin jego autorstwa ukazuje cztery anioły z ''arma Christi'' asystujące Chrystusowi w typie ''[[Chrystus Boleściwy|Vir Dolorum]]''. Inspiracje płynęły także z Niderlandów oraz z Małopolski. Przykładem jest obraz w kościele w [[Olbierzowice|Olbierzowicach]] (obecnie w [[Muzeum Narodowe w Warszawie|Muzeum Narodowym w Warszawie]]) z przedstawieniem ''Vir Dolorum'' i ''Mater Dolorosa''. Dyskusyjna jest kwestia autorstwa krakowskiego obrazu – [[atrybucja (sztuka)|atrybucje]] są rozbieżne. Badacze jako autorów franciszkańskiego wizerunku wskazywali anonimowych malarzy, takich jak [[Mistrz Jerzy]] (wg Tadeusza Dobrowolskiego, Michała Walickiego i Tadeusza Dobrzenieckiego) i [[Mistrz Zwiastowania z Jodłownika]] (wg Jerzego Gadomskiego).
 
Być może obraz był fragmentem większego, nieistniejącego [[nastawa ołtarzowa|retabulum ołtarzowego]], np. [[Dyptyk (sztuka sakralna)|dyptyku]] przedstawiającego Maryję stojącą pod krzyżem lub [[tryptyk]]u z Matką Bożą z jednej i [[Jan Ewangelista|św. Janem Ewangelistą]] z drugiej strony krzyża. Na tę ostatnią hipotezę wskazuje ustawienie postaci Marii, skierowanej ku lewej stronie.
Linia 37:
 
== Bibliografia ==
{{Bibliografia|1=
* [[Tadeusz Dobrowolski]], ''Sztuka Krakowa'', Kraków 1978.
* [[Tadeusz Dobrzeniecki]], ''Malarstwo gotyckie'' [w:] Tadeusz Dobrzeniecki, Janina Ruszczycówna, Zofia Niesiołowska-Rothertowa, ''Sztuka sakralna w Polsce-malarstwo'', Warszawa 1958.
Linia 44 ⟶ 45:
* Adam S. Labuda, Krystyna Secomska (red.) ''Malarstwo gotyckie w Polsce'', Warszawa 2006.
* [[Michał Walicki]], ''Malarstwo polskie''. Gotyk, renesans, wczesny manieryzm'', Warszawa 1961.
}}
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Linki zewnętrzne|1=
* [http://www.franciszkanska.pl/zabytki.php Strona kościoła franciszkanów w Krakowie]
* [http://www.piotrskarga.pl/ps,2345,3,0,1,I,informacje.html 100. rocznica koronacji obrazu Matka Boża Bolesna Smętna Dobrodziejka]
}}
 
[[Kategoria:Matka Boska na obrazach]]